Ważnym zagadnieniem w projektach Unii Europejskiej jest zasada gender. Czym dokładnie jest ta zasada?
Gender - płeć społeczno-kulturowa, oznacza sposób pojmowania, postrzegania i przypisywania pewnych cech, atrybutów i zachowań kobiecie i mężczyźnie przez szeroko rozumianą kulturę, podzielany przez ogół społeczeństwa.
Gender, czyli płeć społeczno-kulturowa, oznacza - podzielany przez ogół społeczeństwa - sposób pojmowania, postrzegania pewnych cech, atrybutów i zachowań oraz przypisywania ich kobiecie i mężczyźnie przez szeroko rozumianą kulturę.
Podstawowym narzędziem realizacji polityki równości płci w Unii Europejskiej jest gender mainstreaming (GM). GM to strategia włączania perspektywy płci społeczno-kulturowej (gender) do głównego nurtu polityki (mainstream). Przestrzeganie zasady równości szans kobiet i mężczyzn jest wpisane we wszystkie działania finansowane ze środków Unii Europejskiej. Jest to następstwo tzw. kwestii horyzontalnych, wspólnych dla całego obszaru Unii Europejskiej i jej poszczególnych członków. W zakresie EFS dotyczą one rozwoju lokalnego, równości szans, rozwoju społeczeństwa informacyjnego oraz zrównoważonego rozwoju.
Równość między kobietami i mężczyznami jest podstawową wartością Wspólnoty i jednym z zadań promowanych przez Wspólnotę. Kluczowe dokumenty UE, jak Traktat Amsterdamski, Strategia Lizbońska i zintegrowana z nią Europejska Strategia Zatrudnienia oraz Strategiczne Wytyczne Wspólnoty 2007 - 2013 podkreślają konieczność zapewniania obu płciom równych szans i promują perspektywę równości płci. Perspektywa ta znajduje również odzwierciedlenie w dokumentach strategicznych dla Polski na nowy okres programowania na lata 2007 - 2013 w Programie Operacyjnym Kapitał Ludzki (PO KL).
W PO KL przyjęto zasadę, że „przygotowywane projekty będą oparte o diagnozę uwzględniającą sytuację kobiet i mężczyzn w danym obszarze i ocenę wpływu na sytuację płci (gender impact assessment). Każdy projekt realizowany w ramach PO KL zawierać będzie opis oceny wpływu na sytuację płci. (…) Analiza ta umożliwi także weryfikację pod kątem tego, czy projekt w rzeczywistości przyczynia się do uwzględniania potrzeb kobiet i mężczyzn poprzez np. oferowanie różnych, zindywidualizowanych form wsparcia odpowiadających na odmienne potrzeby uczestników/uczestniczek projektu. Ocena jakości merytorycznej projektu będzie przebiegać również w oparciu o przedstawioną analizę i będzie uwzględniała wpływ na sytuację kobiet i mężczyzn".
Wokół polityki równości płci narosło wiele mitów i stereotypowych wyobrażeń.
PS. Komisarzem ds. zatrudnienia, spraw społecznych i równości szans w UE jest obecnie mężczyzna -Vladimir Śpidla.
Pamiętaj!
- Wprowadzaj do narzędzi monitoringu, np. ankiet, kategorię „płeć". To pozwoli Ci segregować dane ze względu na płeć.
- Aby zapewnić ewaluację projektu z uwzględnieniem zasady równości płci w projekcie zatrudnij osoby znające się na tej tematyce.
- Zadbaj o to, aby w zespole przeprowadzającym ewaluację znaleźli się zarówno mężczyźni, jak i kobiety, co pozwoli na wykorzystanie różnych punktów widzenia i poszerzy obszar ewaluacji.
- Ucz się z wyników ewaluacji. Niech staną się one punktem wyjścia do innych projektów i pozwolą Ci lepiej dopasować działania do potrzeb kobiet oraz mężczyzn.
- Chwal się swoimi osiągnięciami w zakresie przestrzegania polityki równości płci. Mogą być one dobrą praktyka na równi z innymi efektami projektu!
Źródło: Branka M., Dymowska M., Sekutowicz K., Wdrażanie perspektywy równości szans kobiet i mężczyzn (...)
