Publicystyka - ngo.pl

„Sędziowie Pod Presją” to film o zderzeniu człowieka z systemem – opowieść o niepokornych sędziach, którzy stają w obronie Konstytucji oraz trójpodziału władzy. Jednym z bohaterów filmu jest sędzia Igor Tuleya, który wbrew naciskom wydaje niekorzystne dla rządzących wyroki. Dla władzy jest wrogiem numer jeden; dla protestujących obywateli – twarzą sędziowskiego buntu. Twórcy filmu przyglądają się konsekwencjom bezkompromisowej postawy Tuleyi i pokazują, jak polityczna presja wpływa na jego życie. Dokumentują również przejawy solidarności, okazywanej mu zarówno przez sędziów, jak i zwykłych obywateli.

„Sędziowie pod presją” to film pełen emocji i zrodzony z emocji. Powstał ze wściekłości i frustracji na to, że garstka cynicznych polityków zaprzepaszcza dorobek pokoleń Polaków. Opowiadamy przede wszystkim kamerą z ręki, obserwując z bliska przeżycia naszych bohaterów. Kiedy sędzia Żurek ma dyscyplinarkę, to jesteśmy u niego o 6 rano i kręcimy to, co przeżywa naprawdę. Kiedy Igorowi Tuleyi uchylają immunitet, widzimy jego prawdziwą reakcję. To, co dla nas ważne, to prawda zdarzenia, prawda przeżycia” – opowiadają twórcy filmu: reżyser Kacper Lisowski i producentka Iwona Harris.

W tegorocznym programie festiwalu nie zabraknie dotychczasowych stałych sekcji programu: międzynarodowy konkurs filmów dokumentalnych, „Chcę zobaczyć” (panorama współczesnego dokumentu zaangażowanego), „Nowe filmy polskie” (najciekawsze polskie filmy sezonu poświęcone kwestiom społecznym) oraz „Na krótko” (krótkie metraże dotyczące praw człowieka).  Jak zwykle na WATCH DOCS projekcjom – zarówno kinowym, jak i tym w Internecie – towarzyszyć będą dyskusje z gośćmi festiwalu: twórcami, dziennikarzami i ekspertami. 

Od tej edycji pojawi się również drugi konkurs, współfinansowany ze środków Unii Europejskiej. O nagrodę Zielonego Psa (Green Dog Award) będą rywalizować dokumenty poświęcone ekologii i zmianom klimatu w kontekście praw człowieka. Zobaczymy tu takie filmy, jak: 

„Animal” – gorąco przyjęty na tegorocznym festiwalu w Cannes dokument poświęcony młodym aktywistom klimatycznym, odkrywającym wielopłaszczyznowe związki człowieka z naturą

Imponujący znakomitymi zdjęciami, poetycki obraz chińskiego reżysera Zhao Lianga „Tak mi przykro”, przedstawiający zagrożenia związane z energią nuklearną (premiera na tegorocznym festiwalu w Cannes)

„Aya” – wysmakowany, filmowy portret mieszkańców rajskiej wyspy u wybrzeży Afryki, skazanej na zagładę w wyniku globalnego ocieplenia (premiera – ACID Cannes 2021)

„70/30. Układ klimatyczny” – ukazujący pełną napięć współpracę aktywistów i polityków, tworzących podczas ulicznych protestów i gabinetowych negocjacji ustawę klimatyczną, która stanie się przykładem dla świata (film otwarcia festiwalu CPH: DOX w Kopenhadze).

szwedzki film „Arica” relacjonujący batalię o odszkodowania dla ofiar korporacji, która składowała toksyczne odpady… na osiedlu mieszkaniowym

„Zielona rebelia” – skupiający się na nowych formach protestu; brytyjski dokument, ukazujący początki “Extinction Rebellion” i ewolucję poglądów założyciela organizacji – Rogera Hallama

„Nature is My Homeland” – nagrodzony na Krakowskim Festiwalu Filmowym polski dokument uświadamiający nam jak nieoczywiste więzi łączą współczesnego człowieka z naturą.

