Efektywne partnerstwo Opolskiego Centrum Demokracji Lokalnej FRDL ze Stowarzyszeniem MONAR w Zbicku i łączenie różnych doświadczeń dwóch instytucji: w realizacji projektów ministerialnych i europejskich oraz w skutecznych działaniach terapeutycznych przy realizacji projektu „Alfa i Omega” (SPO RZL 1.5), zaowocowało po kilku latach kontynuacją działań w nowym projekcie realizowanym z Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki.
Łączenie doświadczeń – początki współpracy
Opolskie Centrum Demokracji Lokalnej FRDL jest jednym z 16 ośrodków lokalnych Fundacji Rozwoju Demokracji Lokalnej, która w ubiegłym roku obchodziła XX-lecie swojego istnienia. Od wielu lat Fundacja na terenie całej Polski organizuje szkolenia dla samorządów, tworzy m.in. fora: sekretarzy i organizacji kultury, wspiera działalnością projektową społeczności lokalne. Można powiedzieć, że próbuje wpływać na rozwój demokracji lokalnej, ale również stara się aktywizować rozmaite środowiska i grupy społeczne.
MONAR jest apolityczną organizacją pozarządową, działającą na terenie całej Polski. Została zarejestrowana w roku 1981,z inicjatywy Marka Kotańskiego. Stowarzyszenie prowadzi 14 Oddziałów Regionalnych w całej Polsce, w tym w Zbicku. Działalność MONARU to nowoczesny i profesjonalny system przeciwdziałania narkomanii. Działalność Stowarzyszenia obejmuje następujące obszary: profilaktykę uzależnień, leczenie i rehabilitację uzależnień, readaptację społeczną i zawodową osób wykluczonych społecznie.
Choć tak różne, mające inne cele i misje, działające na zupełnie innych płaszczyznach- OCDL FRDL i MONAR w Zbicku w 2007 roku postanowiły połączyć wspólnie siły i czerpiąc ze swych najlepszych doświadczeń stworzyć, a następnie wdrożyć w życie projekt mający na celu aktywny powrót podopiecznych Ośrodka MONAR w Zbicku na rynek pracy. I tak rozpoczęła się współpraca w „Alfie i Omedze” (SPO RZL 1.5), gdzie OCDL FRDL było liderem, a MONAR partnerem projektu.
Alfa i Omega
Celem projektu „Alfa i Omega” (SPO RZL 1.5), realizowanego przez Opolskie Centrum Demokracji Lokalnej FRDL w partnerstwie z ośrodkiem „MONAR” w Zbicku, było ułatwienie osobom wykluczonym z powodu uzależnień powrotu do czynnego życia społecznego i zawodowego. Bardzo ważnym czynnikiem w tego typu działaniach jest rozpoznanie potrzeb uczestników konkretnego przedsięwzięcia. Warto nadmienić, że wszyscy podopieczni ośrodków MONAR leczą się dobrowolnie. W każdym momencie mogą również przerwać terapię. Nie można było więc zaprojektować działań bez konsultacji z ludźmi, do których będą one kierowane. Dodatkowym problemem było to, iż konkretne kursy nie mogły zakłócić działań terapeutycznych.
W pierwszej fazie planowania działań stworzona została lista kursów możliwych do realizacji. To właśnie spośród nich wybierane były te, które najbardziej odpowiadały uczestnikom projektu. To właśnie wybory dokonane przez przyszłych beneficjentów projektu miały największy wpływ na rodzaj realizowanych działań.
Powrót do czynnego życia społecznego i zawodowego ułatwić miały różnego typu szkolenia i warsztaty, m.in. językowe i komputerowe, pielęgnacja obszarów zielonych, projektowanie stron internetowych czy praca z wykorzystaniem grafiki komputerowej. Przez cały czas trwania projektu uczestnicy znajdowali się pod opieką psychologa, opiekunów grup i doradcy zawodowego. Dodatkowo została zagwarantowana opieka nad dziećmi osób, które wraz z nimi przebywały w ośrodku.
Osoby przebywające w ośrodku MONAR w Zbicku różnią się między sobą wiekiem, poziomem wykształcenia, charakterem. Zależało nam więc na tym, żeby relacje w grupie, pomimo wielu różnic, były dobre. Poprzez moduł komunikacji interpersonalnej, realizowany na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej oraz na Jeziorze Sławskim chcieliśmy połączyć rekreację z nauką funkcjonowania w grupie. Wspinaczka skałkowa, a także pływanie żaglówkami wymaga współpracy, zaufania drugiemu człowiekowi. Warsztaty te ujawniły siłę, jaką stanowi grupa, oraz wielkie znaczenie wsparcia, jakie może ona dać przy wychodzeniu z nałogu.
