Publicystyka - ngo.pl

Nie znaczy to oczywiście, że organizacje były wszędzie włączane w procesy decyzyjne dotyczące społeczności lokalnej, jednak dostrzeżono ich istnienie i nawiązano z nimi przynajmniej podstawową współpracę.

W 2009 r. 90% gmin i 96% powiatów podejmowało działania wspierające organizacje w ich funkcjonowaniu (udostępnianie sprzętu, lokali, wspieranie poradami, umożliwianie dostępu do informacji). Nieco mniej urzędów – 81% gmin i 83% powiatów ziemskich – zlecało organizacjom realizację zadań publicznych oraz deklarowało praktykowanie przynajmniej podstawowych partnerskich form współdziałania – 79% gmin i 92% powiatów – co najczęściej polega na wzajemnym informowaniu o kierunkach działań, rzadziej na angażowaniu organizacji w procesy tworzenia dokumentów lokalnych  podejmowania decyzji. Z kolei na poziomie województw wszystkie przebadane urzędy marszałkowskie (14 z 16) potwierdziły zarówno współpracę finansową (zlecanie zadań), jak i niefinansową (wspieranie w działaniach, współdziałanie partnerskie).

Gdy przyglądamy się pogłębionym partnerskim formom współpracy (np. konsultowanie dokumentów czy tworzenie wspólnych zespołów), wyraźna jest różnica między miastami a gminami wiejskimi. Praktyki powszechne w dużych miastach, na terenach wiejskich wciąż są rzadkością, choć popularność ich znacząco wzrosła w ciągu ostatnich kilku lat.

W urzędach administracji rządowej rozpowszechniona jest współpraca pozafinansowa, w tym współpraca partnerska. Z kolei współpraca finansowa jest praktykowana powszechnie w urzędach szczebla regionalnego (urzędy wojewódzkie, administracja zespolona) i w prawie wszystkich ministerstwach (83%), rzadko natomiast w pozostałych urzędach centralnych (zaledwie jedna trzecia z nich zleca organizacjom zadania publiczne).

Badaniem objęte zostały zarówno urzędy samorządu terytorialnego różnych szczebli, jak i administracji rządowej – od urzędów administracji centralnej, poprzez urzędy wojewódzkie, po administrację zespoloną w województwach. Kwestionariusz dotyczący współpracy w 2009 r. wysłany został do tych urzędów w wersji elektronicznej oraz papierowej w kwietniu 2010 r. Łącznie wypełniło go 82% samorządów gminnych, 89% starostw powiatowych (powiaty ziemskie) i 14 z 16 urzędów marszałkowskich. Stopa zwrotu ankiet z urzędów administracji rządowej była niemal stuprocentowa.

Kwestionariusz dotyczył współpracy z szeroko rozumianym sektorem pozarządowym obejmującym wszelkie podmioty nienależące do sektora finansów publicznych i prowadzące działalność nie dla zysku, w tym przede wszystkich fundacjami, stowarzyszeniami, a także jednostkami kościelnymi/ wyznaniowymi oraz stowarzyszeniami jednostek samorządu terytorialnego..

Prezentowane w tekście wnioski opierają się na deklaracjach urzędów, które udzieliły odpowiedzi na pytania ankiety oraz na materiale o danych finansowych, pochodzącym ze sprawozdań budżetowych gmin publikowanych przez Ministerstwo Finansów.

Raport powstał na podstawie danych zbieranych w ramach "Monitoringu współpracy urzędów i ich jednostek podległych i nadzorowanych z sektorem pozarządowym", który Stowarzyszenie Klon/Jawor realizowało we współpracy z Departamentem Pożytku Publicznego MPiPS w 2010 roku.