Publicystyka - ngo.pl

Ukazujące się do końca tego roku artykuły stanowią zbiór informacji na temat badań ewaluacyjnych: sposobów planowania i prowadzenia ewaluacji czy też możliwości wykorzystania jej wyników do ulepszenia działań i rozwoju Państwa fundacji czy stowarzyszenia.

Oprócz przydatnej wiedzy możecie Państwo zdobyć interesujące książki i materiały na temat ewaluacji, każdorazowo biorąc udział w naszym konkursie. Zachęcamy Państwa do systematycznej lektury artykułów, zdobywania wiedzy o ewaluacji oraz wygrywania nagród!

W poprzednich artykułach przedstawialiśmy Państwu kolejne etapy ewaluacji. Jej ostatnim krokiem jest zebranie wyników badania oraz ich analiza, na samym końcu wypracowywane są wnioski i rekomendacje, jakie powinny być wdrożone, by projekt był jeszcze lepiej zrealizowany.

Poniżej przedstawiamy kilka zasad, które dotyczą wypracowywania wniosków oraz rekomendacji:

1. W przypadku wniosków i rekomendacji widoczny jest system przyczynowo skutkowy. Wnioski powinny odnosić się bezpośrednio do problemów badawczych określonych na początku ewaluacji, a rekomendacje powinny z kolei wynikać z kluczowych wniosków z badania. Ponadto wnioski i rekomendacje nie powinny być ogólnymi tezami, lecz odnosić się do konkretnych założeń ewaluacji.

2. Opracowywanie wniosków i rekomendacji dokonuje się za każdym razem nieco inaczej w zależności od celów badania i sposobu jego realizacji.

3. Można wyróżnić zasady opracowywania wniosków i rekomendacji biorąc pod uwagę czas prowadzonej ewaluacji:

a) ewaluacja realizowana na bieżąco, podczas realizacji projektu. Wtedy z założenia wnioski z ewaluacji oraz rekomendacje wykorzystywane mogą być przez cały czas realizacji przedsięwzięcia, aby na bieżąco modyfikować różne elementy działań, reagować na potrzeby i dostosowywać program do oczekiwań uczestników szkoleń.

Przykład:

• po każdym szkoleniu z prowadzenia działalności gospodarczej dla organizacji pozarządowych przeprowadzano krótką ankietę. W wyniku analizy kwestionariuszy ankiet, okazało się, że większość uczestników szkolenia, chciałaby również szkolenia z zakresu umiejętności miękkich. Dzięki ewaluacji prowadzonej na bieżąco, udało się zorganizować takie dodatkowe szkolenie (finansowane z oszczędności projektowych).

b) ewaluacja realizowana na zakończenie projektu (podsumowującą). Jej wyniki oraz rekomendacje wypracowane na zakończenie projektu będą odnosiły się do działań realizowanych w przyszłości. Umożliwiają one bardziej skuteczne i efektywne planowanie kolejnych działań. W przypadku sukcesu projektu, można kontynuować podjęte już działania lub nieznacznie je modyfikować; w przypadku porażki projektu, w kolejnych działaniach będziemy unikać niesprawdzonych przedsięwzięć. Wypracowane wnioski i rekomendacje mogą stać się inspiracją dla kolejnych działań

Przykład:

• Stowarzyszenie X realizowało projekt dotyczący wsparcia szkoleniowego dla nauczycieli. Po zakończonym projekcie, okazało się, że przyniósł on więcej korzyści niż na początku zakładano. Nauczyciele powołali Stowarzyszenie i zaczęli w nim aktywnie działać. Udało się to ustalić dzięki wywiadom indywidualnym na zakończenie projektu. Dzięki pozyskanym informacjom, Stowarzyszenie X postanowiło zrealizować kolejny projekt dla nauczycieli, dodając do niego nowe elementy (w tym szkolenia z zakładania fundacji i stowarzyszeń).

4. Po wstępnym sformułowaniu wniosków i rekomendacji (z ewaluacji na koniec projektu lub bieżącej), powinna się odbyć dyskusja nad ich adekwatnością, przeprowadzoną w gronie osób zainteresowanych ewaluacją, która ma na celu doprecyzowanie rekomendacji, a także usunięcie rekomendacji nietrafnych oraz niemożliwych do wdrożenia.

5. Za rekomendacje możliwe do wdrożenia można uznać nie tylko rekomendacje operacyjne (tj. możliwe do zastosowania w krótkim okresie, ale również rekomendacje strategiczne (dotyczące długiego horyzontu czasowego). Ważne także, by wdrażane były wszystkie rekomendacje, także te które nie są łatwe do zdrożenia.

6. Oprócz tego że musimy określić rodzaje rekomendacji, trzeba je także uporządkować czasowo – zdecydować, które powinny być wdrożone jak najszybciej, a które później. W ramach procesu ewaluacji powinno zadbać się o opracowanie przejrzystych procedur wdrożenia rekomendacji, w tym określić cel i sposób ich wdrożenia wraz z podaniem adresatów rekomendacji.

7. Wypracowane wnioski i rekomendacje muszą zostać dokładnie opisane, a następnie umieszczone w raporcie, w osobnym rozdziale.

Wypracowywanie wniosków oraz rekomendacji, przynosi wiele korzyści. Pozwala na sprawniejsze podejmowanie decyzji, czy elastyczne reagowanie na zmiany. Umożliwia także kontynuowanie sprawdzonych już działań lub zmianę tych nieskutecznych. Należy więc poświęcić dużo czasu na odpowiedniego przygotowanie tego etapu ewaluacji.

Zachęcamy do udzielenia odpowiedzi na pytanie:

W jaki sposób wnioski i rekomendacje mogą przyczynić się do rozwoju organizacji pozarządowej. Proszę podać 3 przykłady

Trzy pierwsze osoby, które poprawną odpowiedź przyślą na adres mailowy: monika.przybylak@pisop.org.pl otrzymają nagrodę – materiały promocyjne dotyczące ewaluacji.

Projekt jest dofinansowany ze środków Programu Operacyjnego Fundusz Inicjatyw Obywatelskich.