Co najmniej cztery znaki „x” większość z nas będzie mogła postawić głosując 21 listopada w wyborach samorządowych. W ten sposób zdecydujemy o kształcie rad gmin, rad powiatów, sejmików województw oraz wyborze wójta, burmistrza lub prezydenta miasta.
Wyborca, aby otrzymać w najbliższą niedzielę karty do głosowania, będzie musiał przedstawić komisji wyborczej dokument tożsamości np. dowód osobisty lub paszport.
Po złożeniu podpisu otrzyma cztery lub trzy (miasta na prawach powiatu, bez Warszawy) karty do głosowania. Będą one miały format od A4 do B3 (35,3×50 cm).
Na białej karcie umieszczone będą listy kandydatów do rad gmin (miast). Na karcie żółtej znajdą się kandydaci do rad powiatów i dzielnic Warszawy, a na niebieskiej - do sejmików województw. Natomiast karta koloru różowego zawierać będzie nazwiska kandydatów na wójta, burmistrza lub prezydenta miasta, ułożone w kolejności alfabetycznej.
Listy komitetów wyborczych będą umieszczone według wcześniej nadanych im numerów.
W gminach liczących do 20 tys. mieszkańców (2152 jednostek na 2497 ogólnej liczby gmin) wybory są większościowe. Oznacza to, że w poszczególnych okręgach radnymi zostają ci kandydaci, którzy uzyskają najwyższe poparcie.
Wyborcy mieszkający w takich gminach będą mogli postawić znak "x" obok nazwisk najwyżej tylu kandydatów, ilu radnych jest wybieranych w danym okręgu wyborczym. Informacja o tym ilu radnych jest wybieranych w danym okręgu, będzie znajdować się na karcie wyborczej.
Można oddać głos na mniejszą liczbę kandydatów, a także poprzeć kandydatów z różnych list wyborczych.
Jak przypomina sekretarz Państwowej Komisji Wyborczej Kazimierz Czaplicki: - Liczy się znak „x” w kratce. Wszystkie uwagi, rysunki poza kratką są traktowane jako dopisek i nie wpływają na ważność głosów, ale nie zachęcamy do tego.
W wyborach radnych gmin liczących powyżej 20 tys. mieszkańców, miast na prawach powiatu, powiatów i sejmików - gdzie wybory są proporcjonalne - głosuje się tylko na jednego kandydata.
Wyborcy kilkudziesięciu największych miast nie będą głosowali na radnych powiatowych. Wynika to z faktu, że funkcje organów powiatu w tych jednostkach wykonują rada miasta i prezydent.
W sytuacji gdy w danym okręgu liczba zgłoszonych kandydatów na radnych jest równa liczbie mandatów do zdobycia lub mniejsza, wybory nie odbywają się. Z wyliczeń Serwisu Samorządowego PAP wynika, że w tym roku dotyczy to blisko tysiąca okręgów.
W takim przypadku za wybranych na radnych terytorialna komisja wyborcza uznaje zarejestrowanych kandydatów, a pozostałe mandaty pozostają nieobsadzone. Gdyby kandydatów było mniej niż wybieranych radnych, w ciągu 6 miesięcy powinny odbyć się wybory uzupełniające.
Czwarta karta, którą otrzyma wyborca będzie koloru różowego i znajdą się na niej nazwiska kandydatów na wójtów, burmistrzów i prezydentów miast będą ułożone w kolejności alfabetycznej.
Głosujemy stawiając znak "x" w kratce umieszczonej po lewej stronie nazwiska wybranego kandydata. Jeżeli wyborca zagłosuje na dwóch kandydatów, albo nie zagłosuje na żadnego, głos będzie nieważny.
Wójtem (burmistrzem, prezydentem) zostanie ten kandydat, który otrzyma ponad połowę ważnie oddanych głosów. Jeśli w najbliższą niedzielę w danej gminie nie uda się to żadnemu z kandydatów, za dwa tygodnie - 5 grudnia - odbędzie się tam druga tura wyborów.
W sytuacji, gdy zarejestrowany jest tylko jeden kandydat, na karcie będzie umieszczone tylko jego nazwisko i dwie kratki: "TAK", czyli głosuję za wyborem danego kandydata, lub "NIE", czyli przeciwko niemu. W tym roku w 301 miejscowościach zgłoszono po jednym kandydacie na urząd wójta lub burmistrza.
Sprawne przeprowadzenie wyborów zależy także od gmin, na których spoczywa część zadań związanych z przygotowaniami do głosowania. Obowiązkiem samorządu jest m.in. przekazanie przewodniczącemu obwodowej komisji wyborczej w przeddzień wyborów spisu wyborów oraz zapewnienie lokalu wyborczego.
Jak wynika z wyjaśnień PKW w lokalu powinny znajdować się: godło państwowe, urna, pomieszczenia lub osłony zapewniające tajność głosowania. Miejsca za osłonami powinny być wyposażone w przybory do pisania.
Komisja sugeruje także, że lokal powinien — w miarę możliwości — być tak urządzony, aby wyborca po otrzymaniu kart do głosowania bezpośrednio kierował się do miejsca za osłoną, a następnie w stronę urny.
W urzędach gmin są również deponowane karty do głosowania, pieczęcie i inne materiały wyborcze. W dniu głosowania natomiast pełnione są dyżury osób m.in. odpowiadających za ewidencję ludności.
W niedzielnych wyborach samorządowych Polacy wybiorą ponad 46 tys. radnych gmin, powiatów oraz sejmików województw, a także prawie 2,5 tys. wójtów, burmistrzów i prezydentów miast. Głosowanie odbędzie się w ponad 25 tys. obwodów.
Do głosowania w wyborach samorządowych uprawnionych jest 30 590 895 wyborców.
Źródło: serwis samorządowy PAP