Prawie jedna trzecia Polaków angażuje się w działania społeczne: czy to w organizacjach pozarządowych, czy też bezpośrednio działając na rzecz swojego otoczenia lub osób spoza kręgu rodziny i znajomych. Który rodzaj zaangażowania jest popularniejszy? Kto wybiera działanie w organizacjach? W kolejnym odcinku naszego badawczego cyklu wracamy do tematyki wolontariatu.
(fot. Teak Sato, źródło: wikimedia commons)
Jaki wolontariat wybierają Polacy?
Ten drugi rodzaj zaangażowania nazywany jest czasem „wolontariatem nieformalnym” (w opozycji do zaangażowania w działania organizacji, nazywanego „wolontariatem formalnym”) i dotyczy przede wszystkim bezpośredniej pomocy indywidualnym osobom spoza własnego kręgu rodziny i znajomych: w działania takie angażuje się 17% Polaków. Nieco rzadziej w ramach takiego „wolontariatu nieformalnego” Polacy angażują się na rzecz swojej miejscowości, okolicy czy społeczności lokalnej np. budując lub remontując, sprzątając okolicę czy organizując festyn – o takiej aktywności wspomina 11% respondentów.
Wyniki badania pokazują, że te dwa rodzaje zaangażowania: „formalne” i „nieformalne” nie konkurują ze sobą, lecz nawzajem się uzupełniają. Spośród osób poświęcających swój czas na aktywność w organizacjach pozarządowych zdecydowana większość (66%) podejmuje też inne działania społeczne, już bez pośrednictwa stowarzyszeń i fundacji.
Specyfika wolontariatu formalnego i nieformalnego
Wolontariat „nieformalny” jest nie tylko popularniejszy wśród ogółu Polaków niż wolontariat „formalny”, ale też w znacznie większym stopniu angażuje osoby w średnim wieku i starsze. Wolontariat w organizacjach pozarządowych przede wszystkim przyciąga osoby młode: dotyczy aż 21% osób w wieku poniżej 25 lat i tylko 13% osób powyżej 25. roku życia. Tymczasem w przypadku bezpośredniej pomocy osobom indywidualnym lub zaangażowania na rzecz swojego otoczenia nie widać znaczących różnic między osobami w różnym wieku.
Jednocześnie zaobserwowane w przypadku wolontariatu w organizacjach wyraźne różnice związane z wykształceniem (znacznie częściej angażują się tam osoby z wyższym wykształceniem: 24%, niż te z podstawowym: 13%), widoczne są też w przypadku wolontariatu nieformalnego. Na rzecz swojego otoczenia angażuje się 17% osób z wykształceniem wyższym i tylko 9% pozostałych, zaś osobom spoza kręgu rodziny i znajomych pomaga 22% tych, którzy ukończyli studia wyższe i jedynie 16% pozostałych.
Tak więc gdy weźmiemy pod uwagę zarówno zaangażowanie wolontariackie w stowarzyszeniach i fundacjach, jak i działania nieformalne, okaże się, że aktywna jest blisko połowa (45%) osób z wykształceniem wyższym i mniej niż jedna trzecia (29%) tych z wykształceniem średnim lub podstawowym.
Na zlecenie Stowarzyszenia Klon/Jawor i Stowarzyszenia Centrum Wolontariatu badanie zrealizowała firma Millward Brown SMG/KRC na losowej, reprezentatywnej próbie 1008 Polaków w wieku 15 i więcej lat. Badanie było prowadzone między 18 a 21 listopada 2011 roku.
Źródło: inf. własna ngo.pl
