Publicystyka - ngo.pl

Ze względu na charakter organizacji pozarządowych, w bankach klasyfikowane są one najczęściej w sektorze firmowym czy małych przedsiębiorstw, niezależnie od tego czy prowadzą one działalność gospodarczą. Z tego powodu zasdniczo w każdym banku dla NGO można otworzyć konto ze standardowej oferty firmowej

Nie każde konto firmowe będzie jednak odpowiednie dla NGO. Są to bowiem konta przygotowane z myślą o osbłudze przedsiębiorców, a więc podmiotów działających w celu osiągnięcia zysku, z reguły osiągających regularne wpływy i korzystających także z wielu usług rzadziej potrzebnych NGO, jak kredyty obrotowe, faktoring itp. 

Z tego powodu przy wizycie w banku warto w pierwszej kolejności zapytać doradcę o specjalną ofertę dla NGO. Obejmuje ona najczęście zwolnienie lub obniżenie określonych kategorii opłat, co może odciążyć budżet organizacji - zwłaszcza takich, które utrzymują się głównie ze składek członkowskich, a ruch na koncie nie jest znaczy i nie chciałyby przeznaczać nadmiernych kwot jego utrzymanie. Jednocześnie z ofert tego rodzaju często wyłączone są organizacje prowadzące działalność gospodarczą.

Przy otwieraniu konta dla organizacji pozarządowej, tak samo jak w przypadku konta firmowego, trzeba zwrócić szczególną uwagę na wszystkie opłaty. Niektóre z nich są opłatami występującymi także przy kontach osobistych, ale inne mogą okazać się nieco zaskakujące.

Każdy bank posiada dokument określający opłaty za czynności bankowe określany jako tabela opłat i prowizji (TOiP). Czasami pełne tabele lub ich skróty są dostępne na stronie z informacjami o ofercie rachunków, ale często trzeba poszukać ich głębiej - w zakładkach "dokumenty", "informacje prawne" czy podobnych. W tabeli wymienione są dokładnie wszystkie opłaty oraz zwolnienia z nich i ostatecznie to ona będzie nas obowiązywać, jeżeli zdecydujemy się otworzyć konto. Jeżeli nie potrafimy sami znaleźć tabeli na stronie banku to warto zapytać o nią doradcę, który powinien ją udostępnić.

Do najistotniejszych opłat można zaliczyć:

