Z zatrudnianiem pracowników wiążą się również sprawy finansowe. Pokazujemy przykładowe wyliczenia wynagrodzenia dla umowy o pracę, umowy zlecenie oraz umowy o dzieło.
Wynagrodzenie pracownika zatrudnionego na umowę o pracę
Wypłacane wynagrodzenie obciążane jest potrąceniami na składki
ubezpieczeń społecznych, ubezpieczenia zdrowotnego oraz zaliczkami
na podatek dochodowy osób fizycznych, według stawek obowiązujących
w miesiącu wypłaty wynagrodzenia dla zatrudnionego. Dodatkowo
pracodawca musi zapłacić część składek ZUS z własnych środków (nie
są odliczane od kwoty wynagrodzenia brutto).
Poniższe wyliczenie ma zastosowanie do podstawowego sposobu
wyliczenia płacy (dane na lipiec 2007 r.). Przyjęliśmy w nim
następujące założenia:
- pracownik pracuje u jednego pracodawcy,
- pracownik pracuje w tej samej miejscowości, w której mieszka (wpływa to na koszty uzyskania przychodu),
- nie przekracza pierwszego progu podatkowego (19%),
- organizacja nie zatrudnia więcej niż 9 pracowników (wpływa to na wysokość ubezpieczenia wypadkowego).
Obliczmy teraz wynagrodzenie Pana Andrzeja, któremu zaoferowaliśmy 1500 zł brutto. Zaczynamy od kwoty brutto wynagrodzenia Najpierw odliczamy od kwoty brutto (1500 zł) składki na ubezpieczenia społeczne płacone ze środków pracownika:
Od kwoty brutto odejmujemy wszystkie składki (w tym przypadku wynoszą 205,65 zł). Otrzymujemy wynagrodzenie zasadnicze – podstawę do wyliczania podatku (które w naszej sytuacji wynosi: 1500 zł – 205,65 zł = 1294,35 zł). |
Naliczamy podatek
Od wynagrodzenia zasadniczego odejmujemy koszty uzyskania
przychodu: czyli 1294,35 zł – 111,25 zł = 1183,10 zł. Ta kwota
to dochód – który zaokrąglamy do pełnych złotych – czyli
1183,00 zł.
Od dochodu obliczamy zaliczkę na podatek dochodowy. W tym
celu mnożymy dochód przez obowiązującą pracownika stawkę podatku od
osób fizycznych (19% – założyliśmy, że nasz pracownik w momencie
wypłaty nie przekracza jeszcze pierwszego progu podatkowego): 1183
zł x 19% = 224,77 zł.
Od wyliczonej kwoty odejmujemy wysokość miesięcznej ulgi na
podatek w wysokości 48,90 zł (nasza zaliczka zmniejszyła się do
175,87 zł). Ale, aby policzyć, ile musimy zapłacić do urzędu
skarbowego (US), najpierw trzeba wyliczyć składkę na
ubezpieczenie zdrowotne, której część pomniejsza podatek do
US.
W związku z tym musimy wyliczyć dwie wielkości: 9% wynagrodzenia
zasadniczego i 7,75% wynagrodzenia zasadniczego. Pierwsza podlega
wpłacie od ZUS, druga zmniejsza kwotę zaliczki na podatek do US.
Mamy więc:
1294,35 zł x 9,00% = 116,49 zł – do ZUS
1294,35 zł x 7,75% = 100,31 zł
Należna zaliczka podatkowa podlegająca wpłacie do US to: 224,77
zł (19% od dochodu) – 48,90 czyli miesięczna ulga – 100,31 zł
(7,75% wynagrodzenia zasadniczego) = 75,56 zł (zaokrąglamy do
pełnych złotych 76 zł).
Liczymy wynagrodzenie netto (czyli popularne „na rękę”)
Od kwoty brutto odejmujemy sumę składek na ubezpieczenie
emerytalne, rentowe, chorobowe, zdrowotne oraz zaliczkę na podatek
dochodowy: 1500 zł – 205,65 zł – 116,49 zł – 76 zł = 1101,86
zł.
Taką właśnie kwotę wypłacimy panu Andrzejowi – jest to kwota wynagrodzenia netto.
Nie jest to jednak całość kosztów wynagrodzenia, jakie musimy
ponieść. Na razie składkami „obciążyliśmy” wynagrodzenie
pracownika.
- Teraz trzeba wyliczyć, jakie składki zapłaci pracodawca.
- składka na ubezpieczenie emerytalne: w wysokości 9,76% (takiej samej jak pracownika) x 1500 zł = 146,40 zł,
- składka na ubezpieczenie rentowe: w wysokości 4,50% x 1500 zł = 67,50 zł,
- składka na ubezpieczenie wypadkowe: w wysokości 1,80% – wysokość dla pracodawców zatrudniających do 9 pracowników x 1500 zł = 27 zł,
- składka na Fundusz Pracy: 2,45% x 1500 zł = 36,75 zł,
- składka na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych: tę składkę zapłacimy tylko dla pracowników, którzy są zatrudnieni przy działalności gospodarczej (w wysokości 0,10 %).
Na potrzeby opracowania zakładamy, że pan Andrzej nie jest takim
pracownikiem, więc nasz pracodawca nie będzie jej odprowadzał.
Łączna wysokość składek, które musi zapłacić pracodawca wyniesie
277,65 zł. Po dodaniu tej kwoty do kwoty brutto otrzymujemy
całkowity koszt wypłaty, który wyniesie 1777,65 zł.