Podczas najbliższej edycji festiwalu będzie można obejrzeć poruszające i aktualne filmy o sytuacji w Białorusi. W sekcji „Białoruś. Przykręcanie śruby” znalazły się m.in. takie filmy, jak:

„Gdy kwiaty nie milczą” – Laureat Konkursu Filmów Dokumentalnych na tegorocznym Warszawskim Festiwalu Filmowym. Jak żyje się na Białorusi w czasach brutalnych represji i niknącej nadziei? Po euforii sierpniowych protestów z 2020 roku, dziś najmniejszy przejaw obywatelskiego nieposłuszeństwa może stać się pretekstem do prześladowań. Andrej Kuciła filmuje swoich bohaterów w czasach ostrych podziałów i trudnych wyborów.

„Ta piosenka ma tytuł 328” – Aleksandra Dynko nawiązuje w tytule swojego filmu do drakońskiego artykułu białoruskiego kodeksu karnego, który umożliwia skazywanie nieletnich na wieloletnie kary więzienia. Naładowany rockową energią portret grupy przyjaciół z Mińska, zmagających się z emocjonalnymi i prawnymi konsekwencjami śmierci koleżanki, która przedawkowała na imprezie.

„Artykuł 293” (reż. Jan Bluz) – Film poświęcony białoruskim uchodźcom w Polsce. Jak potoczyły się losy bohaterów ubiegłorocznych demonstracji w Mińsku, którzy w obliczu represji zdecydowali się na ucieczkę z kraju? 

 Osobiste dramaty i geopolityczne problemy znajdziecie również w sekcji „Ziemia nomadów”. Za tworzoną przez polityków i media zasłoną „problemu migracji” staramy się dostrzec problemy ludzi, którzy z różnych przyczyn wyruszyli w daleką podróż w poszukiwaniu lepszej przyszłości dla siebie i swoich dzieci.  Znalazły się tu takie tytuły, jak:

„Sztuka przeżycia” – Opowieść o syryjskich artystach na emigracji. Portret grupy twórców, którzy potrafią w nieszablonowy sposób wykorzystać doświadczenie koszmaru wojny.

„Dzieciństwo Imada – Wstrząsający portret kurdyjskiego “dziecka wojny” wegetującego w jednym z wielu obozów dla uchodźców. Rodzina walczy o powrót do normalności czterolatka, poddanego praniu mózgu przez oprawców z ISIS.

„Gra cieni” – Utrzymana w poetyce komputerowej gry opowieść o nieletnich migrantach, którzy próbują dostać się do Europy.

„Aya” – Wysmakowany filmowy portret mieszkańców rajskiej wyspy u wybrzeży Afryki, skazanej na zagładę w wyniku globalnego ocieplenia.  

Tematy migracji, sytuacji uchodźców i trudnej sztuki adaptacji w niesprzyjających warunkach poruszają też dwa tytuły, które znajdziecie w sekcji „W cieniu czerwonej gwiazdy” – poświęconej sytuacji w Rosji i byłych republikach radzieckich. 

„Przesunąć granice” – Nieszablonowe spojrzenie na wojnę Rosji z Ukrainą: nieoczekiwane konsekwencje aneksji Krymu dla ukraińskich paraolimpijczyków.

„Instrukcja przetrwania” – wzruszająca historia Saszy, który do perfekcji opanował sztukę kamuflażu: nikt z jego sąsiadów nie wie, że urodził się jako kobieta. Nie widząc przed sobą przyszłości w Gruzji, postanawia zdobyć pieniądze na wyjazd. 

W tej sekcji do obejrzenia również:

„W okopach” – Wysmakowany estetycznie, a jednocześnie szokująco naturalistyczny, obraz wojny w Donbasie. Loup Bureau – reżyser filmu, którego premiera odbyła się na tegorocznym festiwalu w Wenecji, będzie w grudniu gościem WATCH DOCS.

„Kawiorowa dyplomacja” – Wciągające dokumentalne dochodzenie: w jaki sposób azerbejdżańska dyktatura przy pomocy korupcji i propagandy tworzy na użytek Zachodu iluzję „kraju takiego jak inne”.

