Zrozumieć kryzys: wnioski z badań przeprowadzonych wśród osób uchodźczych z Ukrainy w Polsce
Do czerwca 2023 roku ponad dwanaście milionów osób uchodźćzych z Ukrainy przybyło do Polski, a dziesięć milionów osób wróciło do Ukrainy. Ten artykuł podsumowuje wyniki badań przeprowadzonych przez IOM - Międzynarodową Organizację ds. Migracji w Polsce między kwietniem a czerwcem 2023 roku na ważnych punktach przejścia granicznego, skupiając się na doświadczeniach i potrzebach tych osób.
Kim są osoby uchodźcze z Ukrainy?
Jednym z godnych uwagi spostrzeżeń jest rodzinny charakter populacji uchodźczej. Okazało się, że aż 59% respondentów podróżowało z przynajmniej jednym dzieckiem w swojej grupie. To podkreśla wyzwania, przed którymi stoją rodziny, które zostały wyrwane z domów i zmuszone do szukania schronienia w sąsiednich krajach. Kolejnym istotnym wnioskiem demograficznym jest podatność starszych mężczyzn wracających do kraju. Spośród mężczyzn wracających (5%), aż 70% miało ponad 60 lat. Dane te wskazują na konieczność ukierunkowanego wsparcia i pomocy dla tej szczególnie narażonej grupy.
Dokąd podróżują osoby uchodźcze?
Polska okazała się preferowanym miejscem pobytu dla niemal połowy badanych uchodźców, z 49% wybierających ją jako miejsce pobytu za granicą. To wybór odzwierciedla znaczenie Polski jako gościnnej ojczyzny dla tych, którzy szukają schronienia podczas tego kryzysu. Po Polsce, Niemcy (25%) i Czechy (17%) były kolejnymi preferowanymi krajami pobytu wśród osób uchodźczych. To ilustruje różnorodność miejsc wybieranych przez tych, którzy szukają bezpieczeństwa za granicą.
Skąd przybywają?
Głównymi regionami (oblastami) pochodzenia powracających uchodźców były oblasti Dnipropetrovska (19%), Kharkivska (16%) i miasto Kijów (16%). Te dane dostarczają cennych informacji na temat obszarów najbardziej dotkniętych konfliktem i przesiedleniem, co pozwala na lepsze zrozumienie geograficznych dynamik kryzysu.
Co z powrotami do domu?
Przytłaczające 93% respondentów wyraziło swoją intencję powrotu do swoich rodzimych oblastów pochodzenia w Ukrainie. Ta stanowcza chęć powrotu do domu odzwierciedla głęboką więź uchodźców z miejscami pochodzenia, podkreślając znaczenie ułatwiania bezpiecznych i zrównoważonych powrotów. Wśród pozostałych 7% osób uchodźczych, które planują powrót do innego obwodu wewnątrz Ukrainy, znaczny odsetek pochodził z obwodów Donieckiego, Charkowskiego, Zaporożskiego, Chersonskiego i Dnipropetrovska. To wskazuje na istnienie znaczącego trendu wewnętrznej mobilności w obrębie Ukrainy.
Co dalej?
Po powrocie do Ukrainy osoby uchodźcze miały zróżnicowane plany. Około połowa (50%) planowała długi pobyt, a 40% planowało krótki pobyt. Dodatkowe 10% osób było niepewnych co do swoich przyszłych planów, co wskazuje na płynny charakter ich decyzji, uzależniony od zmieniających się okoliczności.
Czego potrzebują osoby uchodźcze?
Podczas badania respondenci/tki zidentyfikowali/ły swoje natychmiastowe potrzeby, z pierwszeństwem dla usług zdrowotnych (10%), wsparcia finansowego (9%), leków (8%), żywności (6%) i osobistej bezpieczeństwa (5%). Zaskakująco, 34% nie zgłosiło żadnych natychmiastowych potrzeb, podkreślając odporność i samowystarczalność znacznej części populacji uchodźczej.
Jaką pomoc dostały?
Powracające osoby uchodźcze otrzymywały różne formy pomocy w celu zaspokojenia swoich potrzeb. Pomoc finansowa (32%) pojawiła się jako najczęstsza forma wsparcia, a następnie pomoc żywnościowa (22%), wsparcie w zakwaterowaniu (17%), przedmioty związane z wodą, sanitariami i higieną (12%), odzież (7%) oraz pomoc w transporcie (5%). Ten wszechstronny system pomocy demonstruje wieloaspektowe podejście do wsparcia uchodźców w ich trudnej podróży.
Wnioski i podsumowanie
Kryzys w Ukrainie w latach 2022-2023 stanowił poważne wyzwanie zarówno dla osób uchodźczych,jak i dla krajów przyjmujących. Kluczowe wyniki tego badania dostarczają cennych informacji na temat demografii, intencji i natychmiastowych potrzeb powracających osób, a także rodzaju pomocy, jaką otrzymały. Te kluczowe wnioski wskazują na dynamiczną naturę sytuacji osób dotkniętych wojną w Ukrainie oraz różnorodnych potrzeb uchodźców i osób powracających. Powszechna obecność rodzin wśród społeczności uchodźczej podkreśla znaczenie dostosowania wsparcia do wymagań związanych z rodzinami, zwłaszcza tymi z dziećmi. Wysoki odsetek starszych mężczyzn wracających podkreśla potrzebę specjalistycznej opieki i pomocy dla tej wrażliwej grupy.
Przytłaczająca chęć powrotu do swoich rodzimych regionów na Ukrainie podkreśla znaczenie ułatwiania bezpiecznych i zrównoważonych powrotów, jednocześnie rozpoznając potrzeby tych osób, które planują przeprowadzkę wewnątrz kraju. W miarę jak sytuacja nadal ewoluuje, ważne jest, aby organizacje międzynarodowe i rządy wykorzystały te dane do opracowania polityk i mechanizmów wsparcia dostosowanych do unikalnych potrzeb tej wrażliwej populacji. W ten sposób możemy przyczynić się do bardziej stabilnej i bezpiecznej przyszłości dla wszystkich dotkniętych wojną w Ukrainie.
Notka
Szanowni Państwo!
Chciałabym przypomnieć, że ten artykuł opiera się na dokumencie "Reakcja na Kryzys na Ukrainie 2022 - 2023, Polska: Powrót na Ukrainę - Badania wśród Uchodźców dotyczące Destynacji, Długości Pobytu i Pomocy - Raport Krajowy i Analiza Danych, Kwiecień - Czerwiec 2023", opublikowanym przez Międzynarodową Organizację ds. Migracji.
Zawartość i informacje przedstawione w tym artykule pochodzą z tego wspomnianego dokumentu, a ja starałam się dostarczyć dokładne i wyczerpujące podsumowanie kluczowych wyników i spostrzeżeń zawartych w nim. Jednak proszę zwrócić uwagę, że wszelkie interpretacje lub analizy przedstawione w tym artykule są wyłączną odpowiedzialnością autorki i niekoniecznie odzwierciedlają oficjalne poglądy lub opinie Międzynarodowej Organizacji ds. Migracji.
Zachęcam do zapoznania się z oryginalnym dokumentem w celu uzyskania głębszego zrozumienia tematu oraz wsparcia cennej pracy Międzynarodowej Organizacji ds. Migracji w zakresie rozwiązywania kryzysu na Ukrainie i sytuacji uchodźców w Polsce.
Dziękuję za zrozumienie, mam nadzieję, że ten artykuł dostarczy Państwu informacji i wglądu.