Zielona Księga Komisji Europejskiej dot. promocji zdrowego odżywiania oraz aktywności fizycznej - początek konsultacji
8 grudnia 2005 Komisja Europejska przyjęła Zieloną Księgę dot. promocji zdrowego odżywiania oraz aktywności fizycznej - "Promoting healthy diets and physical activity: a European dimension for theprevention of overweight, obesity and chronic diseases". Celem tej publikacji jest zachęcenie do wzięcia udziału w szerokiej debacie publicznej nt. sposobów redukcji otyłości i zapobiegania związanym z nią chronicznym chorobom w krajach Unii Europejskiej.
Zielona Księga porusza szereg istotnych kwestii
związanych z nadwagą i proponuje zebranie informacji, które nadadzą
walce z otyłością wymiar europejski wspierający obecnie prowadzone
działania na poziomie krajowym.
Obecnie blisko 14 milionów obywateli UE, w tym
ponad 3 mln dzieci, cierpi na nadwagę lub otyłość. Przewiduje się,
że liczba ta będzie systematycznie wzrastać w nadchodzącej
przyszłości. Zielona Księga zachęca do przedkładania pomysłów i
konkretnych sugestii, które mogłyby złożyć się na działania
prowadzone we wszystkich obszarach i na wszystkich poziomach
społecznych, tak aby walczyć z tym poważnym problemem i
jednocześnie zachęcać Europejczyków do prowadzenia zdrowszego trybu
życia.
Coraz częstsze występowanie otyłości,
szczególnie wśród młodzieży, zaalarmowało specjalistów ds. zdrowia.
Otyłość stanowi czynnik ryzyka dla wielu poważnych chorób, łącznie
z chorobami serca, nadciśnieniem, udarem, chorobami układu
oddechowego, artretyzmem i niektórymi odmianami nowotworów.
Epidemii otyłości w Europie przypisuje się już wzrost liczby osób,
u których rozwija się cukrzyca typu 2. Złe nawyki żywieniowe oraz
brak ćwiczeń fizycznych to jedne z głównych przyczyn powodujących
możliwe do uniknięcia zgony w Europie, zaś udział otyłości w
łącznych kosztach opieki zdrowotnej określa się szacunkowo na 2% do
8%. Skala problemu otyłości w Europie może być niedoceniana w
związku z zaniżonymi danymi w niektórych krajach ocenia się, że
ponad 200 milionów dorosłych w całej UE cierpi na nadwagę bądź
otyłość
Markos Kyprianou, europejski komisarz ds.
zdrowia i ochrony konsumentów, stwierdził: „Wzrost otyłości jest
problemem ogólnoeuropejskim, który wymaga skoordynowanego podejścia
na szczeblu europejskim, jeśli chcemy zahamować i odwrócić
postępującą tendencję. Szacuje się, że ponad 400 000 dzieci na rok
osiąga nadwagę. Dzisiaj otyła młodzież – w przyszłości ofiary
ataków serca, chorób wieńcowych, cukrzycy. Zielona księga Komisji
ma na celu zainspirowanie debaty nt. skutecznych inicjatyw na rzecz
zdrowego odżywiania i zwiększenia aktywności fizycznej. Oprócz,
¬będących efektem walki z otyłością, korzyści dla zdrowia i
gospodarek, skoordynowane podejście europejskie będzie miało wpływ
na rynek wewnętrzny, którego nie osłabi wielość nieskoordynowanych
działań narodowych.”
Otyłość
Wskaźniki otyłości wzrastają w alarmującym tempie, w
niektórych częściach Wspólnoty, blisko 27% mężczyzn i 38 % kobiet
uważanych jest za otyłych. Również liczba dzieci z nadwagą wzrasta
równie szybko, o ponad 400 000 osób rocznie. Otyłość stanowi
czynnik ryzyka dla wielu groźnych chorób, takich jak np.
kardiopatia, cukrzyca typu II, nadciśnienie, wylewy domózgowe oraz
niektóre typy raka. Złe odżywianie i brak ćwiczeń fizycznych stoją
pośród najczęstszych przyczyn dających się uniknąć zgonów w
Europie, szacuje się również, że choroby związane z otyłością
pochłaniają blisko 7% całkowitych wydatków na służbę zdrowia w
UE.