„Zagubiona wyspa” – Codzienna walka o przetrwanie ludzi, o których zapomniał świat. Nostalgiczny, choć do bólu prawdziwy obraz życia na maleńkiej wyspie zagubionej na Morzu Kaspijskim. Główna nagroda na festiwalu Hot Docs w Toronto.

Laureatem tegorocznej Nagrody im. Marka Nowickiego będzie Jean-Gabriel Périot – francuski filmowiec eksperymentalny, którego filmy pokazujemy na WATCH DOCS już od 15 lat. Nagroda im. Marka Nowickiego, przyznawana jest przez Zarząd Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka za wybitne osiągnięcia w ukazywaniu praw człowieka w filmie.

Jean-Gabriel Périot przekopuje się przez godziny materiałów archiwalnych, z których tworzy niepowtarzalne filmy – kolaże. Wrażliwość, filozoficzna wnikliwość a równocześnie spostrzegawcze oko montażysty sprawiają, że jego filmowe instalacje za każdym razem są wciągającą opowieścią o historii, współczesności, polityce i społeczeństwie. Filmy Périota w niepowtarzalny sposób łączą przywiązanie do tradycyjnej taśmy filmowej z awangardowym podejściem do formy. Périot wypracował własny montażowy styl i, jak podkreśla w wywiadach, właśnie montaż decyduje o ostatecznym wydźwięku opowiadanych przez niego historii.

Podczas 21. festiwalu WATCH DOCS. Prawa Człowieka w Filmie pokażemy retrospektywę twórczości Jean-Gabriela Périota. Nie zabraknie jego najnowszego filmu „Powrót do Reims (fragmenty)”, który miał premierę na tegorocznym Festiwalu w Cannes. To zmontowany z klasycznych filmów i materiałów archiwalnych portret francuskiej klasy robotniczej od lat 50. do współczesności. Film jest luźno oparty na głośnej książce francuskiego filozofa i socjologa Didiera Eribona, którego idee zostały przefiltrowane przez osobiste i polityczne doświadczenia reżysera. Po raz pierwszy w swojej twórczości Periot sięga po głos lektora, a raczej lektorki – jest nią słynna francuska aktorka młodego pokolenia Adèle Haenel.

Kolejnym tytułem Jean-Gabriel Périota, który będzie można zobaczyć podczas 21. WATCH DOCS jest „Niemiecka młodzież” – opowiedziana za pomocą fascynujących, stylowych archiwaliów historia radykalizacji niemieckiej młodzieży w latach 70., która w konsekwencji przyniosła ataki terrorystyczne Frakcji Czerwonej Armii.

Trzecim pełnometrażowym filmem twórcy, który zaprezentujemy w ramach retrospektywy będą „Nasze porażki” – eksperymentalna próba sprawdzenia czy ideały francuskiej lewicy lat 60. I 70. (a także awangardowa sztuka filmowa tych czasów) mają jeszcze jakiekolwiek znaczenie dla współczesnej młodzieży.

Oprócz tego, pokażemy aż 8 krótkich eksperymentalnych dokumentów – form, które stały się znakiem rozpoznawczym Périota i przyniosły mu rozgłos w świecie filmowej awangardy.   

Jean-Gabriel Périot będzie gościem 21. WATCH DOCS. Prawa Człowieka w Filmie, odbierze osobiście Nagrodę im. Marka Nowickiego i spotka się z widzami.

Poza międzynarodowym grudniowym festiwalem w Warszawie WATCH DOCS to także festiwal objazdowy w ponad 30 polskich miastach, projekt WATCH DOCS Zrób to sam, WATCH DOCS Białoruś oraz FUTURE DOCS – platforma współpracy dokumentalistów z obrońcami praw człowieka. Festiwal organizuje Helsińska Fundacja Praw Człowieka. Festiwal współfinansują: miasto stołeczne Warszawa, Polski Instytut Sztuki Filmowej, Open Society Foundations, Parlament Europejski, Ambasada Królestwa Niderlandów i Nordycka Rada Ministrów.