1. Opłata za otwarcie rachunku – nie jest ona normą, ale jeżeli występuje, to z reguły wskazana jest na samej górze tabeli. Czasami opłaty te pobierane są wyłącznie od NGO, a nie są pobierane od firm otwierających ten sam rodzaj konta, więc warto je sprawdzić nawet pomimo reklam o darmowym otwarciu konta,
2. Opłata miesięczna za prowadzenie rachunku – większość banków pobiera ją nawet przy braku jakiejkolwiek aktywności na rachunku. Przy jej ocenie należy porównać także inne opłaty. Jeżeli ruch na koncie będzie niewielki, to lepiej wybrać niższą opłatę miesięczną w zamian za wyższy koszt poszczególnych czynności. Przy organizacjach wykonujących dużo płatności większą oszczędnością mogą okazać się np. pakiety darmowych przelewów, a miesięczna opłata nie będzie aż tak istotna. Dlatego trzeba dokładnie sprawdzić, co otrzymujemy w ramach opłaty miesięcznej – czy jest to tylko prowadzenie rachunku, czy jeszcze jakieś dodatkowe korzyści,
3. Opłata za rachunki pomocnicze – jeżeli będziemy planowali uzyskiwanie dotacji, oprócz księgowego wyodrębnienia użyteczne może być także dokonywanie ich rozliczenia z wykorzystaniem odrębnego konta bankowego. Dodatkowe konta pozwolą także zachować prywatność darczyńców wpłacających darowizny przelewem, jeżeli dostęp do głównego konta i jego historii ma wiele osób. Jest to wtedy konstrukcja podobna do rachunku płacowego, do którego dostęp mają wyłącznie wybrane osoby, a przelewy pomiędzy nim i rachunkiem głównym wykonywane są zbiorczo. Opłaty za rachunki pomocnicze mogą być wyższe lub niższe niż opłata za rachunek główny, nie ma w tym zakresie reguły,
4. Opłata za przelewy – wielu posiadaczy tylko kont osobistych mogło o niej zapomnieć, ale jest ona normą przy kontach firmowych. W normalnej ofercie firmowej nie znajdziemy raczej bezwarunkowo bezpłatnych nielimitowanych przelewów, choć zdarzają się one w ofertach przygotowanych dla NGO. Koszt przelewu to najczęściej około 0,5-3 złote, więc warto zastanowić się, ile przelewów będzie wykonywać organizacja i jakie miesięczne koszty mogą się z tym wiązać, zwłaszcza że prowizje często naliczane są dopiero pod koniec miesiąca, więc łatwo o nich zapomnieć w trakcie dokonywania płatności. Do tych opłat czasami doliczane są także opłaty za autoryzację przelewów kodem SMS, których często można uniknąć, zatwierdzając przelewy przez aplikację mobilną.
5. Opłata za kartę debetową – nie każda organizacja potrzebuje karty debetowej, ale tutaj warto szczególnie zwrócić uwagę na ewentualne zwolnienia. Kryterium z reguły jest wartość transakcji, a wiele NGO może nie dokonywać wystarczająco dużo transakcji kartowych, aby przekroczyć wymagany próg. Warto też zastanowić się, ile kart będziemy potrzebować, gdyż opłaty ustalane są oddzielnie dla każdej z nich. W ramach tego punktu można też sprawdzić prowizję za przewalutowanie transakcji, jeżeli planuje się dokonywanie płatności w walutach obcych. Prowizja ta naliczana jest wtedy obok standardowej różnicy pomiędzy kursem średnim a kursem banku, nie zamiast niej.
6. Opłaty za wpłaty i wypłaty gotówkowe – ten rodzaj opłat raczej jest oczywisty, ale z reguły są one wyższe niż na kontach osobistych i naliczane jako procent wpłaty. W organizacjach utrzymujących się głównie ze zbiórek publicznych lub darowizn gotówkowych warto szczególnie zwrócić uwagę na ten rodzaj wpłaty oraz zapytać o możliwości w zakresie dokonywania tzw. wpłat zamkniętych. Są one tańsze, ale przeliczane dopiero w sortowni i pieniądze mogą wpłynąć na konto po kilku dniach.

Banki nierzadko oferują firmom promocje polegające na zwolnieniu z niektórych opłat przez początkowy okres prowadzenia konta, w tym czasami nawet możliwości dokonywania darmowych przelewów bez ograniczeń i darmowej obsługi karty debetowej.

Przy korzystaniu z jakichkolwiek promocji na konta firmowe należy koniecznie sprawdzić czas ich trwania oraz skutki ich zakończenia. Może okazać się, że po zakończeniu promocji zaczniemy ponosić wysokie opłaty, przez co organizacja będzie zmuszona do zmiany banku i potencjalnie różnych materiałów promocyjnych z numerem konta lub wygospodarowania odpowiednich środków ze swojego budżetu. W przypadku firm po takim czasie z reguły wydatki na prowadzenie konta nie będą już istotnym wydatkiem, ale niekoniecznie musi mieć to zastosowanie do organizacji.

Nawet jeżeli okres promocji wydaje się długi (rok, dwa lata), to większość organizacji zakładana jest na dłuższy okres. Dwa lata to minimalny okres działalności, żeby w ogóle ubiegać się o status OPP. 

Dlatego nawet pomimo potencjalnie atrakcyjnych korzyści, warto przemyśleć, czy w dłuższej perspektywie taka promocja się nam opłaca i jak wysokość opłat po zakończeniu promocji przedstawia się na tle konkurencji.

Oprócz samych opłat warto także zwrócić uwagę na:

