Komisja Europejska opublikowała pod koniec maja 2017 r. nową ocenę pierwszych lat trwania Programu Ramowego Badań i Innowacji Horyzont 2020. Najważniejsze wnioski? Program dobrze realizuje zakładane cele, takie jak: tworzenie miejsc pracy, przyczynianie się do wzrostu gospodarczego, odpowiadanie na wyzwania społeczne i stopniowe poprawianie dobrostanu społeczeństwa.
Horyzont 2020 ma więc wyraźną europejską wartość dodaną w połączeniu ze wsparciem na poziomie krajowym i regionalnym. Jednak jest tak atrakcyjnym programem dla naukowców i innowatorów, że trzeba byłoby przeznaczyć czterokrotnie wyższy budżet niż obecnie na sfinansowanie wszystkich doskonałych projektów.
- Wyniki publicznych konsultacji w ramach śródokresowej oceny Programu Horyzont 2020 przedstawiono 28 kwietnia br. w Brukseli. Otrzymano 3,5 tys. odpowiedzi na internetowy kwestionariusz i ponad 300 stanowisk nadesłanych z 69 krajów. Z Polski wpłynęło 119 opinii, co uplasowało nas po raz pierwszy na wysokiej 9 pozycji.Aktywnie uczestniczymy również w przygotowywaniu kolejnego programu. 25 kwietnia wicepremier Jarosław Gowin przedstawił w Brukseli Polskie Stanowisko w sprawie 9. Programu Ramowego – mówi dr inż. Zygmunt Krasiński, dyrektor Krajowego Punktu Kontaktowego Programów Badawczych UE.
- Uruchomiliśmy długofalowe działania mające na celu zmianę niekorzystnej dla Polski i nowych krajów członkowskich sytuacji, polegającej na utrzymującym się od kilkunastu lat zjawisku znaczącej koncentracji geograficznej i instytucjonalnej w Programach Ramowych – podkreśla dyr. Krasiński i dodaje, że głównym celem Horyzontu 2020 jest zwiększenie konkurencyjności UE, czemu służy budowanie jednolitego europejskiego rynku badań i innowacji. - I z tym mamy problem, bo pewne regiony po prostu nie są włączane w ten proces. Jeżeli chcemy, by zaczęło to działać w 9. PR, musimy pewne instrumenty wspierające proces szerszego włączania regionów zaimplementować już teraz – w ostatnich 3 latach Horyzontu 2020. Takie instrumenty są dyskutowane od miesięcy. Z drugiej strony polskie instytucje, nie tylko naukowe ale też duże firmy, muszą być bardziej otwarte i chcieć się strategicznie włączać w te projekty. O tym, że można świadczą polskie sukcesy, chociażby ostatni sukces PSE SA – proponujemy je także w naszym Stanowisku – podkreśla dyrektor KPK PB UE.
Carlos Moedas, Komisarz ds. Badań, Nauki i Innowacji, powiedział, że śródokresowa ocena programu Horyzont 2020 i opinie zainteresowanych stron potwierdzają, że Horyzont 2020 ma nieocenioną wartość dla Europy. Przyczynia się do wzrostu gospodarczego, stwarza przyszłe miejsca pracy i odpowiada na wyzwania społeczne naszych czasów. Jednak zawsze można zrobić więcej i wykorzystać doświadczenia, żeby kolejne trzy lata Horyzontu 2020 były jeszcze bardziej efektywne i żeby zaprojektować kolejny program, odpowiadający zakładanym celom.
Ocena śródokresowa Horyzontu 2020 została dokonana po pierwszych latach jego trwania. Spośród 11 000 projektów dotychczas sfinansowanych, mniej niż 10 proc. już się zakończyło. Jest więc zbyt wcześnie, żeby ocenić finalne efekty Horyzontu 2020. Jednak program już finansuje badania i innowacje, które mają istotny wpływ na gospodarkę i życie ludzi.
