Przeglądarka Internet Explorer, której używasz, uniemożliwia skorzystanie z większości funkcji portalu ngo.pl.
Aby mieć dostęp do wszystkich funkcji portalu ngo.pl, zmień przeglądarkę na inną (np. Chrome, Firefox, Safari, Opera, Edge).
Publicystyka
Wolontariat – pomysł na wakacje lub... karierę
Wacław Konewko, Wydział Prasowy, Ministerstwo Polityki Społecznej
Wolontariat jest dobrym pomysłem na wakacje i zarazem skuteczną formą zdobycia doświadczenia zawodowego dla młodych ludzi. Ostatnio zyskał uregulowanie prawne, dzięki ustawie o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.
Okres wakacyjny to szczególnie dobry moment na podjęcie aktywności wolontariackiej. Wolny czas
można przeznaczyć przecież nie tylko na odpoczynek,
ale również na zdobycie nowych doświadczeń i umiejętności przez pracę na rzecz innych w ramach wolontariatu. Wolontariat to dobrowolna, bezpłatna, świadoma działalność na rzecz innych. Chętni mogą poświęcić swój wolny czas, wiedzę i umiejętności organizacjom
i instytucjom, nie pobierając za to pensji. Wolontariusz zyskuje w zamian wdzięczność, satysfakcję, nowe znajomości i doświadczenie. Będąc wolontariuszem można nauczyć się pracy w grupie, poznać swoje mocne i słabe strony, rozwinąć wiedzę zdobytą w szkole
i zdobyć praktyczne umiejętności. Jeśli organizacja, lub instytucja, w której wolontariusz odbywa praktykę, będzie zadowolona z tego, jak wypełniania on obowiązki, być może zaproponuje mu podjęcie stałej pracy, albo weźmie pod uwagę jego doświadczenie
w przyszłości, w trakcie rekrutacji. Natomiast dla kogoś, kto podejmie się zadań wolontariusza w organizacji pozarządowej, najważniejsza okaże się zapewne satysfakcja z pomagania innym. Wolontariat może się stać się atrakcyjną formą spędzania wolnego czasu i odpoczynku od nauki lub pracy zawodowej.
Regulacje prawne dotyczące wolontariatu
Status prawny wolontariusza, zakres jego praw i obowiązków reguluje ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Według ustawy wolontariusze mogę wspierać działania organizacji pozarządowych i innych organizacji działających w sferze pożytku publicznego, organów administracji publicznej i jednostek podległych organom administracji lub przez nie nadzorowanym - np.: samorządów, zakładów opieki społecznych, przedszkoli, bibliotek (z wyłączeniem prowadzonej przez nie działalności gospodarczej). Są to tzw. podmioty korzystające. Warto pamiętać,
że ze świadczeń wolontariuszy nie mogą korzystać przedsiębiorcy.
Podstawą współpracy pomiędzy wolontariuszem, a organizacją pozarządową lub instytucją jest porozumienie. Wolontariusz, który podejmie się wesprzeć działania instytucji lub organizacji, powinien zdecydować się na jego zawarcie. Określa ono zakres, sposób wykonywania świadczeń oraz czas na jaki zostało zawarte. Porozumienie powinno zawierać postanowienie o możliwości jego rozwiązania. Jeżeli świadczenie wolontariusza wykonywane jest przez okres dłuższy niż 30 dni, porozumienie powinno zostać sporządzone na piśmie. Wzory porozumienia znaleźć można na stronie www.mgpips.gov.pl.
Dzięki ustawie wolontariusze otrzymali konkretne prawa, a na podmioty korzystające nałożone zostały określone obowiązki.
Wolontariuszowi przysługuje:
· zaopatrzenie z tytułu wypadku przy wykonywaniu świadczeń.
Wolontariuszowi może przysługiwać:
· świadczenia zdrowotne na zasadach przewidzianych w przepisach o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym.
