Pandemia zmieniła nasz świat w sposób gwałtowny. Towarzyszy nam niepokój o zdrowie własne, bliskich, ale także o przyszłość. Źródłem stresu jest sam proces adaptacji do nowej i trudnej sytuacji. Do tego dochodzi konieczność izolacji społecznej, niepewność o przyszłość i zbliżający się kryzys gospodarczy. Specjaliści alarmują, że te okoliczności wpłyną na zwiększoną zachorowalność na choroby psychiczne, a osoby chore mogą natomiast doświadczać zaostrzenia przebiegu choroby.
Wyniki ogólnopolskiego badania EZOP I (Epidemiologia Zaburzeń Psychiatrycznych i Dostępność Psychiatrycznej Opieki Zdrowotnej) pokazały, że prawie co czwarty Polak (23,4 proc.) zmaga się z przynajmniej jednym zaburzeniem psychicznym. Najpowszechniejsza jest depresja, ale do najczęstszych zaliczają się też m.in. nerwice i zaburzenia lękowe, napady paniki, fobie społeczne i choroby takie jak schizofrenia. Specjaliści podkreślają, że następstwem COVID-19 będzie rosnąca liczba osób cierpiących na zaburzenia psychiczne, a w przypadku osób chorych, przebieg schorzenia może się nasilać.
Odpowiednia i systemowa organizacja pomocy psychiatrycznej, zapewniająca kompleksową opiekę osobom z zaburzeniami jest kluczowa – mówi Szymon Chrostowski, prezes Fundacji Wygrajmy Zdrowie. – Nie mniej ważnym elementem jest także leczenie farmakologiczne, mające fundamentalne znaczenie w przypadku wielu schorzeń. Lista refundacyjna zawiera sporą liczbę nowoczesnych preparatów niezbędnych w leczeniu zaburzeń psychicznych, w tym np. zaburzeń lękowych, depresji, czy schizofrenii. Na przykładzie tej ostatniej, szczególnie w jej postaci z objawami negatywnymi, powodującymi wycofanie się chorego z życia społecznego i uniemożliwiającymi normalne funkcjonowanie, przyczyniając się do strat dla gospodarki, można pokazać, jak ważna jest refundacja leków najnowszej generacji.
Cząsteczką pozycjonowaną na świecie jako jeden z najbardziej efektywnych leków w populacji chorych w dużej części dotkniętych schizofrenią i pozbawionych adekwatnych możliwości terapii jest kariprazyna – leku przeciwpsychotyczny, stosowany szczególnie w leczeniu schizofrenii z objawami negatywnymi, modulującego nastrój i funkcje poznawcze. Cząsteczka ta jest w trakcie opiniowania przez AOTMiT oraz uzyskała pozytywną opinię Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego (PTP).
Sytuacja pandemiczna jeszcze wyraźniej ukazała zarówno znaczenie psychiatrii w sferze zdrowia publicznego, jak i jej potrzeb. Opracowania, np. Raport ONZ z 2020, wskazują na konieczność zapewnienia osobom z zaburzeniami psychicznymi stałego i nieprzerwanego dostępu do leczenia, wzmocnienia działań ograniczających samotność, a także zwiększenia inwestycji na rzecz zdrowia psychicznego. W Polsce na reformę i zwiększenia dofinansowania czeka przede wszystkim obszar psychiatrii dzieci i młodzieży.
Źródło: Fundacja "Wygrajmy Zdrowie" im. prof. Grzegorza Madeja