Publicystyka - ngo.pl

Spotkanie otworzył pan Paweł Chorąży, Dyrektor Departamentu
Zarządzania Europejskim Funduszem Społecznym w Ministerstwie
Rozwoju Regionalnego, który to departament pełni funkcję Instytucji
Zarządzającej Programem (IZ).



Podczas spotkania dyskutowano m.in. nad zmianami systemu realizacji
Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki (które wchodzą w życie w dniu
1 kwietnia 2009 r.), zapisanymi w dokumentach „Zasady dokonywania
wyboru projektów w ramach PO KL”, a obejmującymi kryteria wyboru
projektów, procedury ogłaszania konkursów, dokonywanie oceny
merytorycznej, negocjacje i podpisywanie umów o dofinansowanie,
ogłaszanie listy zawartych umów o dofinansowanie, rozwiązań dot.
projektów ponadnarodowych i innowacyjnych i procedury odwoławczej
oraz „Zasady przygotowywania i oceny wniosków o dofinansowanie
projektów w ramach PO KL”. Ponadto omawiano kwestie finansowe w
ramach PO KL i wstępnie poruszono kwestię systemu certyfikacji dla
członków Komisji Oceny Projektów (KOP).



Pierwsza prezentacja, przedstawiona przez pana Piotra Krasuskiego z
DZ EFS, dotyczyła efektów konsultacji „Zasad dokonywania wyboru projektów w ramach PO KL”. Do Ministerstwa spłynęło ok. 400
stron uwag. Główne postulaty dotyczyły:

• projektów systemowych realizowanych przez IP i IP2,
• kryteriów wyboru projektów,
• wzoru harmonogramu ogłaszania konkursu,
• procedury oceny merytorycznej,
• zasad powoływania i świadczenia usług przez ekspertów,
• procedury odwoławczej.

Podczas prezentacji podkreślono, że kryteria strategiczne dają możliwość, a nie konieczność premiowania (do
40 pkt) projektów zgłaszanych w konkursach. Instytucja Organizująca
Konkurs (IOK) będzie określała w dokumentacji konkursowej, jakie
kryteria będą oceniane na którym – formalnym czy merytorycznym –
etapie oceny projektu.

Pomimo wielu uwag ze strony Instytucji Pośredniczących (IP) i
Instytucji Pośredniczących 2 stopnia (IP2), IZ nie zgodziła się na
wydłużenie terminów oceny i wyboru wniosków. Aczkolwiek czas
oceny wniosków w ramach konkursu zamkniętego zostanie uzależniony
od liczby wniosków, które podlegają ocenie merytorycznej (jak w
przypadku konkursu otwartego). Tu wywiązała się dyskusja dotycząca
harmonogramu procedury konkursowej, możliwości ich dotrzymania
przez IOK. W efekcie dyskusji ustalono, że w dokumentacji
konkursowej zostanie określony ostateczny termin rozstrzygnięcia
konkursu, zaś czas trwania poszczególnych etapów będzie ogłoszony
po terminie przyjmowania wniosków, z uwagi na niemożność
przewidzenia, ile wniosków wpłynie. Informacje dotyczące czasu
trwania etapów procedury konkursowej będą zamieszczane na www
Instytucji Organizującej Konkurs (IOK).

Zostanie również obniżony próg procentowy, od którego IOK będą
mogły podejmować decyzje o zawieszeniu konkursu otwartego do
100 % wartości złożonych wniosków. Informacja o zawieszeniu
konkursu ma być podawana w tej samej formie, co ogłoszenie
konkursu, czyli w tych samych mediach, nie tylko na stronie
internetowej. Po ocenie otrzymanych wniosków i „zwolnieniu” części
alokacji, konkurs ma być wznowiony.



