Publicystyka - ngo.pl

‘Atlas Obszarów Zalewowych Odry’ jest owocem wspólnego projektu Światowego Funduszu na rzecz Przyrody (WWF) oraz Dolnośląskiej Fundacji Ekorozwoju.

WWF - Światowy Fundusz na rzecz Przyrody już od 1993 roku jest obecny nad Odrą działając dla zachowania jej wartości przyrodniczych i kulturowych. Początkowo działania WWF obejmowały polsko-niemieckie tereny przygraniczne wzdłuż Odry i Nysy Łużyckiej, jednak stopniowo działalność uległa rozszerzeniu na całą dolinę Odry. Trwający od 1998 roku "Projekt Odra", w którym punktem ciężkości jest rzeka i jej obszary zalewowe, realizowany jest dla całej doliny Odry - na terenie Czech, Polski i Niemiec.

Całościowe spojrzenie na dzisiejszy stan krajobrazu doliny Odry, było możliwe jedynie dzięki międzynarodowemu, spójnemu opracowaniu w formie atlasu. Jako wzór do jego powstania posłużyły istniejące opracowania kartograficzne dla innych wielkich dolin rzecznych Europy (m.in. Dunaju i Renu), przy przygotowaniu których WWF zyskał wiele doświadczeń. Przy weryfikacji i opracowywaniu danych do atlasu wzięło udział wielu naukowców, organizacji i instytucji z wszystkich krajów nadodrzańskich.

Powstanie Atlasu stało się konieczne z uwagi na:

• katastrofalną powódź 1997 roku, ujawniającą mieszkańcom Nadodrza popełnione błędy w zagospodarowaniu doliny,
  
• niespójną a często pełną luk znajomość środowiska przyrodniczego całej doliny Odry, nawet wśród ekspertów w krajach nadodrzańskich,
  
• różne koncepcje wykorzystania i zagospodarowania doliny Odry, która stanowi równie ważną przestrzeń dla przyrody jak i dla gospodarki i kultury,
  
• konieczność ochrony doliny Odry, jako jednego z najcenniejszych elementów środowiska przyrodniczego Europy Środkowej, szczególnie w kontekście procesu integracji europejskiej i mających wkrótce obowiązywać również w Czechach i Polsce przepisów UE, w tym m.in: dyrektywy "siedliskowej" i Ramowej Dyrektywy Wodnej
• 
  
  Międzynarodowy ‘Atlas obszarów zalewowych Odry’ powinien stać się początkiem szerokiego, rzeczowego i konstruktywnie przeprowadzonego dialogu na temat przyszłego rozwoju doliny Odry, z punktu widzenia zagospodarowania przestrzennego, ochrony przyrody i gospodarki wodnej. Dla wszystkich krajów leżących nad Odrą musi stać się ważne, aby obecnie rozpoznane, cenne walory przyrodnicze doliny Odry zostały zachowane dla przyszłych pokoleń.
  
  Naszą intencją jest, aby Atlas umożliwił:
  
• pogodzenie planów zagospodarowania przestrzennego z wymogami ochrony najcenniejszych ekosystemów,
  
• weryfikację istniejących - inwestycyjnych projektów zagospodarowania doliny rzeki,
  
• opracowanie koncepcji turystycznego zagospodarowania doliny Odry, w zgodzie z jej uwarunkowaniami przyrodniczymi
  
• przygotowanie ochrony przeciwpowodziowej, wykorzystującej potencjał przyrodniczy obszarów zalewowych w dolinie Odry,
  
• przygotowanie programów objęcia ochroną prawną najcenniejszych przyrodniczo obszarów odrzańskich
• 
  
  Światowy Fundusz na rzecz Przyrody i Dolnośląska Fundacja Ekorozwoju nie kończą wydaniem Atlasu swojej działalności nad Odrą. Obecnie rozpoczęliśmy prace, których celem jest włączenie szczególnie cennych obszarów doliny Odry do europejskiej sieci obszarów przyrodniczo cennych NATURA 2000 (wymaganych do utworzenia przez przepisy UE). Nasze następne działania będą skoncentrowane na wypracowaniu koncepcji ekologicznie ukierunkowanej ochrony przeciwpowodziowej. Powstanie ona nie w wyniku konfrontacji, a kooperacji z partnerami wszystkich trzech krajów nadodrzańskich.
  Jesteśmy przekonani, że również w przypadku Odry ochrona przyrody i jak ochrona przeciwpowodziowa mają ze sobą wiele wspólnego i że realizowane razem mogą doprowadzić do skutecznych rozwiązań.