Działaniami projektowymi zostało objęte 60 osób. Jednak potrzeba kontynuacji tego typu przedsięwzięć była wciąż bardzo duża. Program Operacyjny Kapitał Ludzki dał możliwość ponownego zawiązania partnerstwa Opolskiego Centrum Demokracji Lokalnej FRDL z ośrodkiem MONAR w Zbicku.
Nowy wspólny projekt
W styczniu 2010 roku OCDL FRDL rozpoczęło realizację projektu skierowanego do 40 podopiecznych Ośrodka MONAR w Zbicku, finansowanego w ramach Poddziałania 7.2.1 Aktywizacja zawodowa i społeczna osób zagrożonych wykluczeniem społecznym PO KL. Tytuł projektu pochodzi z łacińskiej sentencji: „Ad augusta per angusta” – „do wielkich osiągnięć przez trudności”. Celem bowiem nowego przedsięwzięcia jest aktywizacja zawodowa i społeczna młodych ludzi – wychowanków MONAR, którzy z różnych powodów znaleźli się w trudnej sytuacji życiowej i zawodowej; są to osoby uzależnione od substancji psychoaktywnych i alkoholu, często mające małe lub nie posiadające w ogóle doświadczeń na rynku pracy. Celem projektu jest aktywizacja zawodowa uczestników: zdobycie umiejętności kluczowych, zwiększających wiedzę i umiejętności zawodowe. Uczestnikom po projekcie i po ukończonej terapii ma być łatwiej odnaleźć się na rynku pracy. Kursy w jakich mogą brać udział zostały wybrane po wcześniejszym zbadaniu zapotrzebowania wśród mieszkańców Ośrodka MONAR w Zbicku. Na etapie pisania wniosku odbywały się spotkania zespołu OCDL FRDL i partnera projektu, które miały na celu wybór odpowiednich szkoleń i kursów pod kątem umiejętności, wykształcenia, posiadanych kwalifikacji osób przebywających w ośrodku. Takie szczegółowe planowanie było najlepszym sposobem i gwarancją dobrej realizacji, choć oczywiście nie było łatwe. Pamiętać należy, że pobyt w ośrodkach MONAR twa około roku, zdarza się że osoby rezygnują z terapii. Procedura oceny wniosku w PO KL trwa kilka miesięcy, w tym czasie w Ośrodku MONAR sytuacja się zmienia – niektórzy podopieczni wychodzą z ośrodka, inni przychodzą na ich miejsce.
Co proponujemy?
Uczestnicy, podzieleni na kilka grup biorą udział w module „Aktywne poszukiwanie pracy”: są to zarówno warsztaty grupowe z doradcą zawodowym, jak również doradztwo indywidualne z doradcą zawodowym i psychologiem. Doradca zawodowy opracuje z uczestnikami Indywidualne Plany Działania. Podopieczni są więc cały czas objęci wsparciem szkoleniowo – doradczym, bardzo ważna jest praca psychologów MONAR, którzy w projekcie mają za zadanie wspieranie i motywowanie beneficjentów do aktywnej nauki na poszczególnych kursach. Osoby biorące udział w projekcie mogą wybierać jeden bądź kilka z dziewięciu kursów: angielskiego, komputerowego, gastronomicznego, remontowo – budowlanego, pielęgnacji terenów zielonych, spawacza elektrycznego lub gazowego, obsługi wózków widłowych, fryzjersko – kosmetycznego oraz prawa jazdy kategorii B. Oprócz tego, realizowany jest moduł „trening umiejętności społecznych”, w ramach którego odbywają się warsztaty bębniarskie, a w okresie wakacyjnym uczestnicy wrazz psychologami i terapeutami pojadą na spływ kajakowy połączony z warsztatem psychologicznym. Nauka gry na bębnach, prowadzona przez jednego z muzyków zespołu Maleo Reggae Rockers jest elementem artterapii, sposobem na rozbudzanie pasji i chwilą wytchnienia od wytężonej pracy na kursach. Artterapia jest z powodzeniem stosowana w innych ośrodkach MONAR w Polsce, m.in. w Babigoszczy. Celem warsztatów psychologicznych podczas spływu kajakowego jest uzupełnienie i kontynuacja działań podjętych w module „aktywne poszukiwanie pracy”, zwiększenie świadomości uczestników w zakresie integracji zawodowej, jak i społecznej.
Zadania w projekcie zostały podzielone między partnerami zgodnie z ich doświadczeniem: OCDL FRDL zajmuje się m.in. promocją działań, organizacją zlecanych kursów, a MONAR m.in.: rekrutacją oraz ciągłą pomocą i wsparciem psychologicznym.
W trakcie trwania projektu uczestnicy cały czas mogą liczyć na pomoc i wsparcie wychowawców opiekujących się grupami szkoleniowymi.
Projekt „Do wielkich osiągnięć przez trudności” podejmowanymi działaniami wpisuje się w trwający obecnie Europejski Rok Walki z Ubóstwem i Wykluczeniem Społecznym.