W poszukiwaniu rozwiązań
Zielona Księga przyznaje, że przyczyny epidemii otyłości w
krajach UE są wielorakie, a zatem wielowymiarowe podejście do
problemu jest niezbędne do skutecznej walki z nim. Zielona księga
kładzie podstawy do głębokiej konsultacji z instytucjami UE,
krajami członkowskimi i społeczeństwem obywatelskim, tak aby zebrać
wszelkie pomysły i informacje i nadać walce z otyłością europejski
wymiar, będący uzupełnieniem, wsparciem i koordynacją istniejących
przedsięwzięć krajowych.
Pośród postawionych w zielonej księdze kwestii
znajdziemy m.in. sposoby skutecznego włączenia promocji zdrowego
stylu życia do pozostałych dziedzin, w których Unia podejmuje
działania, potencjalne korzyści nowego programu Komisji w obszarze
zdrowia i konsumpcji oraz rola samograniczeń stosowanych przez
sektor żywienia i reklamy. Uczestniczący w konsultacji proszeni są
o sformułowanie sugestii na temat sposobów polepszenia informacji,
komunikacji i edukacji w tej dziedzinie, oraz na temat możliwych
przedsięwzięć i ich zakresu, które przyczynią się do poprawy
odżywiania się w różnych grupach społeczeństwa. Zielona księga
podejmuje również kwestie potencjalnej roli służby zdrowia na rzecz
lepszego odżywiania się i wzrostu aktywności fizycznej, sposobów
prowadzenia skuteczniejszych badań jak również takiego
przystosowania środków transportu publicznego, który ułatwi
aktywność fizyczną i uczyni ją bezpieczniejszą.
Konsultacja zachęca do odpowiedzi na serię szczegółowych pytań postawionych w zielonej księdze, w tym m.in.:
- Jaki typ działań wspólnotowych lub krajowych mógłby pomóc w
zwiększeniu dostępności warzyw i owoców?
- W jaki sposób wspólnotowe polityki mogą zachęcić konsumentów do
przyjęcia i stosowania diety uboższej w tłuszcze, cukier i
sól?
- Czy dobrowolne kodeksy postępowania są wystarczającym i
właściwym narzędziem ograniczenia reklamy i promocji produktów
żywnościowych o wysokiej wartości energetycznej i niskiej
zawartości elementów odżywczych? Jakie mogą być inne rozwiązania, w
przypadku gdyby korporacyjne samoregulacje nie spełniły swego
zadania?
- Jak skutecznie działać aby najlepiej pomóc konsumentom w
dokonywaniu świadomych wyborów? Jakie kluczowe informacje należy
przekazać konsumentom, kto i w jaki sposób powinien być za to
odpowiedzialny?
- Jakie przykłady należy naśladować, żeby podnieść wartość
odżywczą szkolnych posiłków i aby zachęcić uczniów do dokonywania
zdrowych wyborów żywieniowych w szkole, w szczególności dotyczących
nadmiernej konsumpcji przekąsek o wysokiej wartości energetycznej i
słodzonych napojów gazowanych?
- W jaki sposób polityki publiczne mogą przyczynić się do
włączenia aktywności fizycznej do codziennych nawyków
społeczeństwa?
- W jaki sposób przekazywać konsumentom zalecenia dietetyczne i jak systemy opisu wartości odżywczej produktów mogą przyczynić się do pozytywnej zmiany nawyków żywieniowych ?
Następne kroki
Konsultacja publiczna zakończy się 15 marca 2006. Jej synteza
zostanie opublikowana do czerwca 2006 na stronie internetowej
Komisji. Mając na uwadze rezultaty konsultacji, Komisja
przeanalizuje najbardziej adekwatne działania, które będą mogły być
podjęte, warunki konieczne i instrumenty ich wdrażania.Polscy
przedstawiciele służby zdrowia, edukacji, organizacji pozarządowych
w naszym kraju powinni wziąć udział w tej konsultacji i przyczynić
się do tworzenia europejskiej polityki dotyczącej tych
zagadnień
Źródło: Komisja Europejska