(PAP) Absorpcja funduszy pomocowych na projekty społeczeństwa informacyjnego na wsi jest dotychczas nieefektywna jakościowo i nieskuteczna - wynika z raportu przygotowanego przez Fundację Wspomagania Wsi.
Zdaniem uczestników „okrągłego stołu” - debaty o obecnym modelu
i praktyce wykorzystania środków UE na rozwój społeczeństwa
informacyjnego na obszarach wiejskich, niezbędne są nowe
rozwiązania organizacyjne i prawne w tym zakresie.
W specjalnym raporcie eksperci wskazali najważniejsze problemy, z
którymi borykały się podmioty realizujące projekty na rzecz rozwoju
społeczeństwa informacyjnego na wsi do marca 2009 roku.
Problemem jest np. ustawa o samorządzie gminnym, która nie zalicza
w sposób jednoznaczny projektów związanych z rozwojem społeczeństwa
informacyjnego do grupy zadań własnych samorządu gminy. To
powoduje, że władze lokalne rezygnują z aktywności na rzecz rozwoju
społeczeństwa informacyjnego. Wskazano też na przepisy odnoszące
się do inwestycji infrastrukturalnych (m.in. przepisy związane z
planowaniem i zagospodarowaniem przestrzennym, prawo budowlane),
które nie określają konieczności realizowania tych inwestycji w
sposób synergiczny, np. budowy drogi lub wodociągu z kanałem
technologicznym umożliwiającym instalację światłowodu. Dodajmy, że
część tych problemów ma rozwiązać ustawa o rozwoju sieci
szerokopasmowych, która została 5 maja przekazana do uzgodnień
międzyresortowych i konsultacji społecznych.
Również zakres tematyczny i system wyboru projektów Programu
Operacyjnego „Kapitał ludzki” finansowanych z Europejskiego
Funduszu Społecznego jest - zdaniem autorów raportu - dużym
problemem. System ten jest nieadekwatny do obecnych potrzeb
państwa. Priorytety PO KL odnoszą się do polskiej rzeczywistości
sprzed 5 lat, a ta znacząco się zmieniła. Podczas oceny projektów
stosowane są wadliwe kryteria oceny, w tym nieostre definicje
pojęć.
Obecny system finansowania inwestycji związanych z zapewnieniem
dostępu do Internetu jest niespójny i sprzeczny z ideą budowania
partnerstw publiczno-prywatnych. Preferowanymi beneficjentami
środków unijnych są głównie organy samorządu oraz organizacje
pozarządowe, brak natomiast zrozumienia dla roli operatorów
telekomunikacyjnych. Wymagania formalne w działaniach 8.3 i 8.4 PO
Innowacyjna Gospodarka praktycznie uniemożliwiają małym i średnim
przedsiębiorstwom ubieganie się o środki z tych strumieni
finansowania.
Kolejny problem to traktowanie przez władze publiczne tematyki
rozwoju społeczeństwa informacyjnego jako zagadnienia inwestycyjno
- technicznego (informatyzacja), a nie w kategoriach postępu
społecznego i skoku cywilizacyjnego. Podkreslono też, że w
decyzjach władz dominuje finansowanie projektów zaspokajających
wewnętrzne potrzeby sektora publicznego, w tym głównie
administracji - nie zaś potrzeby „klientów” administracji -
członków lokalnych społeczności.
Ponadto, brak jednoznacznego centrum zarządzania tematyką rozwoju
społeczeństwa informacyjnego, a nawet zarządzania inwestycjami w
zapewnienie dostępu do Internetu. Tematyką tą zajmuje się kilka
resortów.
W raporcie zaznaczono, że w niektórych województwach władze
regionalne realizują projekty wyczerpujące całość lub większą część
środków RPO przeznaczonych na rozwój społeczeństwa informacyjnego.
To demobilizuje aktywność samorządów lokalnych na tym polu.
Widoczny jest brak efektywnej komunikacji między władzami gmin a
władzami regionalnymi.
Brak też nawyku myślenia władz samorządowych w kategoriach
racjonalności biznesowej w organach samorządu. Powstają złej
jakości biznesplany. Samorządy konkurują z podmiotami gospodarczymi
w zakresie rozwoju usług np. dostępu do Internetu, które
efektywniej mogłyby być świadczone komercyjnie.
Problemem jest również deficyt kompetencji cyfrowych wśród
pracowników administracji publicznej, dominuje postawa
antyinnowacyjna i antyinformatyczna. Poprawy wymaga też system
nauczania w szkołach ponadpodstawowych, gdzie istnieje dominacja
informatyki nad praktycznymi umiejętnościami korzystania z
teleinformatyki w życiu i pracy.
W raporcie przedstawiono rekomendacje. Zdaniem autorów
dokumentu, konieczna jest realizacja powszechnych kampanii
informacyjno-promocyjnych idei społeczeństwa informacyjnego z
naciskiem na prezentację potencjalnych korzyści dla
mieszkańców wsi.Niezbędne jest tez opracowanie kanonu treści
oraz metodyk szkoleń w zakresie kompetencji cyfrowych dla
zróżnicowanych grup docelowych mieszkańców wsi
Wśród rekomendacji znalazły się również:
- wspieranie (centralnie i w regionach) - badań nad rozwojem społeczeństwa informacyjnego na wsi,
- rozwój treści i usług dostępnych drogą elektroniczną, które zachęcałyby do korzystania z Internetu w życiu codziennym,
- rozwój punktów publicznego dostępu do Internetu w modelu ośrodków szkoleniowych,
- zmiana przepisów prawa regulującego działalność samorządu oraz współpracy międzysektorowej (np. partnerstwo publiczno-prywatne, kwestie pomocy publicznej),
- zmiany w zapisach dokumentów wykonawczych Programu Operacyjnego „Kapitał ludzki”.
Spotkanie "okrągłego stołu" zorganizowano pod koniec marca z
inicjatywy Fundacji Wspomagania Wsi (FWW), Stowarzyszenia Miasta w
Internecie (SMWI) oraz Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności
(PAFW).
as/
