Publicystyka - ngo.pl

Według najnowszego raportu GUS o wchodzeniu młodych ludzi na rynek pracy przynajmniej co czwarty absolwent tuż po zakończeniu szkoły nie pracuje i nie poszukuje zatrudnienia
(w II kwartale 2009 r. było to 192 tys. niepracujących absolwentów z 655 tys. absolwentów ogółem, tj. 29,3%). Sytuacja ta dotknęła przede wszystkim absolwentów szkół ogólnokształcących, czyli w większości kobiety, i najwyraźniej dała się zaobserwować w II i III kwartale 2009 roku. Oznacza to, że pomimo wzrastającego bezrobocia w tym okresie (szczególnie wśród młodych), ci, którzy ukończyli edukację przed latem, odkładali poszukiwanie pracy na „po wakacjach” i nie wykorzystywali wolnego czasu na aktywne przygotowanie się do wejścia na rynek pracy. Tymczasem w II kwartale 2009 r. bezrobotni w wieku 15–34 lata stanowili 54,1% ogółu populacji bezrobotnych, a stopa bezrobocia wśród osób młodych osiągnęła alarmujący poziom 10,7% i stale rosła, znacznie przewyższając wartość stopy bezrobocia dla ogółu ludności powyżej 15 roku życia (7,9%).

Jednocześnie w 2009 roku 71% osób w wieku 15–34 lata nie pracowało w trakcie nauki – ponad 8 mln młodych ludzi nie mogło pochwalić się jakimkolwiek doświadczeniem w pracy zarobkowej. Spośród tych, którzy już ukończyli edukację (6,7 mln osób), prawie 2/3 nie łączyło jej z pracą, zaś wśród tych, którzy pracowali w trakcie edukacji szkolnej (3,25 mln):

• połowa (1,685 mln) podejmowała prace niebędące częścią programu nauczania,
• prawie 45% (1,426 mln) pracowało w ramach praktyk będących częścią programu nauczania,
• co dziesiąta osoba (razem 350 tys. osób) pracowała w trakcie przerwy w nauce (np. w wakacje lub podczas ferii), a ponad połowa z tych osób mogła pracować wyłącznie podczas takich przerw.

Jak napisano w raporcie podjęcie pracy w trakcie nauki pomaga w starcie na rynku pracy. Wśród prawie 700 tys. osób, które nie podejmowały pracy po zakończeniu edukacji w II kwartale 2009 roku aż 86,5% to osoby, które jednocześnie nie miały doświadczeń z pracą w trakcie nauki. Tymczasem dla ponad 2,3 mln osób, które w 2009 roku dostały po skończeniu edukacji stałą posadę (niezmienną w trakcie badania do końca 2009 r.), prawie 34% zebrało wcześniejsze doświadczenia zawodowe łącząc pracę i naukę.

Analizowana w raporcie populacja jest bardzo zróżnicowana pod względem poziomu ukończonego wykształcenia i formy kontynuacji nauczania, ścieżki zdobywania doświadczenia zawodowego, jak również pod względem form uczestnictwa w rynku pracy – od praktyk zawodowych i staży związanych z nauką, przez pracę w niepełnym wymiarze godzin w oparciu o różne formy zatrudnienia aż do pracy pełnoetatowej. W grupie osób w wieku 25–34 lata w oczywisty sposób udział aktywnych zawodowo, w tym pracujących, jest znacznie wyższy niż w grupie 15–24, w której stosunkowo większa część osób nie zakończyła jeszcze swojego cyklu nauki. Równolegle obserwuje się spadek stopy bezrobocia wraz ze wzrostem wieku badanych podgrup o przedziale 5 lat. jednak ważne jest by odnotować, że największe bezrobocie dotyka, wg raportu GUS, grupę osób w wieku 18–19 lat. Tłumaczy się to wchodzeniem na rynek pracy po raz pierwszy przez grupę osób kończących szkoły średnie i zasadnicze zawodowe.

W raporcie przeczytać również można o tym, w jakim stopniu bezrobocie lub bierność zawodowa dotknęły w 2009 r. młodych mężczyzn i młode kobiety, czy w jakim stopniu poziom wykształcenia wpłynął na aktywność zawodową i wskaźniki bezrobocia w danych grupach wiekowych. W opracowaniu można znaleźć odpowiedź na to, jaka jest najbardziej efektywna metoda poszukiwania pierwszej pracy po ukończeniu szkoły oraz jakie oczekiwania wobec potencjalnych pracodawców mieli młodzi ludzie poszukujący pierwszej pracy.

Więcej o strukturze bezrobocia w obliczu kryzysu w 2008 i 2009 roku w opracowaniu Joanny Tyrowicz Kto stracił na kryzysie?

Więcej o oczekiwaniach pracowników wobec pracodawców w komentarzu do badania Randstad Polska Monitor Rynku Pracy Zbyt wygórowane oczekiwania polskich pracowników?