1. Bankowość internetową – z bankowości internetowej korzystają już większość klientów banków, szczególnie firmowych. Niektóre banki udostępniają wersję demonstracyjną swojej bankowości – wtedy można sprawdzić dostępność najważniejszych funkcji i łatwość jej obsługi. Można także dopytać doradcę, czy określone czynności można dokonać wyłącznie przez internet, np. założenie lokaty, wnioskowanie o kartę, czy otwarcie rachunku pomocniczego. Jeżeli z bankowości elektronicznej ma korzystać więcej osób, to warto zweryfikować opłatę za kolejnych użytkowników, która często się pojawia,
2. Sposób autoryzacji przelewów – jeżeli reprezentacja w organizacji jest wieloosobowa, to trzeba upewnić się, że bank pozwala na taką opcję (czasami wiąże się ona z koniecznością wybrania innej oferty z wyższą opłatą) lub udzielić jednej osobie pełnomocnictwa do dokonywania takich operacji,
3. Dostępność placówek banku – klienci instytucjonalni z reguły częściej muszą udawać się do oddziału banku i większej ilości spraw nie załatwią przez internet. Dlatego zawsze warto sprawdzić, czy placówka banku jest na tyle dostępna, aby móc się do niej udać w razie konieczności. Z reguły umowę rachunku bankowego dla NGO także trzeba podpisać w placówce banku,
4. Charakter banku – wiele organizacji pozarządowych, w szczególności o mniejszym niż ogólnokrajowy zasięgu, może rozważyć skorzystanie z oferty mniejszych, lokalnych banków spółdzielczych. Są to z reguły oferty droższe niż głównych banków komercyjnych, ale stanowią pewną formę wsparcia tego rodzaju instytucji i wskazują na powiązanie organizacji z danym rejonem czy miastem.

Obecnie spośród ogólnokrajowych banków komercyjnych oferty specjalnie dla NGO lub dla firm, lecz z bardzo niskimi opłatami posiadają:

1. Santander Bank Polska – Konto Non Profit
   • Nie jest ono prezentowane na stronie banku, ale rachunki są bez problemu otwierane i prowadzone, jeżeli poprosi doradcę o otworzenie konta w tej ofercie,
   • Otwarcie i prowadzenie konta jest darmowe i obejmuje nielimitowane przelewy, obsługę karty debetowej VISA oraz prowadzenie rachunków pomocniczych,
2. BNP Paribas Bank Polska – Konto Otwarte na Biznes Non Profit
   • Otwarcie i prowadzenie konta oraz nielimitowane przelewy są darmowe, podobnie jak rachunki pomocnicze,
   • Obsługa karty debetowej kosztuje 9 złotych. Można jej nie ponosić, jeżeli wykona się transakcje na kwotę minimum 500 złotych w ciągu miesiąca.
3. PKO BP – Konto Non Profit
   • Otwarcie konta jest bezpłatne, a jego prowadzenie kosztuje 5 złotych miesięcznie. Rachunki pomocnicze są bezpłatne przy wpływach minimum 2 000 złotych miesięcznie, a w przeciwnym razie ich prowadzenie kosztuje 12 złotych miesięcznie,
   • Karta do konta jest bezpłatna przy minimum 5 płatnościach miesięcznie, w przeciwnym razie kosztuje 10 złotych miesięcznie.
   • Każdy przelew wiąże się z opłatą w wysokości 1 złotego.
4. Bank Pekao – Konto Przekorzystne Biznes
   • Nie jest to oferta dedykowana ściśle NGO, ale korzystają one ze zwolnienia z opłaty za prowadzenie rachunku. Otwarcie konta i jego utrzymanie są więc bezpłatne, Rachunki pomocnicze kosztują 10 złotych za rachunki w PLN i są bezpłatne w przypadku rachunków w walutach obcych.
   • Pierwsze 15 przelewów w miesącu jest bezpłatne, a kolejne kosztują 1,50 złotych. Po wysłaniu 30 kodów SMS do autoryzacji operacji pobierana jest za nie dodatkowo opłata 0,3 złotego.
   • Opłata za kartę to 8 złotych miesięcznie, chyba że zostaną wykonane transakcje na kwotę minimum 500 złotych w ciągu miesiąca,
5. Nest Bank – BIZnest Konto
   • To konto również nie jest ściśle dedykowane NGO, ale z uwagi na niskie opłaty również jest to interesująca opcja dla wielu takich organizacji,
   • Otwarcie i prowadzenie pierwszego konta oraz przelewy i pierwsza karta debetowa są bezpłatne. Rachunki pomocnicze to koszt 10 złotych miesięcznie, a dodatkowa karta debetowa kosztuje 25 złotych rocznie.

Oferty banków mogą się jednak zmieniać, a ponadto oferty kierowane typowo do firm także mogą być korzystne dla organizacji. Warto więc sprawdzić także bank, w którym sami mamy konto osobiste oraz inne banki w pobliżu.