W otwartym liście do Prezydenta Warszawy Lecha Kaczyńskiego Federacja Organizacji Służebnych MAZOWIA oraz Warszawska Grupa Obywatelska apeluje o podjęcie natychmiastowych działań w celu uchwalenia program współpracy z organizacjami pozarządowymi na rok 2005, do czego samorząd jest zobowiązany zgodnie z ustawą o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.
Można bowiem zaobserwować brak woli współpracy władz miasta z
warszawskimi organizacjami pozarządowymi, czego dowodem jest m.in. brak uchwalonego programu
współpracy. Brak takiej współpracy to jednocześnie brak możliwości efektywnego rozwiązywania
problemów społecznych w Warszawie.
List został rozesłany do warszawskich mediów oraz do Wojewody
Mazowieckiego, przewodniczącego Rady m. st. Warszawy oraz do Rady Działalności Pożytku
Publicznego.
Szanowny Panie Prezydencie,
W imieniu Federacji Organizacji
Służebnych MAZOWIA oraz Warszawskiej Grupy Obywatelskiej pragniemy wyrazić głębokie zaniepokojenie
brakiem uchwalonego programu współpracy m. st. Warszawy z organizacjami pozarządowymi na rok 2005.
Stworzenie programu jest obowiązkiem organów samorządu terytorialnego wynikającym z zapisów ustawy
o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.
Organizacje pozarządowe odgrywają
fundamentalną rolę w rozwiązywaniu problemów społecznych kraju. Znajduje to odzwierciedlenie w
Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej w zapisie zasady pomocniczości. W praktyce zasada ta oznacza,
że organy samorządu terytorialnego powinny dążyć do tego, aby jak największa ilość zadań była
realizowana przez podmioty mniejsze - wspólnoty lokalne i środowiskowe, w tym lokalne organizacje
pozarządowe. Taka była też intencja ustawodawcy przy tworzeniu ustawy o działalności pożytku
publicznego i o wolontariacie, zapisów o obowiązku uchwalania programu określającego zarówno
finansowe jak i pozafinansowe formy i zasady współpracy samorządów z organizacjami.
W kierowanych do Pana Prezydenta
pismach, Federacja MAZOWIA wielokrotnie występowała z apelem o przygotowanie projektu programu
współpracy z organizacjami pozarządowymi wraz z projektem budżetu miasta na rok 2005. Według nas
tylko w takiej sytuacji jest możliwe projektowanie konkursów na wykonanie zadań publicznych w
zgodności z określonymi w programie priorytetami. Obecnie sytuację mamy taką, że konkursy na
wykonanie zadań publicznych w roku 2005 już ogłoszono. Utrwala to złą sytuację, kiedy ogłaszanie
konkursów odbywa się w oderwaniu od wspólnego ustalania priorytetów działania na
przyszłość.
Do obecnej chwili nie odbyły się także
publiczne konsultacje w sprawie przyszłorocznego programu współpracy. Nie ma informacji o tym, jak
wygląda sytuacja ze stworzeniem stanowiska Pełnomocnika Prezydenta m. st. Warszawy ds. współpracy z
organizacjami pozarządowymi oraz tworzeniem wspólnych zespołów o charakterze doradczym i
inicjatywnym - Komisji Dialogu Społecznego i Forum Dialogu Społecznego m. st. Warszawy, których
powołanie zapisano w uchwalonym 31 sierpnia br. programie współpracy na rok 2004 (artykuł
6).
Obawiamy się, że powtarza się zły
scenariusz sprzed pół roku, kiedy powstawał program współpracy z organizacjami pozarządowymi na rok
2004. Mimo ciągłych monitów ze strony warszawskich organizacji pozarządowych, Urząd Miasta do
czerwca 2004 roku nie podjął żadnych prac nad programem. Dopiero wtedy doszło do konsultacji z
organizacjami. Ich efektem był przedstawiony i uchwalony na sesji Rady m. st. Warszawy w dniu
31.08.2004 program współpracy.
Pomimo długiego procesu konsultacji,
trwającego przez prawie dwa miesiące, dokument, który ostatecznie powstał, pomijał lub wypaczał
prawie wszystkie uwagi zgłoszone przez stronę pozarządową. Co więcej, odbiegał znacznie w swojej
treści i formie od dokumentu pierwotnie przedstawionego do konsultacji, a jednocześnie z trudem
można w nim było znaleźć uwzględnienie jakichkolwiek postulatów zgłaszanych przez organizacje. Nie
podjęto też jawnej dyskusji z tymi postulatami - po prostu zostały one zgłoszone przez organizacje
na piśmie i przedstawione na spotkaniach konsultacyjnych, a następnie zignorowane bez podania
przyczyny. Jeżeli odbywały się jakiekolwiek dyskusje, były one prowadzone z wybranymi przez
przedstawicieli urzędu partnerami i nie były jawne. W efekcie stworzone zostało wrażenie, że władze
samorządowe nie zamierzają partnersko traktować organizacji pozarządowych, starając się jedynie
wypełnić minimalne wymogi prawne. Prawie żadna z opinii zgłaszanych przez stronę pozarządową nie
została uwzględniona. Dyrektor Biura Polityki Społecznej Urzędu Miasta, Paweł Wypych, na XXXVI
sesji Rady w dniu 31 VIII 2004 deklarował, że projekt programu na rok 2005 będzie przygotowany
odpowiednio wcześnie i skonsultowany ze środowiskiem organizacji pozarządowych. Ta obietnica
również pozostała bez pokrycia, jako że rok 2005 właśnie się rozpoczyna, a programu współpracy
brak.
Cieszy nas deklaracja Pana Prezydenta w
sprawie uczestnictwa m. st. Warszawy w programie "Przejrzysta Polska", a także objęcie
patronatem organizowanej przez Urząd Miasta Stołecznego Warszawy, w czerwcu 2005 roku,
międzynarodowej konferencji "Modele współpracy samorządu z organizacjami pozarządowymi i
inicjatywami obywatelskimi - doświadczenia miast europejskich", ale jak w tym kontekście
należy traktować brak uchwalenia podstawowego dokumentu regulującego współpracę pomiędzy samorządem
a sektorem pozarządowym?
Apelujemy do Pana Prezydenta o
spowodowanie natychmiastowych, otwartych, jawnych, przejrzystych i partnerskich prac nad
przygotowaniem strategicznego dla współpracy Miasta i organizacji dokumentu. Wierzymy, że
deklaracja woli składane przez Pana Prezydenta, znajdą pokrycie w działaniach podejmowanych przez
Pańskich pracowników, a na wspomnianej czerwcowej konferencji będą oni mogli przedstawić dobre
praktyki zastosowane przez warszawski samorząd w dziedzinie współpracy z organizacjami
pozarządowymi. Niestety, terminowość i rzetelność dotychczasowych działań w tym zakresie stanowi
przykład praktyki jak najgorszej - plan na 2004 uchwalony został w drugiej połowie tegoż roku,
zakrojone na szeroką skalę konsultacje okazały się fasadowe, a żadna z zapowiedzi poprawy tej
sytuacji nie została spełniona. Budzi to głębokie rozczarowanie nas, jako obywateli, co do
stosowania się do przepisów prawa przez samorząd oraz co do stosunku władzy wobec społeczeństwa
obywatelskiego.
Katarzyna Batko-Tołuć, Piotr Frączak - Warszawska Grupa
Obywatelska
Piotr Todys - Prezes Federacji Organizacji Służebnych MAZOWIA