Ze strony IP i IP2 padło pytanie, jak postępować z wnioskami, które
wpłyną w ciągu 5 dni od ogłoszenia zawieszenia konkursu do jego
faktycznego zawieszenia. Odpowiedź Instytucji Zarządzającej -
wnioski te muszą zostać ocenione zgodnie z procedurą. Praktycznie
nigdy nie jest bowiem tak, że wszystkie złożone projekty otrzymują
dofinansowanie. W przypadku zawieszenia konkursu w momencie
wpłynięcia wniosków na 100% wartości alokacji, po ich ocenie
„uwalniana” jest pewna pula środków i można wznowić konkurs. W
dyskusji zgłoszono propozycję rezygnacji z konkursów otwartych na
rzecz zamkniętych. Odpowiedź IZ – to jest system naczyń
połączonych, są nieco inne procedury (np. liczba oceniających).
Niektórzy dyrektorzy IP podnieśli argument, że konkursy otwarte
blokują IOK z powodu tzw. „nadpodaży” wniosków. IZ – są jednak
takie działania, gdzie jest mało projektów, alokacja nie jest
wykorzystywana i tu sprawdza się formuła konkursu otwartego. Ale –
to jest uwaga do prac nad Planami działania na rok 2010.



Pozostawiona zostanie metoda losowania wniosków do oceny.
Losowanie będzie się odbywało w obecności Przewodniczącego i
minimum 3 członków KOP. Pozostał także wymóg składania deklaracji
poufności i bezstronności przez członków Komisji Oceny Projektów w
stosunku do wszystkich projektów, które wpływają w konkursie. Te
deklaracje będą obejmować wszystkie podmioty ubiegające się o
dofinansowanie w ramach danego konkursu lub rundy konkursowej. IZ
stanęła twardo na tym stanowisku, wskazując na wiele wpływających
zarzutów o stronniczość Komisji. Zarzuty te wpływają ze strony
mediów, związków zawodowych, organizacji pracodawców, organizacji
pozarządowych i innych instytucji. W odpowiedzi na ten problem IP
wskazały na konieczność podpisywania przez pracowników
samorządowych oświadczeń bezstronności itp., jak i wąskiej
specjalizacji niektórych działań i trudności ze znalezieniem
asesorów, którzy rzeczywiście będą kompetentni i niezwiązani w
jakikolwiek sposób z instytucjami składającymi wnioski. Tu wskazano
na konieczność – w przypadku tego rozwiązania – powołania asesorów
dopiero po zamknięciu konkursu. W dyskusji wskazano także na
konieczność uwzględniania w deklaracji bezstronności stosunku do
partnerów wskazanych w projektach. Jedna z IP zarekomendowała swoją
metodę – oparcie KOP-ów na pracownikach samorządowych, ponieważ ich
obowiązują szczególne przepisy prawne. Głos innej IP – dobrze
pracują asesorzy spoza administracji, szeroko rozumiani partnerzy,
którzy bardzo rzetelnie oceniają projekty. Tu jest dodatkowa sprawa
– że w projekcie ocenianym przez członka KOP-u w ciągu najbliższych
dwóch lat osoba oceniająca ten projekt nie może pracować przy jego
realizacji. Poruszono też sprawę egzekwowania ww.
zabezpieczeń.



Wzmocniona została rola Przewodniczącego KOP. Będzie on miał
możliwość zakwestionowania rzetelności wypełnienia karty oceny
projektu i skierowania wniosku do kolejnej oceny albo skierowania
wniosku do poprawy przez tegoż asesora. Drugą dodatkową kompetencją
Przewodniczącego KOP będzie podjęcie lub wskazania podjęcia decyzji
dotyczącej rozbieżności oceniających dany projekt pod kątem
kryteriów strategicznych (ocenianych 0-1).



Zatwierdzony projekt listy rankingowej jest elementem protokołu z prac Komisji Oceny Projektów. Doprecyzowano procedurę
postępowania w przypadku wniosków, które mają identyczną liczbę
punktów.



Jeśli zakwestionowana zostanie wysokość 25% kosztów, to ma być
zweryfikowana ocena budżetu. Zmiana (przesunięcie) okresu realizacji projektu będzie mogło nastąpić jedynie na pisemny
wniosek beneficjenta, za zgodą IOK albo w wyniku ustaleń z
negocjacji ustnych, potwierdzanych w protokole sporządzonym z
negocjacji.

Lista zawartych umów będzie upubliczniania co najmniej raz w miesiącu, nie na bieżąco, co stanowi ułatwienie organizacyjne
dla IP, zwłaszcza w przypadku ich dużej liczby w danym
konkursie.



