W bazie ngo.pl zarejestrowanych jest 12 413 organizacji pozarządowych z Wielkopolski. Nie wszystkie jednak współpracują z samorządem województwa. Władze Wielkopolski zaznaczają, iż kwestia istnienia i promowania idei społeczeństwa obywatelskiego jest priorytetowa. Co więc robią, co proponują i jakimi rzeczywistymi sposobami wcielają ideę tę w życie wielkopolskiego trzeciego sektora? Jakie są ich główne cele?
We wstępie sprawozdania z realizacji „Programu współpracy
Samorządu Woj. Wielkopolskiego z organizacjami pozarządowymi i
innymi podmiotami działającymi na rok 2009” czytamy m in.:
„Współpraca z organizacjami pozarządowymi służy jednej z
najbardziej istotnych misji, jaką jest uczestnictwo obywateli w
kreowaniu życia publicznego. Społeczeństwo obywatelskie, któremu
służy wyżej wymieniona współpraca, może być budowane jedynie
poprzez świadome i aktywne uczestnictwo obywateli. (…) Powiązanie
miedzy jednostką samorządu terytorialnego a przedstawicielami tzw.
III sektora pozwala na bardziej precyzyjne określenie problemów
społeczności lokalnej, co w rezultacie pozwala na pełniejsze
zaspokojenie potrzeb mieszkańców województwa”. Jakimi metodami
zatem władze Wielkopolski szerzą i wspierają działalność
pozarządową?
W Wielkopolsce wszystko zaczyna się w Urzędzie Marszałkowskim w Poznaniu. Jego pracownicy mają za zadanie organizację lub współorganizację konferencji, seminariów, szkoleń i wielu innych imprez, mających na celu aktywizowanie, rozwój i pomoc strefie „niezależnej”. Główną koordynacją współpracy zajmuje się Departament Organizacyjny i Kadr Urzędu Marszałkowskiego. Ponadto każdy inny Departament (np. Kultury, Oświaty, Ochrony Środowiska itp. ) monitoruje i nadzoruje ową współpracę z podmiotami, które bezpośrednio mu podlegają, ze względu na zgodność tematyczną.
Samorząd Wielkopolski powołuje się na partnerstwo relacji między
administracją samorządową a sektorem obywatelskim. Dlatego też w
2007 roku ujednolicono dla wszystkich Departamentów Urzędu
Marszałkowskiego procedury i dokumenty, określające charakter
opisywanej współpracy.
W celu usprawniania i ulepszania jakości współpracy samorządu z
organizacjami pozarządowymi powołano tzw. Zespół Konsultacyjno-
Opiniujący ds. współpracy z organizacjami pozarządowymi. Jego
obowiązki to m in. konsultowanie treści ogłoszeń konkursowych na
realizację zadań publicznych, wymiana doświadczeń w ramach
współpracy poszczególnych departamentów z organizacjami
pozarządowymi, a także uczestnictwo w różnych szkoleniach i
spotkaniach, organizowanych przez sektor pozarządowy i ich
współorganizacja. W 2008 roku w skład zespołu wchodziły 23 osoby,
będące przedstawicielami każdego z Departamentów współpracujących z
organizacjami pozarządowymi, oraz Wojewódzkiego Urzędu Pracy i
Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej.
O idei tworzenia w roku 2008 tego najważniejszego dokumentu, określającego zasady współpracy, czytamy: „Włączenie organizacji pozarządowych w definiowanie problemów społecznych umożliwia pełniejsze poznanie potrzeb mieszkańców województwa, a wspólne podejmowanie działań mających na celu poprawę jakości życia w regionie pozwala w konsekwencji na znaczne obniżenie kosztów realizacji zadań publicznych”.
Członkowie poszczególnych Departamentów Urzędu Marszałkowskiego,
dzięki całorocznemu monitorowaniu „swojej” branży, znajomości
potrzeb województwa, opierając się także na własnym doświadczeniu i
konsultacjach z przedstawicielami organizacji pozarządowych, tworzą
projekt programu. Jest on przekazywany Zarządowi Województwa
Wielkopolskiego. Natalia Kraśkiewicz z Departamentu Kultury,
odpowiedzialna za współpracę z organizacjami pozarządowymi
realizującymi zadania w ramach otwartych konkursów ofert mówi:
- Program powstaje w oparciu o doświadczenia przedstawicieli
poszczególnych departamentów, w których organizowane są otwarte
konkursy ofert. Nasze starania zmierzają obecnie w kierunku
uproszczenia procedur pozyskiwania dotacji przez tzw. III sektor.
Bardzo pomocny w kształtowaniu powyższego programu jest stały
kontakt z przedstawicielami organizacji pozarządowych. Bezpośrednie
rozmowy z artystami i animatorami kultury oraz wspólne
konsultowanie ewentualnych problemów, ma znaczny wpływ na
modyfikowanie i ostateczny kształt programu.
Po uzgodnieniach prawnych oraz zabezpieczeniu finansowym
działań, wchodzących w skład projektu, jest on zatwierdzany przez
uchwałę Sejmiku Wojewódzkiego. Program na cały rok podawany do
szerszej informacji na około dwa miesiące przed nowym rokiem.
Konsekwencją każdego programu są konkursy. W 2007 roku Zespół Konsultacyjno-Opiniujący opracował jeden wzór ogłoszenia otwartego konkursu na realizację zadań publicznych w Wielkopolsce, dla wszystkich Departamentów. Wzór ten obejmował m in. opis projektów, kwalifikujących się do dofinansowania, konieczne kryteria podmiotów, przystępujących do konkursu a także wytyczne, dotyczące wyboru najkorzystniejszych ofert. Poza tym rozpoczęto prace nad ujednoliceniem umowy i organizacją szkoleń dla organizacji pozarządowych. I tak: konkursy, będące konsekwencją tego, co w samym programie współpracy, ogłaszane są wraz z uchwaleniem ich przez Zarząd Województwa Wielkopolskiego.
