Publicystyka - ngo.pl

Stowarzyszenie Kujawsko-Pomorski Ośrodek Wsparcia Inicjatyw Pozarządowych TŁOK od maja do października 2013 roku realizowało badanie „Diagnoza NGO 2012”, dotyczące kujawsko-pomorskich organizacji pozarządowych m.in. struktury organizacji, ich sytuacji finansowej, głównych obszarów działalności, współpracy z władzami samorządowymi, biznesem i innymi organizacjami, a także problemów, z jakimi się stykają w swojej działalności. Badanie ankietowe przeprowadzono na próbie 140 organizacji. Jego dopełnieniem były wywiady pogłębione przeprowadzone na próbie 20 organizacji, dające wgląd w codzienne funkcjonowanie kujawsko-pomorskich NGO-sów.

W ramach badań dużo miejsca poświęcono na analizę zagadnień związanych z wolontariatem wśród organizacji pozarządowych w województwie kujawsko-pomorskim.

54% badanych organizacji zadeklarowało, że korzysta z pomocy wolontariuszy i wolontariuszek. Jednocześnie jednak 66% organizacji, które zadeklarowały korzystanie z usług wolontariuszy, oświadczyło, że w ciągu ostatniego roku ściśle z nimi nie współpracowało.

Tylko nieco ponad połowa organizacji (52%) podpisuje umowy ze swoimi wolontariuszami. Organizacje uzasadniają niepodpisywanie umów głównie tym, że „nie widzą takiej potrzeby”, krótkotrwałą współpracą z wolontariuszami, brakiem takiej woli ze strony samych wolontariuszy oraz zbyt skomplikowaną procedurą. Organizacje bardzo rzadko posiadają również procedury pracy z wolontariuszami.

Wiele organizacji ma problemy z tym, kim właściwie jest „wolontariusz”. Często wskazywano na działalność własnych członków jako pracę o charakterze wolontaryjnym. Okresy współpracy z wolontariuszami są albo bardzo krótkie, albo wręcz przeciwnie – bardzo długie. Te dwie skrajne kategorie uzyskały łącznie 83% wskazań w badaniu ankietowym. Można na tej podstawie wywnioskować, że organizacje podejmują współpracę z wolontariuszami sporadycznie (doraźnie – w razie potrzeby) lub w celu długotrwałej współpracy.

Poszukując nowych wolontariuszy organizacje skupiają się prawie wyłącznie na kontaktach osobistych swoich członków – tak zadeklarowali wszyscy badani. Z pozostałych zaproponowanych metod żadne nie przekroczyła 10% wskazań.

Przedstawiciele badanych organizacji deklarują dużą otwartość na przyjmowanie nowych osób, co pokazuje zwłaszcza jakościowa część badań. Widać też, że współpraca ta rodzi obawy, dotyczące nowych i niesprawdzonych osób. Jak to ujął jeden z przedstawicieli badanych organizacji z dużego miasta: „[…] jest pewien kłopot, ponieważ nie mamy czasu i siły na to, żeby poświęcać im czas. Bo jednak zauważyliśmy, że żeby z wolontariusza został ktoś, kto będzie członkiem zespołu, to trzeba mu dużo czasu poświęcić. A tego czasu mamy mało, ponieważ realizujemy ileś tam projektów naraz. Mamy oczywiście osobę, którą wskazaliśmy do tego, żeby się tym zajmowała, ale to też nie jest łatwe […]”.

Wyniki badania „Diagnoza NGO 2012” wskazują na konieczność rozwijania świadomości w zakresie regulacji dotyczących wolontariatu, zwłaszcza związanych z podpisywaniem porozumień/umów: mimo że obowiązek ustawowy nie jest nowy, to nadal tylko połowa z badanych organizacji deklaruje, że realizuje go w swoich codziennych działaniach.

Wolontariusze postrzegani są jako ważny zasób w pracy organizacji, a waga wolontariatu polega na względnej łatwości w mobilizacji wolontariuszy. W opinii badanych wolontariusze są przydatni w określonych sytuacjach czy w obliczu konkretnych wydarzeń i działań. Organizacje najczęściej korzystają przy tym z wolontariuszy – uczniów, w ramach nieformalnych porozumień z dyrektorami szkół. Nie pojawiają się inne formy wolontariatu: na przykład wolontariat studencki czy pracowniczy. Wolontariusze nie są więc rozpatrywani jako profesjonaliści, a raczej jako młodzi ludzie, których podstawową zaletą jest dyspozycyjność.

Zadanie finansowane ze środków Województwa Kujawsko-Pomorskiego.