Przy tworzeniu budżetów, czy aplikowaniu o środki (jeśli planujemy przeznaczyć je także na wynagrodzenia) nie możemy zapomnieć o składkach, które płaci pracodawca. Trzeba o tym pamiętać przy planowaniu wysokości wynagrodzenia, żeby później nie okazało się, że nie będziemy mieli z czego ich zapłacić. |
Wyliczenie wartości umowy o dzieło oraz umowy zlecenie
Załóżmy, że mamy na dane „zlecenie” lub „dzieło” 1000 zł. Ile,
przy różnych wariantach, wypłacimy zleceniobiorcy (czyli temu kto
wykonuje umowę zlecenie) lub wykonawcy (czyli temu, kto wykonuje
umowę o dzieło)?
Umowa o dzieło z przeniesieniem praw autorskich
Z taką umową mamy do czynienia w sytuacji, gdy wykonawca
„tworzy” dla nas coś, z czego potem będziemy korzystać i chcemy
(lub powinniśmy) mieć do tego prawa autorskie.
Trenerka „Aktywności” opracowuje program szkoleniowy dla bezrobotnych z pisania aplikacji o pracę. Ten program będzie wielokrotnie wykorzystywany, więc podpisujemy umowę o dzieło z przeniesieniem praw autorskich. Takiej umowie towarzyszą 50% koszty uzyskania przychodu. Od kwoty brutto 1000 zł odliczamy 50% kosztów uzyskania przychodu (1000 zł x 50% = 500 zł), odejmujemy to od kwoty brutto (1000 zł – 500 zł = 500 zł), otrzymując w ten sposób dochód. Od kwoty dochodu obliczamy należy podatek (przyjmijmy 19%): 500 zł x 19% = 95 zł, który odprowadzamy do US. Kwotę podatku odejmujemy od kwoty brutto 1000 zł – 95 zł = 905 zł, otrzymując kwotę do wypłaty dla wykonawcy dzieła. |
Umowa o dzieło bez przeniesienia praw autorskich
Z taką umową mamy do czynienia w sytuacji, gdy wykonawca coś dla
nas „tworzy” i nie przenosi na nas praw autorskich.
Trenerka „Aktywności” przeprowadza szkolenie dla podopiecznych organizacji i nie przekazuje praw do niego, czyli nie możemy tego szkolenia np. sami przeprowadzić lub wykorzystać jego fragmentów. Podpisujemy umowę o dzieło bez przeniesienia praw autorskich. Takiej umowie towarzyszą 20% koszty uzyskania przychodu. Od kwoty brutto 1000 zł odliczamy 20% kosztów uzyskania przychodu (1000 zł x 20% = 200 zł), odejmujemy to od kwoty brutto (1000 zł – 200 zł = 800 zł), otrzymując w ten sposób dochód. Od kwoty dochodu obliczamy należy podatek (przyjmijmy 19%): 800 zł x 19% = 152 zł, który odprowadzamy do US. Kwotę podatku odejmujemy od kwoty brutto 1000 zł – 152 zł = 848 zł, otrzymując kwotę do wypłaty dla wykonawcy dzieła. |
Umowa zlecenie
Sposób wyliczenia różni się w zależności od tego, z kim
podpisujemy umowę:
- jeśli ze studentem/studentką, poniżej 26 roku życia – nie ma obowiązku płacenia składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne;
- gdy zawrzemy umowę zlecenie z osobą, która już podlega ubezpieczeniom społecznym (np. jest pracownikiem u innego pracodawcy) – odprowadzamy składkę na ubezpieczenie zdrowotne i zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych.
Od kwoty brutto 1000 zł odliczamy 20% kosztów uzyskania
przychodu (1000 zł x 20% = 200 zł), odejmujemy to od kwoty brutto
(1000 zł – 200 zł = 800 zł), otrzymując w ten sposób dochód do
opodatkowania.
Od kwoty brutto obliczamy:
- składkę na ubezpieczenie zdrowotne podlegające wpłacie do ZUS w wysokości 9% (1000 zł x 9% = 90 zł).
- oraz część składki na ubezpieczenie zdrowotne pomniejszającą zaliczkę na podatek dochodowy w wysokości 7,75% (1000 zł x 7,75% = 77,50 zł).
Od kwoty dochodu obliczamy należny podatek (19%): 800 zł x 19% =
152 zł, od którego odejmujemy część składki na ubezpieczenie
zdrowotne w wysokości 77,50 zł (152 zł – 77,50 zł = 74,50 zł).
Zaokrąglona do pełnych złotówek kwota 75 zł to podatek, który
odprowadzamy do US. Kwotę podatku oraz składki na ubezpieczenie
zdrowotne odejmujemy od kwoty brutto 1000 zł – 90 zł – 75 zł = 835
zł, otrzymując kwotę do wypłaty dla zleceniobiorcy.
W serwisie www.ksiegowosc.ngo.pl (zakładka Zatrudnianie) można znaleźć aktualne wskaźniki oraz kalkulatory, pozwalające obliczyć wysokość wynagrodzenia. |
Artykuł powstał na podst. broszury z serii 3w* „Zatrudnianie pracowników w organizacjach pozarządowych”, Iza Dembicka, Stowarzyszenie Klon/Jawor, Warszawa 2008. |
Artykuł ukazał się w miesięczniku organizacji pozarządowych gazeta.ngo.pl - 06 (54) 2008; www.gazeta.ngo.pl |
Źródło: gazeta.ngo.pl