Wybór programów dla osób, które chciałyby się poświęcić bezinteresownej pracy jest całkiem spory.
Szkolne kluby wolontariusza
To grupy młodych aktywnych ludzi, którzy niosą pomoc potrzebującym.
Członkami klubów są: uczniowie danej szkoły, nauczyciele, a także
absolwenci szkoły i rodzice wspierający działalność młodzieży.
Wolontariusze szkolnych klubów działają na rzecz społeczności
szkolnej (jest to zazwyczaj pomoc koleżeńska) oraz środowiska
lokalnego (pomagają osobom starszym, chorym, niepełnosprawnym,
organizują zbiórki, zajęcia w świetlicach, prowadzą zajęcia
informatyczne). Utworzenie szkolnego klubu wolontariusza pomaga
ująć spontaniczne akcje w ramy systematycznej pomocy
potrzebującym.
Akademia Wolontariatu
Przy warszawskim Centrum Wolontariatu (CW) w trakcie roku
akademickiego działa Akademia Wolontariatu. Wolontariusze uczą
innych wolontariuszy tego, co sami potrafią, dzielą się swoją
wiedzą zdobytą na studiach. Wolontariusze-studenci, np. kierunków
psychologii, pedagogiki, nauk społecznych, zostali przygotowani do
pracy trenerskiej. W ramach Akademii organizują szkolenia dotyczące
m.in. komunikacji, pracy w zespole, radzenia sobie ze stresem. CW
udostępnia im przestrzeń do spotkań, zapewnia materiały, a
wolontariusze sami organizują sobie szkolenia.
Wolontariat w ośrodkach pomocy społecznej (OPS)
Celem programu prowadzonego przez Centrum Wolontariatu jest
poszerzenie przez pracowników socjalnych wiedzy z zakresu włączania
wolontariatu w działania OPS na rzecz osób zagrożonych wykluczeniem
społecznym. Organizowane są szkolenia, które dostarczają wiedzy i
umiejętności z zakresu: diagnozowania potrzeb społeczności
lokalnej, nowych metod pracy socjalnej, możliwości wykorzystywania
wolontariuszy w działaniach na rzecz osób zagrożonych wykluczeniem
społecznym, metod pracy z wolontariuszami oraz aspektów prawnych
wolontariatu.
Jestem blisko – wolontariat w szpitalu
Program Centrum Wolontariatu promuje angażowanie wolontariuszy
w szpitalach dziecięcych. Wolontariusze odwiedzają małych
pacjentów, czytają im bajki, organizują zajęcia plastyczne.
Realizowany w kilku warszawskich szpitalach.
Wolontariat studencki
Wolontariat studencki to program Polsko-Amerykańskiej Fundacji
Wolności realizowany przez Stowarzyszenie Klanza z Lublina, pod
nazwą „Projektor – wolontariat studencki”. Studenci-wolontariusze
pomagają dzieciom i młodzieży ze szkół wiejskich oraz małych miast
rozwijać ich zainteresowania i wyrównywać szanse edukacyjne.
Wolontariusze realizują swoje pomysły i projekty poprzez np.
zajęcia artystyczne, psychologiczne, sportowe, informatyczne,
lingwistyczne. „Projektor – wolontariat studencki” łączy środowisko
szkolne i akademickie, daje możliwość wymiany doświadczeń i
wzajemnej inspiracji.
Wolontariat pracowniczy
Wolontariat pracowniczy (corporate volunteering) polega
na angażowaniu pracowników firm i dużych korporacji w działalność
wolontarystyczną na rzecz organizacji pozarządowych.
Pracownicy-wolontariusze wykonują różne prace na rzecz
potrzebujących, wykorzystują przy tym swoje umiejętności i
zdolności, a jednocześnie rozwijają talenty i pasje. Firma wspiera
pracownika w tych działaniach w różny sposób, np. oferuje mu wolne
godziny w czasie pracy, przekazuje pomoc rzeczową. Programy
wolontariatu pracowniczego prowadzą we współpracy z Centrum
Wolontariatu m.in.: Commercial Union Polska („Kto na ochotnika?
Wolontariat w CU”), Telekomunikacja Polska („Wolontariat
Pracowników TP”), Citibank Handlowy („Wolontariat Pracowniczy w
Citibank Handlowy”).
