Zdalne rozprawy w sprawach cywilnych nie dla publiczności i mediów – pomóż to zmienić!
Aktualnie w Sejmie trwają prace nad przeniesieniem na stałe do postępowania cywilnego wprowadzonych w pandemii posiedzeń zdalnych. Projektowane przepisy nie przewidują, by obywatele, organizacje społeczne, czy media mogły zdalnie brać udział w sprawach toczących się online jako publiczność, czy osoby zaufania. Pomóż nam to zmienić!
Kamienny posąg Temidy na białym tle. Oczy ma przepasane opaską, w prawej ręce trzyma miecz, a w uniesionej wysoko lewej ręce wagę.
Dlaczego zdalny dostęp do spraw cywilnych jest ważny dla nas wszystkich?
Dziś rozwiązania wprowadzone w trakcie pandemii COVID-19 stają się naszą codziennością. Jednym z nich są posiedzenia zdalne w sprawach cywilnych. Niestety przy wprowadzaniu ich na stałe nie przewiduje się zdalnego udziału publiczności oraz osób zaufania w posiedzeniach zdalnych w trybie online w sprawach cywilnych. Z sądem nie będą mogli połączyć się obywatele, przedstawiciele organizacji społecznych czy media chcące śledzić przebieg wybranej przez siebie sprawy cywilnej.
Brak możliwości udziału zdalnego oznacza realny brak możliwości śledzenia przebiegu posiedzenia w sposób umożliwiający zapoznanie się z jego treścią. Możliwość pojawienia się jedynie na sali sądowej, jak zapowiada Ministerstwo Sprawiedliwości, by obserwować czynności sądu w trakcie posiedzenia zdalnego, nie będzie dawało prawdziwej możliwości udziału publiczności w toczących się sprawach cywilnych online. Dotychczasowa praktyka przeprowadzania posiedzeń zdalnych i hybrydowych pokazuje, że oznacza to de facto obserwowanie sędziego mówiącego do monitora komputera, bez szansy na całościowe spojrzenie na przebieg postępowania. Dla publiczności i dziennikarzy znajdujących się na sali rozpraw uczestnicy zdalni są w praktyce niewidoczni i niesłyszalni.
Zasada jawności jest fundamentalnym elementem demokratycznego systemu prawnego. W polskim porządku prawnym znajduje swoje odzwierciedlenie w art. 45 Konstytucji RP. Umożliwia realizowanie wszystkim uczestnikom rozprawy wielu ich szczególnych praw na każdej płaszczyźnie. Na poziomie pojedynczych spraw pozwala nam towarzyszyć komuś bliskiemu w trakcie jego wizyty czy zdalnego połączenia z sądem, a na poziomie funkcjonowania naszego państwa zapewnia społeczną kontrolę władzy sądowniczej, buduje zaufanie do sądów i wydanych przez nie wyroków, pozwala też relacjonować mediom sprawy ważne dla debaty publicznej.
Pomóż nam zadbać o obecność organizacji społecznych w sądach niezależnie od formy, w jakiej pracuje sąd
Fundacja Court Watch Polska apeluje do parlamentarzystów oraz Ministerstwa Sprawiedliwości o wprowadzenie niezbędnych poprawek, które zagwarantują również publiczności możliwość bezproblemowego udziału w posiedzeniach zdalnych. Zwracamy się do organizacji społecznych oraz redakcji z prośbą o poparcie naszego apelu, z którym można zapoznać się poniżej na stronie Fundacji.
Aby podpisać apel, należy przesłać wiadomość mailową z informacją o poparciu danej organizacji społecznej lub redakcji dla postulatów zawartych w apelu na adres p.solowij@courtwatch.pl. Po wyrażeniu przez organizację poparcia dla apelu, jej nazwa zostanie umieszczona na stronie internetowej z apelem.
Przesłanie deklaracji poparcia jest równoznaczne z wyrażaniem zgody na przetwarzanie danych osobowych w związku z podpisaniem apelu. Szczegółowe informacje dotyczące przetwarzania danych osobowych: Informacja o przetwarzaniu danych osobowych.
Działania realizowane w ramach projektu „Obrona jawności postępowań sądowych w dobie pandemii i po niej” realizowany jest z dotacji programu Aktywni Obywatele – Fundusz Krajowy finansowanego przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię w ramach funduszy EOG.
Źródło: Fundacja Court Watch Polska