Wolontariusza obowiązuje:
· wolontariusz powinien posiadać kwalifikacje i spełniać wymagania odpowiednie
do rodzaju i zakresu świadczonej pomocy, jeżeli taki obowiązek wynika z przepisów prawa; Jednak w sytuacji, gdy taki obowiązek nie występuje, zazwyczaj nie są potrzebne specjalne umiejętności i doświadczenie - wystarczą dobre chęci, trochę wolnego czasu, skonkretyzowane oczekiwania i zainteresowania;
· wolontariusz jest odpowiedzialny za właściwe wykonywanie zawartego porozumienia oraz ponosi odpowiedzialność za szkody powstałe na skutek własnego działania
(np.: jeżeli wolontariusz zobowiąże się do prowadzenia koncertu charytatywnego i nie dotrzyma słowa, będzie odpowiadał za wynikłe z tego powodu szkody, jak choćby konieczność opłacenia konferansjera).
Organizacja lub instytucja korzystająca ze świadczeń wolontariusza:
· na jego żądanie potwierdza na piśmie treść porozumienia, wydaje pisemne zaświadczenie oraz opinię o wykonaniu świadczeń;
· informuje wolontariusza o przysługujących mu prawach i ciążących obowiązkach oraz zapewnia dostępność tych informacji;
· informuje o ryzyku dla zdrowia i bezpieczeństwa, związanym z wykonywanymi świadczeniami oraz o zasadach ochrony przed zagrożeniami;
· zapewnia bezpieczne i higieniczne warunki pracy;
· może pokrywać koszty podróży służbowych i diet;
· zapewnia ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków, jeżeli wolontariusz wykonuje świadczenia przez okres nie dłuższy niż 30 dni;
· może pokryć inne niezbędne koszty ponoszone przez wolontariusza oraz sfinansować jego szkolenia.
Jak zostać wolontariuszem?
Jest wiele sposobów na to aby zacząć działać w charakterze wolontariusza. Wystarczy wykazać trochę inicjatywy. Oto kilka wskazówek, jak znaleźć zajęcie:
- w organizacji pozarządowej:
Działalność organizacji pozarządowych opiera się w dużej mierze na pracy wolontariuszy. Dlatego osoba, która będzie chciała zaangażować się w pracę na rzecz innych, nie powinna mieć problemu ze znalezieniem zajęcia.
Najprostszy sposób to zgłosić się do Centrum Wolontariatu (Centra Wolontariatu znajdują się na terenie całej Polski, wykaz ośrodków znaleźć można na stronie internetowej www.wolontariat.org.pl ). Centra Wolontariatu zajmują się pośredniczeniem między osobami, które chcą zostać wolontariuszami, a osobami i organizacjami potrzebującymi pomocy. Prowadzą bazy wolnych miejsc pracy i kandydatów na wolontariuszy, zajmują się one doradztwem w wyborze zajęcia i organizacji oraz szkoleniem ochotników. Oprócz tego można szukać informacji o organizacjach pozarządowych ze swojego regionu w gazetach, na tablicach ogłoszeń lub w internecie. Na stronie www.ngo.pl dostępna jest między innymi baza organizacji Klon/Jawor, która zawiera stale uaktualniane informacje o ponad
50 tysiącach organizacji w Polsce. O organizacjach, które nas interesują, można się także dowiedzieć pytając znajomych, rodzinę, pracowników samorządu lokalnego lub pomocy społecznej albo księdza. Z wybraną organizacją pozarządową można się skontaktować telefonicznie, przez pocztę elektroniczną lub po prostu przyjść osobiście.
- w administracji publicznej
Wolontariat w instytucji publicznej jest dobrym sposobem na to, aby poznać zasady funkcjonowania państwa. Daje szansę pracy w zespole ludzi o dużym doświadczeniu zawodowym.
Chętnych poszukują najrozmaitsze instytucje: od lokalnego ośrodka pomocy społecznej po ministerstwo. Informacje o możliwości odbycia praktyk często znajdują się na stronach internetowych (takie ogłoszenie jest np. na stronie Ministerstwa Gospodarki i Pracy). Można też skontaktować się telefonicznie lub za pomocą poczty elektronicznej z biurem kadr
i zapytać, czy w danym momencie jest możliwość podjęcia aktywności wolontariackiej i jakie trzeba spełnić warunki, aby móc ją rozpocząć.