Wolontariat w zakładach karnych
W jednostkach penitencjarnych w całym kraju, przeznaczonych
zarówno dla mężczyzn, jak i dla kobiet, realizowane są programy
wolontariatu więźniów. Pomagają oni osobom niepełnosprawnym,
starszym, przebywającym w placówkach opiekuńczych, w ich codziennym
funkcjonowaniu. Przygotowuje to osoby odbywające karę do lepszego
funkcjonowania na wolności. Programy są realizowane we współpracy
m.in. z domami pomocy społecznej i organizacjami
pozarządowymi.
Wolontariat europejski
Wolontariat zagraniczny
Wolontariat misyjny
W Polsce organizuje go m.in. Stowarzyszenie Salezjański
Wolontariat Misyjny „Młodzi Światu” (www.swm.pl). Stowarzyszenie
wysyła wolontariuszy do Afryki, Ameryki Południowej oraz Europy
Wschodniej, najczęściej na okres od trzech miesięcy do roku.
Wolontariusze w krajach misyjnych zajmują się m.in. edukacją i
wychowywaniem młodych, budują lokalne wspólnoty, szukają środków
przeciwdziałania lokalnym patologiom, zajmują się ochroną zdrowia,
uczą ekologicznych metod zagospodarowywania terenu.
Wolontariat 50+
Osoby po 50. roku życia mają sporo wolnego czasu, posiadają
wiedzę i doświadczenie gromadzone przez wiele lat. Po przejściu na
emeryturę wiele z nich odczuwa pustkę, nie wie, jak zagospodarować
wolny czas, jak zaplanować swój dalszy rozwój. Niestety, w Polsce
wolontariat po pięćdziesiątce nie jest tak modny, jak na Zachodzie,
gdzie wolontariuszami są przede wszystkim osoby w średnim wieku i
starsze, które zakończyły aktywność zawodową. Akademia Rozwoju
Filantropii w Polsce i Regionalne Centrum Wolontariatu w Elblągu
realizowało w latach 2006-2007 program „Same plusy. Wolontariat
50+”. Celem było wypracowanie i przetestowanie modelu rozwijania
wolontariatu osób po 50. roku życia. Projekt był lokalny (Elbląg i
powiat elbląski), ale wypracowane rozwiązania z powodzeniem można
wdrażać w innych społecznościach.
Wolontariat sportowy
Ma ułatwiać organizację wielkich imprez sportowych.
Wolontariusze pomagają obsługiwać stadiony, służą pomocą językową
dla przyjezdnych, wspierają rejestrację oraz obsługę informacyjną.
U nas jest jeszcze mało znany, choć ostatnio mówi się o nim w
Polsce coraz więcej.
ABC WOLONTARIATU
- Wolontariat to świadoma, dobrowolna działalność podejmowana na rzecz innych, wykraczająca poza więzy rodzinno-koleżeńsko-przyjacielskie (definicja Centrum Wolontariatu w Warszawie).
- Wolontariat w Polsce reguluje przede wszystkim Ustawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie z 24 kwietnia 2003 r. Mówi ona, że wolontariuszem jest ten, kto dobrowolnie i świadomie oraz bez wynagrodzenia angażuje się w pracę na rzecz osób, organizacji pozarządowych lub instytucji.
- Wolontariuszem może być każdy, zarówno osoba pełnoletnia, jak i niepełnoletnia (opiekunowie prawni muszą wyrazić wtedy zgodę), a także cudzoziemcy legalnie przebywający w Polsce.
- Wolontariusz ma prawo do zawarcia umowy z instytucją, na rzecz którego wykonuje świadczenia. Jeśli pracuje krócej niż 30 dni, porozumienie może być ustne, natomiast powyżej 30 dni musi być zawarte w formie pisemnej.
- Ofert dla wolontariuszy można szukać na www.wolontariat.org.pl (wszystko o wolontariacie, w tym baza wolontariuszy i instytucji ich poszukujących) oraz w portalu organizacji pozarządowych www.ngo.pl (ogłoszenia wolontariuszy i dla wolontariuszy).
Źródło: gazeta.ngo.pl 12(60)2008