W ramach poddziałań 6.1.1., 6.2. i 8.1.2. będzie możliwość, nie
oblig, zastosowania przez IP procedury szybkiej ścieżki –
jako odpowiedź na wyzwania spowolnienia gospodarczego (dotyczy
Planów Działania na lata 2009 i 2010). Jest to ścieżka dla
beneficjentów, którzy nie popełnili uchybień formalnych i stosują
się do procedury negocjacji. Szybsza procedura przewiduje skrócenie
do 30 dni roboczych czasu od złożenia wniosku o dofinansowanie do
podjęcia decyzji o przyjęciu do realizacji. Podpisywanie umów
będzie się odbywać już po tym okresie.



W przypadku projektów współpracy ponadnarodowej:

• będą wymagane następujące dokumenty: kopia listu intencyjnego oraz kopia umowy o współpracy ponadnarodowej – jedyne dokumenty wymagane od partnerów ponadnarodowych,
• wniosek ma być składany w języku angielskim, niemieckim lub francuskim wraz z tłumaczeniem na język polski (dokumentacja w jęz. polskim ma jedynie charakter pomocniczy),
• ograniczenie liczby składanych listów intencyjnych jest równoznaczne z ograniczeniem liczby partnerów, którzy współpracują wyłącznie z polskim liderem nie nawiązując bezpośredniej współpracy między sobą,
• wzór listu intencyjnego i umowy zapewnia elastyczne podejście, uwzględniające wymogi stawiane w innych państwach.

Instytucje Pośredniczące zwróciły uwagę na problem z
weryfikacją zgodności wersji wniosku w języku partnerstwa i jego
roboczego tłumaczenia na język polski, ponieważ nie musi być
tłumaczenie przysięgłe. IP uważają, że to jest kwestia
odpowiedzialności za weryfikację jednolitości obydwu wersji. Zasady
te dotyczyć też będą projektów, które mają komponenty ponadnarodowe.



Projekty innowacyjne testujące – Krajowa Sieć
Tematyczna (KST) będzie opiniować projekt i rekomendować lub nie do
wdrożenia, ewentualnie zwracać do poprawy i później znowu go
opiniować. Jednak ostateczna decyzja odnośnie wdrażania projektu
należeć będzie do Instytucji Organizującej Konkurs (tudzież
instytucji weryfikującej projekt systemowy). Brak akceptacji będzie
skutkował rozwiązaniem umowy o dofinansowanie projektu. Walidacji
rezultatów projektów innowacyjnych będzie dokonywać KST. Instytucja
Organizująca konkurs lub instytucja weryfikująca projekt systemowy
będzie decydować o momencie przekazania rezultatów do walidacji.
Nieprzedstawienie rezultatów do walidacji lub niewalidowanie
rezultatów będzie skutkowało rozwiązaniem umowy o
dofinansowanie.



W procedurze odwoławczej nastąpi odejście od sztywnych
zapisów dot. 5% rezerwy na odwołania. Ta rezerwa może być tworzona,
ale generalnie do dyspozycji IP jest cała alokacja. Bywają też
sytuacje takie, gdy alokacja jest wyczerpana – wtedy projekt nie
otrzyma dofinansowania pomimo pozytywnie rozpatrzonego protestu lub
odwołania i punktacji zapewniającej dofinansowanie. A powinien
otrzymać, o ile uzyskał minimum tyle punktów, ile ostatni projekt
zakwalifikowany do dofinansowania w danym konkursie/rundzie.
Zdaniem Instytucji Pośredniczących będzie to praktycznie trudne
szczególnie w przypadku projektów zgłoszonych w konkursach
zamkniętych. Instytucja Zarządzająca stwierdziła, że można w
województwach tworzyć rezerwy, można brać środki z kolejnych
alokacji. Tu jest też kwestia problemowa, ponieważ z uwagi na
wielość środków odwoławczych, projekt ostatecznie może wrócić po
sześciu miesiącach, albo i później. Jednak IZ może wyrazić zgodę na
wniosek ze strony IP na zmiany alokacji między działaniami. Umowa
na projekt, który przeszedł pozytywnie procedurę odwoławczą, może
zostać podpisana w kolejnym roku. IP zgłosiły tu problem audytów i
kontroli, które przechodzą – np. zmiana alokacji na konkurs pomimo
innej kwoty podanej w ogłoszeniu konkursowej.