Pracownicy Departamentu Organizacyjnego i Kard Urzędu
Marszałkowskiego zapewniają, że członkowie III sektora mają stały
wpływ na charakter proponowanych konkursów. Zapytani o to, jakimi
drogami ów sektor dowiaduje się o rozpisanych konkursach,
odpowiadają :„Informacje o otwartych konkursach ofert zamieszczane
są z miesięcznym wyprzedzeniem zarówno w Biuletynie Informacji
Publicznej Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego w
Poznaniu jak również w gablotach. Ogłoszenie o konkursach
publikowane jest również w dzienniku o zasięgu lokalnym. W Poznaniu
jest to najczęściej „Głos Wielkopolski” i „Monitor”- mówi
podinspektor i sekretarz Zespołu Konsultacyjno- Opiniującego,
Alicja Matuszewska-Nowak. Po czym dodaje: „Obok zakładki
„współpraca z organizacjami pozarządowymi” na stronie internetowej
Urzędu, niezastąpionym źródłem informacji jest przede wszystkim
portal internetowy „Wielkopolskie Wici” – portal w całości
poświęcony wielkopolskiej działalności pozarządowej.” Powstały w
lipcu 2008 roku w porozumieniu z Urzędem Marszałkowskim,
realizowany jest przez poznańskie , pozarządowe Wielkopolskie
Towarzystwo Kulturalne. W ramach usprawniania i wzmacniania
współpracy między sektorem państwowym i pozarządowym, na portalu
umieszczane są wszystkie bieżące informacje dla organizacji
pozarządowych. Same organizacje mają również możliwość publikowania
własnych materiałów, korzystania z newslettera i uczestnictwa w
sondażach, opiniach. Alicja Matuszewska- Nowak zaznacza, że :
- Oprócz kontaktów „wirtualnych” lub pośrednich, bardzo ważna
jest bezpośrednia wymiana poglądów. Przedstawiciele organizacji
pozarządowych zawsze mają możliwość przyjścia bezpośrednio do
Urzędu i przedstawienia nam swoich uwag, jak i samych pomysłów na
konkursy. W oparciu o takie relacje istnieje nasza współpraca.
Wiele osób jest z nami w ciągłym kontakcie.
Kryteria wyboru ofert konkursowych, o których czytamy w opublikowanym już Programie Współpracy na rok 2009 to m in. : „zgodność oferty z ogłoszeniem konkursowym, wartość merytoryczna oferty, koszty realizacji zadania, dotychczasowe doświadczenie oferenta przy realizacji podobnych zadań, oraz posiadane zasoby rzeczowe i kadrowe zapewniające wykonanie zadania.” Decyzja o „wygranej” jest dwupoziomowa. Oceną formalną ofert zajmują się wyznaczeni członkowie poszczególnych Departamentów, a merytoryczną- specjalnie powołana przez dyrektora Departamentu Komisja Konkursowa. W jej skład wchodzą pracownicy poszczególnych (merytorycznie właściwych) Departamentów, przedstawiciel Departamentu Organizacyjnego i Kadr, a także członkowie organizacji pozarządowych, specjaliści w dziedzinie tematyki konkursu i radni Sejmiku Województwa.
– Uczestnictwo w składzie komisji konkursowej przedstawicieli
organizacji pozarządowej, specjalistów w dziedzinie tematyki
konkursu czy Radnych Sejmiku Województwa Wielkopolskiego ma
charakter fakultatywny – mówi Matuszewska-Nowak.
1 grudnia 2007 roku, w Teatrze Wielkim im. S. Moniuszki w
Poznaniu, odbyło się Wielkopolskie Forum Organizacji Pozarządowych,
dotyczące wszystkich dziedzin kultury. W czasie jego trwania,
wybrano przedstawicieli organizacji pozarządowych, odpowiedzialnych
za późniejszą ocenę ofert konkursowych.
Program współpracy Samorządu Województwa Wielkopolskiego z organizacjami pozarządowymi na rok 2009 został przyjęty uchwałą Sejmiku Województwa Wielkopolskiego z dnia 27 października 2008 roku również pierwsze konkursy ofert zostały już rozpisane i przekazane do informacji publicznej. Alicja Matuszewska- Nowak pytana o to, co w nowym roku, odpowiada: „Wiele zadań jest realizowanych corocznie z uwagi na ich specyfikę. W 2009 bardzo zależy nam na ochronie środowiska, ekologii, promocji odnawialnych źródeł energii - chcemy zwiększyć zakres bliskich temu inicjatyw”.
– Nastawiamy się na realizację projektów związanych z Europejskim Rokiem Kreatywności i Innowacji 2009 oraz zwiększeniem potencjału kulturalnego stolicy regionu – Miasta Poznania, w związku z ubieganiem się o tytuł „Europejskiej Stolicy Kultury w roku 2016”, liczymy również na organizację wydarzeń, upamiętniających 70. Rocznicę Wybuchu II Wojny Światowej. Ponadto zakładamy realizację projektów związanych z opieką nad zabytkami w ramach Wielkopolskiego Wojewódzkiego Programu Opieki nad Zabytkami na lata 2008 – 2011. Jesteśmy bardzo otwarci na propozycje – mówi Natalia Kraśkiewicz.
Źródło: inf. własna