Publicystyka - ngo.pl

W tym roku na rzecz OPP przekazaliśmy o 43 miliony więcej, niż w roku ubiegłym. Wzrosła także liczba przekazujących - 13,6 miliona osób zdecydowało się na wypełnienie odpowiedniej rubryki w zeznaniu podatkowym. To połowa wszystkich podatników i 60% tych, którzy wykazali należny podatek do zapłacenia. Przeciętnie przekazywaliśmy wybranej organizacji 49 złotych – w zeszłym roku o 2 złote mniej.

Najwięcej, jak co roku, otrzymała Fundacja Dzieciom „Zdążyć z Pomocą” (148,9 mln zł), Fundacja Pomocy Osobom Niepełnosprawnym "Słoneczko" (29,6 mln zł), Fundacja Avalon - Bezpośrednia Pomoc Niepełnosprawnym (27,8 mln zł), Fundacja „Rosa” (14 mln zł) i Fundacja Młodzi Młodym (7,6 mln zł). To oznacza, że pięć organizacji z czołówki w sumie otrzymało jedna trzecią całej sumy przekazanej przez podatników. Dodatkowo, pierwsze 26 organizacji dostało tyle samo (50%) pieniędzy, co pozostałe z ponad 8 tysięcy organizacji pożytku publicznego. Na drugim końcu listy są organizacje, które z 1% uzyskały mniej niż 1000 złotych – jest ich ponad 1300.

– Mechanizm 1% niezmiennie od lat buduje pozycję kilku, kilkudziesięciu największych fundacji, wspierających osoby indywidualne. Organizacje pełnią tu rolę pośrednika. Tymczasem w założeniach 1% miał zupełnie inny cel, miał budować relacje ludzi z organizacjami, miał pobudzać zainteresowanie sprawami społecznymi. Teraz zupełnie nie pełni tej roli – mówi Dorota Setniewska ze Stowarzyszenia Klon/Jawor.

Jednak w tym roku na liście pojawiła się jedna, duża, wiele mówiąca zmiana. Na siódmym miejscu na liście jest Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy, która otrzymała z 1% ponad 7 milionów złotych (w zeszłym roku – 4 miliony). Skąd taki wynik WOŚP?

– Już po absolutnie rekordowym wyniku ostatniej zbiórki WOŚP na początku roku pytaliśmy na portalu ngo.pl, czy wrogość i kłody rzucane WOŚP pod nogi nie działają w istocie przeciwskutecznie. Wyniki 1 procenta zdają się potwierdzać tę intuicję: zwolennicy WOŚP wyrazili w ten sposób swoje poparcie dla działań organizacji, pokazali, że solidaryzują się z nią – mówi Ignacy Dudkiewicz, szef działu opinie.ngo.pl.

Bardzo dobry wynik WOŚP to nie jedyna zmiana, która pokazuje, że Polki i Polacy w tym roku zmobilizowali się, wspierając te organizacje, które nie są – delikatnie rzecz ujmując – rozpieszczane przez obecne władze. Fundacji dla Polski, prowadząca od niedawna Fundusz Obywatelski, który ma zapewniać niezależne finansowanie „działaniom na rzecz ochrony praw i wolności obywatelskich, wartości konstytucyjnych, utrzymania pokoju społecznego oraz tworzenia przestrzeni dla pluralistycznej debaty wokół istotnych spraw publicznych”, w zeszłym roku z 1 procenta zebrała niecałe 100 tysięcy złotych. W tym – prawie 600 tysięcy, czyli sześć razy więcej.

Centrum Praw Kobiet - organizacja, która od paru lat boryka się z odcięciem od finansowania z administracji publicznej, poprawiła swój wynik z 1% aż dziesięciokrotnie: z 22 tysięcy złotych zebranych rok temu do 221 tysięcy w tym roku.

Fundacja Panoptykon, zajmująca się inwigilacją i prawem obywateli i obywatelek do prywatności – a więc dla każdej władzy niewygodna – dostała 23 tysiące więcej niż rok wcześniej. Sieć Obywatelska Watchdog Polska, organizacja strażnicza, otrzymała od podatników i podatniczek ponad 60 tysięcy złotych więcej niż w 2016 roku.

– Wiele organizacji, które zajmują się sprawami, którymi zająć nie chcą się władze, po zapoznaniu się z tegorocznymi wynikami 1 procenta może odetchnąć nieco głębiej. I to dobry znak – niezależnie od tego, kto rządzi i jakie sprawy czy poglądy promuje – bo pokazuje, że społeczeństwu na czymś zależy – komentuje Ignacy Dudkiewicz z portalu ngo.pl. – Pozwala to też wierzyć, że w społeczeństwie jest duży potencjał, który – wyzwolony – może pomóc dalej rozwijać i zwiększać zasięg inicjatyw prowadzonych właśnie na rzecz cudzoziemców i cudzoziemek, mniejszości seksualnych i wyznaniowych, kobiet, ofiar przemocy, jawności, kontrolowania władzy czy poszanowania wolności obywatelskich.