- za granicą
Wolontariat za granicą jest świetnym sposobem na zdobycie doświadczeń, sprawdzenie się w zupełnie nowym środowisku i uczenie się języka. Wiele zagranicznych organizacji pozarządowych i instytucji publicznych przyjmuje ochotników z Polski. Kryteria naboru zwykle nie są wygórowane - liczy się przede wszystkim aktywność i zaangażowanie. Dobrze jest znać podstawy języka narodowego kraju, do którego planuje się wyjazd lub język angielski. Zdarzają się jednak programy, w których organizacja opłaca wolontariuszom przed wyjazdem kilkutygodniowy, intensywny kurs języka.
Ofert wyjazdu najlepiej szukać w internecie, Centrach Wolontariatu i filiach organizacji międzynarodowych. Do wyboru są różne projekty: ekologiczne, edukacyjne, kulturalne, socjalne, medyczne. Większość z nich, poza celem podstawowym, ma integrować ludzi
z różnych kultur i środowisk, zwalczać ksenofobię i rasizm, propagować wartości demokratyczne. Często w wyjeździe do zagranicznej organizacji pomagają, pośredniczą,
a nawet przeprowadzają wstępną selekcję, organizacje polskie.
Wolontariuszem za granicą można zostać np. biorąc udział w Programie MŁODZIEŻ (szczegółowe informacje na stronie www.youth.org.pl ). Jest to projekt realizowany przez Unię Europejską, adresowany do młodych ludzi w wieku 15 - 25 lat oraz do osób pracujących z młodzieżą.
Więcej informacji na temat wolontariatu można znaleźć na następujących stronach internetowych:
- Ministerstwa Gospodarki i Pracy - www.mgpips.gov.pl
- Ministerstwa Polityki Społecznej - www.mps.gov.pl
- Programu "1 praca" - www.1praca.gov.pl
- Portalu organizacji pozarządowych - www.ngo.pl
Informacja została przygotowana we współpracy z portalem internetowym "1 praca" www.1praca.gov.pl
ale również na zdobycie nowych doświadczeń i umiejętności przez pracę na rzecz innych w ramach wolontariatu. Wolontariat to dobrowolna, bezpłatna, świadoma działalność na rzecz innych. Chętni mogą poświęcić swój wolny czas, wiedzę i umiejętności organizacjom
i instytucjom, nie pobierając za to pensji. Wolontariusz zyskuje w zamian wdzięczność, satysfakcję, nowe znajomości i doświadczenie. Będąc wolontariuszem można nauczyć się pracy w grupie, poznać swoje mocne i słabe strony, rozwinąć wiedzę zdobytą w szkole
i zdobyć praktyczne umiejętności. Jeśli organizacja, lub instytucja, w której wolontariusz odbywa praktykę, będzie zadowolona z tego, jak wypełniania on obowiązki, być może zaproponuje mu podjęcie stałej pracy, albo weźmie pod uwagę jego doświadczenie
w przyszłości, w trakcie rekrutacji. Natomiast dla kogoś, kto podejmie się zadań wolontariusza w organizacji pozarządowej, najważniejsza okaże się zapewne satysfakcja z pomagania innym. Wolontariat może się stać się atrakcyjną formą spędzania wolnego czasu i odpoczynku od nauki lub pracy zawodowej.
Regulacje prawne dotyczące wolontariatu
Status prawny wolontariusza, zakres jego praw i obowiązków reguluje ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Według ustawy wolontariusze mogę wspierać działania organizacji pozarządowych i innych organizacji działających w sferze pożytku publicznego, organów administracji publicznej i jednostek podległych organom administracji lub przez nie nadzorowanym - np.: samorządów, zakładów opieki społecznych, przedszkoli, bibliotek (z wyłączeniem prowadzonej przez nie działalności gospodarczej). Są to tzw. podmioty korzystające. Warto pamiętać,
że ze świadczeń wolontariuszy nie mogą korzystać przedsiębiorcy.