Nie będzie zamkniętego katalogu przypadków powodujących pozostawienie środka odwoławczego bez rozpatrzenia – praktyka
pokazuje, że nie da się sklasyfikować ani określić wszystkich
możliwych modeli takich sytuacji. Protestować mogą tylko ci
wnioskodawcy, którzy otrzymali ocenę negatywną.



Ujednolicona po konsultacjach wersja „Zasad wyboru projektów …”
zostanie przekazana do IP i IP2 i kierownictwu Ministerstwa Rozwoju
Regionalnego w bieżącym tygodniu.



Do dokumentu „Zasady przygotowywania i oceny wniosków o dofinansowanie projektów w ramach PO Kapitał Ludzki” zgłoszono
głównie zmiany techniczne (scalenie dwóch dokumentów „Przewodnik po
kryteriach wyboru projektów w ramach PO KL” i „Instrukcji
wypełniania wniosku o dofinansowanie projektu w ramach PO KL”).
Dokument będzie obowiązywał od 1 kwietnia jako część Systemu
Realizacji PO KL. W procedurze konsultacji zostało zgłoszonych 320
uwag, głównie doprecyzowujących. Większość uwag została
uwzględniona – oprócz technicznych zmian do generatora wniosków z
uwagi na zaawansowanie prac nad generatorem. Wszystkie zmiany w
generatorze wejdą wżycie w I połowie 2010 roku. W kwietniu 2009 r. będzie konsultowana propozycja zmienionego wniosku.





Dalsza część spotkania dotyczyła m.in. zasad finansowania PO Kapitał Ludzki, a była omawiana przez panie Wicedyrektor
Aleksandrę Dmitruk i Annę Mickiewicz oraz panią Joannę Orłowską z
Departamentu Zarządzania Europejskim Funduszem Społecznym.



Projekt nowych „Zasad finansowania PO KL” wprowadza zmiany m.in. w
zakresie zabezpieczenia prawidłowej realizacji umów. Istotne
informacje dla beneficjentów w zakresie zabezpieczania realizacji umów, to:

• konieczność weksla in blanco do 4 mln zł,
• powyżej 4 mln zł będzie wymagane zabezpieczenie tzw. twarde.

Powyższe zasady mają zastosowanie w przypadku, gdy beneficjent podpisał z daną instytucją więcej, niż jedną umowę o dofinansowanie w ramach PO KL i realizuje projekty równolegle. Zapisy te wiążą się z nowelizacją Rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 7 września 2007 r. w sprawie wydatków związanych z realizacją programów operacyjnych ( więcej informacji >>).

Pozostałe tematy z tego obszaru miały być omawiane na innym spotkaniu w dniu 20 marca.

Co do środków niewygasających nastąpiły zmiany w interpretacji przez Instytucję Zarządzającą: wydatki poniesione do końca czerwca 2009 r. przez beneficjentów (a nie rozliczone we wnioskach o płatność). Ponadto będzie konieczność rozliczenia kasowego beneficjentów - o ile nie ma możliwości rozliczenia wydatków wcześniej). Poziom wydatkowania środków niewygasających różni się w poszczególnych województwach. Niski poziom wydatkowania mają np. województwa śląskie i kujawsko-pomorskie, a dobrze wydaje np. świętokrzyskie. Tzw. „niewygasy” z 2008 r. mają być ponoszone w pierwszej kolejności.

---------------------
Spotkania są stałym elementem systemu pracy Instytucji Zarządzającej Programem Operacyjnym Kapitał Ludzki (jaką jest Departament Zarządzania Europejskim Funduszem Społecznym w Ministerstwie Rozwoju Regionalnego). Ogólnopolska Federacja Organizacji Pozarządowych uczestnicząc w ww. spotkaniach ma status obserwatora, podobnie jak Polskiej Konfederacji Pracodawców Prywatnych „Lewiatan”.

---------------------
Informujemy również, że 23 lutego została ogłoszona nowa wersja Szczegółowego Opisu Priorytetów (SzOP) dla Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. Zapraszamy do lektury >>.



Program Europejski Ogólnopolskiej Federacji Organizacji Pozarządowych jest finansowany ze środków Programu „Wspieranie organizacji Pozarządowych 2009 – ścieżka EURO-NGO+” Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności.