Zapytaj prawnika... O odpowiedzialność małoletnich w stowarzyszeniu zwykłym

Przeglądarka Internet Explorer, której używasz, uniemożliwia skorzystanie z większości funkcji portalu ngo.pl. Aby mieć dostęp do wszystkich funkcji portalu ngo.pl, zmień przeglądarkę na inną (np. Chrome, Firefox, Safari, Opera, Edge).

Prośba o wpłatę darowizny na Twój portal ngo.pl prowadzony przez Stowarzyszenie Klon/Jawor.

Publicystyka

Zapytaj prawnika... O odpowiedzialność małoletnich w stowarzyszeniu zwykłym

Katarzyna Kucharczyk, Mariusz Minkiewicz, CMS Cameron Mc Kenna, oprac. redakcja poradnik.ngo.pl

26 kwietnia 2017

Osoby małoletnie mogą należeć do stowarzyszeń, choć nie zawsze mają te same prawa co pełnoletni członkowie. Dodatkowo członkostwo to nie tylko prawa – to również obowiązki i odpowiedzialność. Jak odpowiedzialność wygląda w przypadku małoletnich członków stowarzyszeń zwykłych? Przeczytaj wyjaśnienia kancelarii CMS Cameron Mc Kenna w ramach cyklu ngo.pl i Centrum Pro Bono!

PYTANIE ORGANIZACJI POZARZĄDOWEJ

Na jakich zasadach osoby małoletnie należące do stowarzyszeń zwykłych ponoszą odpowiedzialność jako członkowie stowarzyszeń?

Reklama

Zgodnie z art. 40 ust. 1b. ustawy – Prawo o stowarzyszeniach członek stowarzyszenia zwykłego za zobowiązania stowarzyszenia odpowiada bez ograniczeń. Jak ten przepis łączyć z odpowiedzialnością małoletniego? Wiadomo, że zgodnie z art. 426 Kodeksu cywilnego małoletni nie odpowiada za wyrządzoną szkodę. Powyższe dotyczy jednak szkody, a nie odpowiedzialności z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania.

Czy zatem małoletni członek stowarzyszenia zwykłego za zobowiązania stowarzyszenia będzie odpowiadał swoim całym majątkiem?

Odpowiedzialność członków stowarzyszenia zwykłego

Zgodnie z art. 40 ust. 1b. ustawy – Prawo o stowarzyszeniach członek stowarzyszenia zwykłego odpowiada za zobowiązania stowarzyszenia bez ograniczeń, niezależnie od wieku.

Jest to odpowiedzialność subsydiarna (w razie bezskuteczności egzekucji z majątku stowarzyszenia zwykłego) za cudzy dług (tj. dług stowarzyszenia, jako tzw. ułomnej osoby prawnej), a nie odpowiedzialność odszkodowawcza.

ustawa – Prawo o stowarzyszeniach Art. 40. ust. 1b.
Każdy członek odpowiada za zobowiązania stowarzyszenia zwykłego bez ograniczeń całym swoim majątkiem solidarnie z pozostałymi członkami oraz ze stowarzyszeniem. Odpowiedzialność ta powstaje z chwilą, gdy egzekucja z majątku stowarzyszenia zwykłego okaże się bezskuteczna.

Małoletni członkami stowarzyszeń

Członkiem stowarzyszenia może być małoletni, przy czym:

małoletni w wieku 16-18 lat może być członkiem stowarzyszenia bez zgody przedstawiciela ustawowego (art. 3 ust. 2 ustawy – Prawo o stowarzyszeniach stanowi lex specialis w stosunku do art. 17 Kodeksu cywilnego), zaś
małoletni poniżej 16. roku życia może być członkiem stowarzyszenia za zgodą przedstawiciela ustawowego, jednak bez prawa udziału w głosowaniu na walnych zebraniach członków oraz bez korzystania z czynnego i biernego prawa wyborczego do władz stowarzyszenia (art. 3 ust. 3 ustawy – Prawo o stowarzyszeniach).

Przyjmuje się, że członkiem stowarzyszenia może być nawet małoletni poniżej 13. roku życia, mimo iż zgodnie z Kodeksem cywilnym taka osoba nie posiada zdolności do czynności prawnych.

Brak jest przepisu, który wyłączałby odpowiedzialność odszkodowawczą małoletnich za zobowiązania stowarzyszenia

W przypadku małoletniego poniżej 13. roku życia odpowiedzialności tej nie wyłącza w szczególności art. 426 k.c. (Małoletni, który nie ukończył lat trzynastu, nie ponosi odpowiedzialności za wyrządzoną szkodę). Przepis ten dotyczy bowiem odpowiedzialności odszkodowawczej z tytułu czynów niedozwolonych. Niemniej uzasadniona wątpliwość powstaje w związku ze wskazanym powyżej ograniczonym charakterem członkostwa małoletnich poniżej 16. roku życia w stowarzyszeniach (brak prawa głosu na walnych zebraniach, brak biernego i czynnego prawa wyborczego do władz stowarzyszenia).

Małoletni poniżej 13. r.ż. i ich przedstawiciele ustawowi

Należy zauważyć, że w przypadku małoletnich poniżej 13. roku życia, co do zasady jakakolwiek czynność prawna dokonana przez osobę, która nie ma zdolności do czynności prawnych, jest nieważna (Czynność prawna dokonana przez osobę, która nie ma zdolności do czynności prawnych, jest nieważna. art. 14 § 1 k.c.).

Powoduje to, że w przypadku zaciągnięcia przez stowarzyszenie zobowiązania, którego wartość przekraczałaby 10.000 złotych, do czego ustawa wymaga uprzedniej zgody wszystkich członków stowarzyszenia oraz udzielenia przez nich pełnomocnictwa do zaciągnięcia takiego zobowiązania (art. 41a ust. 2 i 3 ustawy – Prawo o stowarzyszeniach), zarówno udzielenie zgody, jak i udzielenie pełnomocnictwa do zaciągnięcia takiego zobowiązania musiałoby zostać dokonane przez przedstawiciela ustawowego małoletniego.

Małoletni, którzy ukończyli 13. r.ż. i ich przedstawiciele ustawowi

Z kolei w przypadku małoletnich, którzy ukończyli 13. rok życia, czynność prawna prowadząca do zaciągnięcia przez nich zobowiązania lub rozporządzenia prawem, wymaga zgody przedstawiciela ustawowego (Z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, do ważności czynności prawnej, przez którą osoba ograniczona w zdolności do czynności prawnych zaciąga zobowiązanie lub rozporządza swoim prawem, potrzebna jest zgoda jej przedstawiciela ustawowego. art. 17 k.c.). Jednakże jednostronna czynność prawna, do której ustawa wymaga zgody przedstawiciela ustawowego (czyli np. zaciągnięcie zobowiązania), dokonana bez tej zgody jest nieważna (Jeżeli osoba ograniczona w zdolności do czynności prawnych dokonała sama jednostronnej czynności prawnej, do której ustawa wymaga zgody przedstawiciela ustawowego, czynność jest nieważna. art. 19 k.c.).

Stowarzyszenie zwykłe, PORADNIK.NGO.PL

Czym różni się stowarzyszenie rejestrowe od zwykłego? Sprawdź! [infografika]

Więcej informacji: http://www.centrumprobono.pl/

CMS Cameron Mc Kenna

CMS jest cieszącą się uznaniem międzynarodową kancelarią prawniczą świadczącą kompleksowe doradztwo prawne i podatkowe na rzecz przedsiębiorstw, instytucji finansowych oraz organów administracji. Jesteśmy jedną z największych i najbardziej doświadczonych międzynarodowych kancelarii w Polsce – działamy na polskim rynku od ponad 20 lat. W biurach CMS w Warszawie i w Poznaniu pracuje 140 prawników, którzy doradzają klientom działającym we wszystkich kluczowych sektorach gospodarki. CMS na świecie zatrudnia ponad 6.000 pracowników w 59 miastach w 38 krajach.

Kancelaria od lat angażuje się w działania pro bono wspierając między innymi: Program Spraw Precedensowych oraz Program „Artykuł 32” dotyczący walki z dyskryminacją Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka, Muzeum Sztuki Nowoczesnej, Fundację Krystyny Jandy Na Rzecz Kultury oraz Fundację Między Niebem a Ziemią.

Jak przestrzegać prawa w NGO, jakie przepisy są ważne dla NGO – dowiesz się w serwisie poradnik.ngo.pl.

Źródło: inf. własna (poradnik.ngo.pl)

Podziel się:

Facebook

Twitter

Teksty opublikowane na portalu prezentują wyłącznie poglądy ich Autorów i Autorek i nie należy ich utożsamiać z poglądami redakcji. Podobnie opinie, komentarze wyrażane w publikowanych artykułach nie odzwierciedlają poglądów redakcji i wydawcy, a mają charakter informacyjny.

Prośba o wpłatę darowizny. Wesprzyj Twój portal ngo.pl prowadzony przez Stowarzyszenie Klon/Jawor

Publicystyka - ngo.pl