Publicystyka - ngo.pl

27 września 2011 r. Rada Ministrów przyjęła uchwałę w sprawie ustanowienia rządowego programu wspierania osób pobierających świadczenie pielęgnacyjne. Rząd zdecydował, że osoby pobierające świadczenie pielęgnacyjne w wysokości 520 zł miesięcznie, w listopadzie i grudniu 2011 r., otrzymają dodatkowe 100 zł.



Dodatkowe 100 zł ma przysługiwać osobom, które mają ustalone za miesiąc listopad lub grudzień 2011 r. prawo do świadczenia pielęgnacyjnego. Chodzi więc o osoby, które o świadczenie pielęgnacyjne się ubiegały i zostało ono im przyznane. Chodzi też o osoby, które właśnie ubiegają się o świadczenia na najbliższe miesiące oraz takie, które zrobią to do końca roku (ze skutkiem pozytywnym).



Dodatkowo pomoc nie będzie pomocą z urzędu - trzeba składać wniosek i zachować termin. Dla większości ten termin to 31 października 2011 r. Biorąc pod uwagę, że omawiane tu przepisy nie weszły jeszcze w życie, będzie to pierwszy problem, z którym przyjdzie się zmierzyć pomysłodawcom. Informacja musi szybko dotrzeć do uprawnionych, żeby z pomocy skorzystali. Przygotować muszą się również wypłacający świadczenia. Nie mówiąc już o tym, że przepisy trzeba po prostu jak najszybciej opublikować.



Program został uchwalony w oparciu o art. 24 ustawy o pomocy społecznej. Artykuł ten pozwala rządowi "przyjąć rządowy program pomocy społecznej mający na celu ochronę poziomu życia osób, rodzin i grup społecznych oraz rozwój specjalistycznego wsparcia". "Rada Ministrów określa, w drodze rozporządzenia, szczegółowe warunki realizacji programu…". Chociaż projekt rozporządzenia odwołuje się do ww. artykułu, to jako realizatora działań wskazuje "organ właściwy w rozumieniu ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych". Połączenie porządków dwóch aktów prawnych, to kolejny mankament, który zauważają autorzy informacji prasowych.



Pomoc w formie świadczeń pielęgnacyjnych otrzymywana jest bez względu na osiągany dochód. Wsparcie to ewaluowało w ostatnich latach. W 2004 r., kiedy weszła w życie ustaw o świadczeniach rodzinnych i świadczenie pielęgnacyjne zostało "wyjęte" z systemu pomocy społecznej, pomoc uzależniona była od dochodu oraz przysługiwała tylko w relacjach rodzice (opiekunowie) - dziecko niepełnosprawne. Kryterium dochodowe przestało obowiązywać w 2010 r. Zbiegło to się z dołączeniem nowej grupy uprawnionych - pomoc zaczęto wypłacać nie tylko z tytułu opieki nad dzieckiem. Dziś wsparcie może np. dostać wnuczek opiekujący się zniedołężniałym dziadkiem, albo dorosłe rodzeństwo dorosłych osób niepełnosprawnych. Liczba pobierających świadczenia zaczyna szybko przyrastać, a wypłacające pomoc gminy stwierdzają wyłudzanie świadczeń. M.in. z tego powodu w sierpniu 2011 r. znowelizowano ustawę o świadczeniach rodzinnych, umożliwiając przeprowadzenie wywiadu środowiskowego, który ma stwierdzić czy deklarowana opieka jest rzeczywiście sprawowana (już po przyznaniu świadczenia). Bartosz Marczuk w Dzienniku Gazecie Prawnej z 30 września 2011 r. wskazuje, że pomysł zawarty w rządowym programie to "wrzucanie pieniędzy do dziurawego worka". Pomoc dla osób, które naprawdę opiekują się niepełnosprawnymi jest niewystarczająca i należy ją zwiększać. Jednak w pierwszej kolejności należy uszczelnić system i wyeliminować z niego osoby wyłudzające wsparcie.

Świadczenia rodzinne to mało budujący przykład nadpsutego systemu pomocy. Z jednej strony od 2004 r. nie stać nas na zmianę kryteriów dochodowych uprawniających do wsparcia, z drugiej w systemie funkcjonuje radosne rozdawnictwo w formie "becikowego" i dziurawe worki, jak w przypadku świadczeń pielęgnacyjnych. Ustawa ma zapisany mechanizm debatowania nad kryteriami i wielkością wsparcia, który opiera się na solidnej analizie naukowej i współudziale strony społecznej. Nigdy jednak z niego nie skorzystano, całkowicie lekceważąc fundamentalne dla systemów pomocowych wskaźniki dostarczane przez Instytut Pracy i Spraw Socjalnych. Rządowy program wspierania osób pobierających świadczenie pielęgnacyjne, w formie w jakiej został zaprezentowany na przełomie września i października 2011 r., nie sprawia wrażenia jakby był wynikiem pogłębionej refleksji i otwartej (jakiejkolwiek) debaty.  


więcej:
Informacja o przyjętej przez Radę Ministrów uchwale
http://www.premier.gov.pl/rzad/decyzje_rzadu/decyzje_z_dnia/uchwala_w_sprawie_ustanowienia,7857/

Komunikat w sprawie rządowego programu wspierania osób pobierających świadczenie pielęgnacyjne (na stronie resortu pracy)
http://www.mpips.gov.pl/aktualnosci-wszystkie/swiadczenia-rodzinne/art,5596,komunikat-w-sprawie-rzadowego-programu-wspierania-osob-pobierajacych-swiadczenie-pielegnacyjne.html

Uchwała Rady Ministrów z dnia 27 września 2011 r.
http://www.mpips.gov.pl/download/gfx/mpips/pl/defaultaktualnosci/5538/5596/1/uchwala%20RM%20program%20100zl.doc

Tekst rozporządzenia Rady ministrów z dnia 4 października 2011 r.
http://www.mpips.gov.pl/download/gfx/mpips/pl/defaultaktualnosci/5538/5596/1/rozporzadzenie%204X2011%20100zl.doc

Wyższe świadczenie tylko na wniosek (Świadczenia pielęgnacyjne w listopadzie i grudniu będą wyższe o 100 zł), Michalina Topolewska, Gazeta Prawna, 3 października 2011 r. (191/2011)
http://praca.gazetaprawna.pl/artykuly/552637,swiadczenia_pielegnacyjne_w_listopadzie_i_grudniu_beda_wyzsze_o_100_zl.html

Dodatek dla opiekuna, Rzeczpospolita, 4 października 2011 r. (231/2011)
http://www.rp.pl/artykul/727069-Dodatek-dla-opiekuna.html