Podstawą współpracy pomiędzy wolontariuszem, a organizacją pozarządową lub instytucją jest porozumienie. Wolontariusz, który podejmie się wesprzeć działania instytucji lub organizacji, powinien zdecydować się na jego zawarcie. Określa ono zakres, sposób wykonywania świadczeń oraz czas na jaki zostało zawarte. Porozumienie powinno zawierać postanowienie o możliwości jego rozwiązania. Jeżeli świadczenie wolontariusza wykonywane jest przez okres dłuższy niż 30 dni, porozumienie powinno zostać sporządzone na piśmie. Wzory porozumienia znaleźć można na stronie www.mgpips.gov.pl.
Dzięki ustawie wolontariusze otrzymali konkretne prawa, a na podmioty korzystające nałożone zostały określone obowiązki.
Wolontariuszowi przysługuje:
· zaopatrzenie z tytułu wypadku przy wykonywaniu świadczeń.
Wolontariuszowi może przysługiwać:
· świadczenia zdrowotne na zasadach przewidzianych w przepisach o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym.
Wolontariusza obowiązuje:
· wolontariusz powinien posiadać kwalifikacje i spełniać wymagania odpowiednie
do rodzaju i zakresu świadczonej pomocy, jeżeli taki obowiązek wynika z przepisów prawa; Jednak w sytuacji, gdy taki obowiązek nie występuje, zazwyczaj nie są potrzebne specjalne umiejętności i doświadczenie - wystarczą dobre chęci, trochę wolnego czasu, skonkretyzowane oczekiwania i zainteresowania;
· wolontariusz jest odpowiedzialny za właściwe wykonywanie zawartego porozumienia oraz ponosi odpowiedzialność za szkody powstałe na skutek własnego działania
(np.: jeżeli wolontariusz zobowiąże się do prowadzenia koncertu charytatywnego i nie dotrzyma słowa, będzie odpowiadał za wynikłe z tego powodu szkody, jak choćby konieczność opłacenia konferansjera).
Organizacja lub instytucja korzystająca ze świadczeń wolontariusza:
· na jego żądanie potwierdza na piśmie treść porozumienia, wydaje pisemne zaświadczenie oraz opinię o wykonaniu świadczeń;
· informuje wolontariusza o przysługujących mu prawach i ciążących obowiązkach oraz zapewnia dostępność tych informacji;
· informuje o ryzyku dla zdrowia i bezpieczeństwa, związanym z wykonywanymi świadczeniami oraz o zasadach ochrony przed zagrożeniami;
· zapewnia bezpieczne i higieniczne warunki pracy;
· może pokrywać koszty podróży służbowych i diet;
· zapewnia ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków, jeżeli wolontariusz wykonuje świadczenia przez okres nie dłuższy niż 30 dni;
· może pokryć inne niezbędne koszty ponoszone przez wolontariusza oraz sfinansować jego szkolenia.
Jak zostać wolontariuszem?
Jest wiele sposobów na to aby zacząć działać w charakterze wolontariusza. Wystarczy wykazać trochę inicjatywy. Oto kilka wskazówek, jak znaleźć zajęcie:
- w organizacji pozarządowej:
Działalność organizacji pozarządowych opiera się w dużej mierze na pracy wolontariuszy. Dlatego osoba, która będzie chciała zaangażować się w pracę na rzecz innych, nie powinna mieć problemu ze znalezieniem zajęcia.
Najprostszy sposób to zgłosić się do Centrum Wolontariatu (Centra Wolontariatu znajdują się na terenie całej Polski, wykaz ośrodków znaleźć można na stronie internetowej www.wolontariat.org.pl ). Centra Wolontariatu zajmują się pośredniczeniem między osobami, które chcą zostać wolontariuszami, a osobami i organizacjami potrzebującymi pomocy. Prowadzą bazy wolnych miejsc pracy i kandydatów na wolontariuszy, zajmują się one doradztwem w wyborze zajęcia i organizacji oraz szkoleniem ochotników. Oprócz tego można szukać informacji o organizacjach pozarządowych ze swojego regionu w gazetach, na tablicach ogłoszeń lub w internecie. Na stronie www.ngo.pl dostępna jest między innymi baza organizacji Klon/Jawor, która zawiera stale uaktualniane informacje o ponad
50 tysiącach organizacji w Polsce. O organizacjach, które nas interesują, można się także dowiedzieć pytając znajomych, rodzinę, pracowników samorządu lokalnego lub pomocy społecznej albo księdza. Z wybraną organizacją pozarządową można się skontaktować telefonicznie, przez pocztę elektroniczną lub po prostu przyjść osobiście.
