Publicystyka - ngo.pl

Jednej osoby na 12 mieszkańców Polski dotyka niepełnosprawność. Z tej grupy 35% ma uszkodzenia i choroby wzroku, a 19% (ok. 700 tys.) stanowią osoby z uszkodzeniem lub chorobami narządu słuchu.

Wśród grupy osób z dysfunkcjami obserwujemy tendencję zwiększania się liczby internautów (w 2009 roku było ich 23,2%, a w roku 2011 – 28,5%). Około połowa osób z niepełnosprawnością słuchową (53%) i wzrokową (46%) stwierdziła, że Internet pozwala im normalnie żyć. Bez Internetu nie wyobraża sobie życia 48% osób z niepełnosprawnością słuchową i nieco mniej z niepełnosprawnością wzrokową (38%).

Korzystając z zasobów sieci osoby z niepełnosprawnościami napotykają ogromną barierę. Publikowane dokumenty nie zawsze spełniają wymagania dostępności dla osób o szczególnych potrzebach.

Obecnie dysponujemy wieloma rozwiązaniami, które wychodzą naprzeciw szczególnym potrzebom. Począwszy od zwiększenia poziomu dostępności stron i aplikacji internetowych, poprzez dostosowanie zamieszczanych dokumentów oraz materiałów multimedialnych do potrzeb osób z niepełnosprawnościami, aż do wykorzystywania nowych technologii komunikacyjnych do rozwiązywania problemów osób z dysfunkcją wzroku i słuchu.

Prawo w Polsce wychodzi naprzeciw potrzebom takich osób i obliguje jednostki realizujące zadania publiczne, a już niebawem sektor bankowy czy telekomunikacyjny, aby dostosowały podlegające im serwisy internetowe tj. strony www i aplikacje do określonych standardów (WCAG 2.0). Nie wszystkim udaje się wywiązać z tego zadania. Choć w ostatnich latach nastąpił ogromny postęp, tempo zmian wydaje się zbyt wolne.

Wytyczne w zakresie dostępności nie obejmują natomiast obecnie organizacji pozarządowych i przedsiębiorstw społecznych, które nieprzymuszone w większości nie podejmują takich działań. Ich przede wszystkim chcemy zainspirować wypowiedzią T. Barnersa-Lee, współtwórcy usługi www, która brzmi: „Siłą sieci Web jest jej uniwersalność. Dostępność dla wszystkich bez względu na niepełnosprawność jest zasadniczym aspektem”. Przykładem mogą być organizacje, dla których zapewnienie pełnej dostępności stanowią działania misyjne.

Warto pamiętać, że dostępne rozwiązania pozostaną bezwartościowe, jeżeli nie będziemy ich wdrażać, bądź dbać o poprawność ich stosowania. Dla osób z dysfunkcją wzroku, to przede wszystkim możliwość korzystania ze specjalnych programów powiększających tekst i udźwiękawiających. Poprawność ich działania warunkuje zamieszczanie dostępnych informacji tekstowych (dokumentów DOC i dokumentów PDF zwanych „tagowymi”, unikając zamieszczania plików w postaci skanu) czy podpisywanie elementów graficznych. Natomiast największym problemem dla osób z dysfunkcją słuchu są nieodpowiednio przygotowane materiały filmowe oraz pliki dźwiękowe – brak napisów i tłumaczenia na język migowy.

Konieczne jest również zwiększenie świadomości wszystkich osób zajmujących się sporządzaniem i udostępnianiem treści serwisów internetowych, poprzez szkolenia, ale zwłaszcza kampanie informacyjne. Zdarza się, że nie mamy świadomości, iż osoby z dysfunkcją wzroku korzystają z komputera osobistego, poruszają się po Internecie i czytają zawarte w nim treści..

Obecnie najczęstszym i najbardziej powszechnym kanałem komunikacyjnym, stał się Facebook. Przekłada się to na duży zasięg dotarcia. Za jego pośrednictwem przekazywane są bieżące informacje z życia organizacji, często zastępując w tej części stronę www.

Mając tak wszechmocne narzędzie, jakim jest Facebook, organizacja powinna usprawnić odbiorcy kontakt ze sobą, wykazać zaangażowanie w nawiązanie kontaktu. By ułatwić organizacjom społecznym i przedsiębiorstwom społecznym wdrażanie rozwiązań z zakresu dostępności dla odbiorców z dysfunkcją wzroku i/lub słuchu, opracowaliśmy poniższe zasady dostępności dotyczące zamieszczania informacji na profilach Facebook. Przestrzeganie przyjętych zasad bezpośrednio zwiększy dostępność przekazywanych treści.

Stosowanie poniższych zasad nie wymaga dużego nakładu pracy, a przyjęcia pewnych schematów działania. Po pierwsze – zrozumienie potrzeby ich wprowadzenia. Po drugie – zapoznanie się z ich treścią. Po trzecie – właściwe ich wprowadzenie. Wówczas staną się one standardem postępowania, którego nieustająco fundamentem jest świadomość roli dostępności informacji. Nie potrzebujemy specjalisty zewnętrznego, każdy podmiot jest w stanie samodzielnie sobie poradzić.

Zachęcamy wszystkie organizacje społeczne i przedsiębiorstwa społeczne by poniższe zasady przyjmować w formie uchwały zarządu na znak otwartości i chęci zapewnienia dostępności prezentowanych materiałów dla wszystkich potencjalnych osób zainteresowanych.

1.       Wyznaczamy osobę odpowiedzialną za przestrzeganie przyjętych zasad związanych z dostępnością.

2.       Zamieszczamy dokumenty tekstowe o czytelnej treści i uporządkowanej strukturze.

3.       Dodajemy opisy alternatywne do zdjęć i grafik.

4.       Stosujemy alternatywne pliki PDF zamiast skanów dokumentów.

5.       Sprawdzamy przygotowane teksty i materiały za pomocą programu do odczytywania stron www, używanego przez osoby niewidome.

6.       Dodajemy napisy do zamieszczanych filmów.

7.       Tłumaczymy filmy na język migowy.

8.       Osoba odpowiedzialna każdorazowo akceptuje przygotowane materiały przed ich publikacją.

9.       Dbamy o pozbawioną błędów strukturę stron Internetowych (kod HTML).

Zapewnienie dostępności treści zamieszczanych na Facebooku możemy traktować nie tylko jako świadectwo otwartości i egalitaryzmu, ale także możliwość dostępu do kolejnych odbiorców naszej działalności! 

Powyższe zasady wraz z ich szerszym uzasadnieniem przygotowanym przez Stowarzyszenie Centrum PISOP dostępne są na stronie internetowej https://pisop.org.pl/bank-rozwiazan-bar. W przypadku skorzystania z opracowanych zasad, prosimy zgłosić ten fakt mailem, przesyłając link do profilu na Facebooku na adres pisop@pisop.org.pl.