Dwadzieścia pięć lat temu, 17 października weszła w życie Konstytucja RP. Wcześniej, w dniu 2 kwietnia została ona uchwalona wspólnie przez posłów i senatorów, 25 maja przyjęta w ramach referendum narodowego, a 16 lipca podpisana przez Prezydenta Kwaśniewskiego.
Mało kto dziś pamięta, że już w 1993 roku pozarządowe organizacje ekologiczne pracowały nad zapisami do tej Konstytucji. To im zawdzięczamy artykuł 74 dotyczący rozwoju zrównoważonego i ochrony środowiska. Dla przypomnienia warto przejrzeć biuletyn Instytutu na rzecz Ekorozwoju, który dokumentuje te działania. Zachęcam zwłaszcza do przeczytania tekstu dr Piotra Glińskiego, naszego obecnego wicepremiera.
Dla uczczenia 25 rocznicy naszej Konstytucji odbyło się szereg uroczystości i wydarzeń. W dniu 25 maja mieszkańcy Starego Żoliborza zorganizowali seminarium w Domu Pielgrzyma AMICUS przy kościele św. Stanisława Kostki. Wspominając tworzenie Konstytucji zastanawialiśmy się, wspólnie z ekspertami od ekologii i odnawialnych źródeł energii, co możemy zrobić my, mieszkańcy. Żoliborz znany jest z obywatelskich działań jeszcze sprzed II wojny, gdy zapaleńcy tworzyli tutaj małe spółdzielnie mieszkaniowe, które były odpowiedzią na „głód mieszkań” w tamtym okresie. Rozmawialiśmy o tym, że marzy nam się jakieś „pospolite ruszenie” i w duchu „kozietulszczyzny” (Amicus stoi przy ul. Kozietulskiego) rozwiązanie problemów energetycznych w Polsce.
Niestety, ciągle jeszcze są to marzenia zwykłych obywateli, które napotykają na bariery biurokratyczne. Ustawa umożliwiająca rozwój energetyki wiatrowej utknęła w Sejmie, a na dachach Starego Żoliborza konserwator nie zgadza się na zamontowanie paneli fotowoltaicznych. Nie tracimy jednak nadziei i myślimy o tym, że jak zaczną powstawać w polskich miastach i miasteczkach, tak jak w Japonii, stowarzyszenia uliczne czy sąsiedzkie, to wtedy łatwiej nam będzie realizować 4 art. Konstytucji. Jest w nim o tym, że to my, obywatele, sprawujemy najwyższą władzę w Polsce, przez swoich przedstawicieli lub bezpośrednio. W ramach bezpośredniego sprawowania władzy jestem pewna, że będziemy zdolni do doprowadzenia do samowystarczalności energetycznej Polski, podobnie jak to już zostało zrobione w paru gminach, m.in. w województwie lubelskim. Zgodnie z Konstytucją wszyscy mamy obowiązek dbania o dobro wspólne. Energetyka odnawialna jest naszym dobrem wspólnym. I to dobrem obecnie najważniejszym – zapewniającym bezpieczeństwo naszych rodzin i kraju.
W czasie wakacji też rozmawiałam o Konstytucji. I to z młodymi uchodźcami z Ukrainy, którzy przebywali na wakacyjnym obozie organizowanym w wiejskiej gminie Wisznice na ścianie wschodniej. Młodzi otrzymali własne egzemplarze Konstytucji w prezencie z Sejmowej Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży. Jednocześnie z teorią młodzież od razu w praktyce poznawała działanie ustawy zasadniczej i ustaw na niej opartych, gdy spotykała się z Młodzieżową Radą Gminy Wisznice, brała udział w sesji Rady Gminnej czy zwiedzała szkołę prowadzoną przez stowarzyszenie rozwoju wsi OSP Dubice. Z ustaw o samorządzie i o stowarzyszeniach też możemy być dumni, a zostały one zaplanowane w Konstytucji.
Na zakończenie refleksji związanych z rocznicą uchwalenia naszej Konstytucji chcę podkreślić, iż zawsze z podziwem i wdzięcznością myślę o jej twórcach. Uważam, że cała Konstytucja, ale zwłaszcza Preambuła, oddaje ducha, jaki nas jednoczył i dawał siłę do walki o Polskę wolną i demokratyczną. Z okazji 25 rocznicy zachęcam do przeczytania i przemyślenia choćby Preambuły. A że 19 października mija 38. rocznica męczeńskiej śmierci Księdza Jerzego Popiełuszko, to przy okazji rocznicy Konstytucji przypominam i tę postać skromnego księdza. Ksiądz Jerzy powtarzał, że zło należy dobrem zwyciężać. Chciałabym, aby młodzi wiedzieli, że ten kapłan umiał gromadzić na Mszach za Ojczyznę wierzących, inaczej wierzących i niewierzących. I w czasie mszy prosił, abyśmy przekazali znak pokoju także panom, którzy na te msze przychodzili służbowo.
Źródło: Federacja Inicjatyw Oświatowych