- w administracji publicznej
Wolontariat w instytucji publicznej jest dobrym sposobem na to, aby poznać zasady funkcjonowania państwa. Daje szansę pracy w zespole ludzi o dużym doświadczeniu zawodowym.
Chętnych poszukują najrozmaitsze instytucje: od lokalnego ośrodka pomocy społecznej po ministerstwo. Informacje o możliwości odbycia praktyk często znajdują się na stronach internetowych (takie ogłoszenie jest np. na stronie Ministerstwa Gospodarki i Pracy). Można też skontaktować się telefonicznie lub za pomocą poczty elektronicznej z biurem kadr
i zapytać, czy w danym momencie jest możliwość podjęcia aktywności wolontariackiej i jakie trzeba spełnić warunki, aby móc ją rozpocząć.
- za granicą
Wolontariat za granicą jest świetnym sposobem na zdobycie doświadczeń, sprawdzenie się w zupełnie nowym środowisku i uczenie się języka. Wiele zagranicznych organizacji pozarządowych i instytucji publicznych przyjmuje ochotników z Polski. Kryteria naboru zwykle nie są wygórowane - liczy się przede wszystkim aktywność i zaangażowanie. Dobrze jest znać podstawy języka narodowego kraju, do którego planuje się wyjazd lub język angielski. Zdarzają się jednak programy, w których organizacja opłaca wolontariuszom przed wyjazdem kilkutygodniowy, intensywny kurs języka.
Ofert wyjazdu najlepiej szukać w internecie, Centrach Wolontariatu i filiach organizacji międzynarodowych. Do wyboru są różne projekty: ekologiczne, edukacyjne, kulturalne, socjalne, medyczne. Większość z nich, poza celem podstawowym, ma integrować ludzi
z różnych kultur i środowisk, zwalczać ksenofobię i rasizm, propagować wartości demokratyczne. Często w wyjeździe do zagranicznej organizacji pomagają, pośredniczą,
a nawet przeprowadzają wstępną selekcję, organizacje polskie.
Wolontariuszem za granicą można zostać np. biorąc udział w Programie MŁODZIEŻ (szczegółowe informacje na stronie www.youth.org.pl ). Jest to projekt realizowany przez Unię Europejską, adresowany do młodych ludzi w wieku 15 - 25 lat oraz do osób pracujących z młodzieżą.
Więcej informacji na temat wolontariatu można znaleźć na następujących stronach internetowych:
- Ministerstwa Gospodarki i Pracy - www.mgpips.gov.pl
- Ministerstwa Polityki Społecznej - www.mps.gov.pl
- Programu "1 praca" - www.1praca.gov.pl
- Portalu organizacji pozarządowych - www.ngo.pl
Informacja została przygotowana we współpracy z portalem internetowym "1 praca" www.1praca.gov.pl
Źródło: Ministerstwo Polityki Społecznej
Przedruk, kopiowanie, skracanie, wykorzystanie tekstów (lub ich fragmentów) publikowanych w portalu www.ngo.pl w innych mediach lub w innych serwisach internetowych wymaga zgody Redakcji portalu.
Redakcja www.ngo.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść komentarzy.
Teksty opublikowane na portalu prezentują wyłącznie poglądy ich Autorów i Autorek i nie należy ich utożsamiać z poglądami redakcji. Podobnie opinie, komentarze wyrażane w publikowanych artykułach nie odzwierciedlają poglądów redakcji i wydawcy, a mają charakter informacyjny.
