Jednym z zadań Unii Europejskiej jest przyczynianie się do rozkwitu kultur państw członkowskich przy równoczesnym poszanowaniu ich różnorodności. Działania podejmowane przez UE mają na celu m.in. ochronę europejskiego dziedzictwa kulturowego, promocję twórczości artystycznej i literackiej, a także wsparcie sektora audiowizualnego w Europie, który zajmuje szczególne miejsce w unijnej polityce kulturalnej.
Od programu MEDIA po Kreatywną Europę
Ustanowienie 1988 roku Europejskim Rokiem Kina i Telewizji spowodowało wzmożone zainteresowanie tym obszarem na poziomie europejskim. Z tego powodu już w 1991 r. uruchomiono program MEDIA, który był ukierunkowany na wsparcie sektora audiowizualnego w zakresie jego rozwoju oraz promocji i dystrybucji utworów europejskich w Europie oraz poza nią. Sukces pierwszej edycji spowodował, że był on kilkukrotnie kontynuowany jako program MEDIA II (1996 – 2000), MEDIA Plus (2001 – 2006), MEDIA 2007 (2007 – 2013). Od 2014 roku prowadzone w ramach niego działania stały się komponentem programu Kreatywna Europa (2014-2020), który w całościowy sposób oferuje wsparcie dla sektora kultury, audiowizualnego i kreatywnego.
Głównymi celami programu Kreatywna Europa jest promocja europejskiej różnorodności oraz dziedzictwa kulturowego, budowanie kompetencji profesjonalistów z sektora kultury i kreatywnego, a także zwiększenie dostępu do kultury i utworów audiowizualnych. W ciągu 7 lat przeznaczono na to aż 1,46 mld euro, które rozdysponowane są w ramach trzech komponentów: MEDIA, Kultura i część międzysektorowa.Co istotne, program Kreatywna Europa wspiera nie tylko projekty z krajów należących do Unii Europejskiej, lecz umożliwia także ubieganie się o dofinansowanie w ramach poszczególnych schematów i obszarów granatowych podmiotom z Islandii, Norwegii, Albanii, Bośni i Hercegowiny, Czarnogóry, Mołdawii, Macedonii, Serbii, Gruzji oraz Ukrainy (szczegółowa lista tutaj).
Zgodnie z przedstawionymi danymi na stronie Komisji Europejskiej na wsparcie sektora audiowizualnego w latach 1991-2019 przeznaczono aż 2,6 mld euro. Najwięcej z tej kwoty przeznaczono na ponadkrajową promocję i dystrybucję dzieł (40 %), a także wsparcie produkcji europejskich filmów (32 %). Unijne dofinansowanie otrzymały m.in. następujące filmy: "Zakochani w Rzymie" Woody'ego Allena, "8 kobiet" Françoisa Ozona, "Melancholia" Larsa von Triera, czy polskie "33 Sceny z życia" Małgorzaty Szumowskiej.
Nagroda Parlamentu Europejskiego LUX Film Prize
Nagroda filmowa LUX Film Prize przyznawana jest przez Parlament Europejski od 2007 roku. Ma ona na celu szczególne wyróżnienie tych filmów, które promują kultury europejskie, ukazują ich inność, a także wskazują uniwersalizm pewnych wartości ważnych dla wszystkich Europejczyków.
Filmy wybierane są do konkursu przez panel selekcyjny ze względu na sprawy, które dotyczą wszystkich obywateli Unii - ich życia, przekonań, dążeń oraz poszukiwań własnej tożsamości. Ponadto muszą one dać się zakwalifikować jako filmy fabularne/animowane/dokumentalne o minimalnej długości 60 minut, które ukazują uniwersalne wartości europejskie i/lub różnorodność europejskiej kultury i/lub wniosą wkład w dyskusję nad budową Europy. Co więcej, ich produkcja lub współprodukcja musi odbyć się w kraju objętym programem MEDIA.
Zwycięski film wybierany jest w formie głosowania internetowego przez posłów Parlamentu Europejskiego, który mają okazję obejrzeć je podczas specjalnie przygotowanych pokazów kinowych. Ponieważ zwycięzca nie dostaje żadnej nagrody pieniężnej, Parlament Europejski pokrywa koszt przetłumaczenia napisów do filmu na wszystkie 23 języki oficjalne UE oraz dostosowania go do potrzeb osób niedowidzących i niedosłyszących.
Pierwszym zwycięzcą Nagrody filmowej LUX Film Prize był film niemieckiego reżysera Faitha Akına "Na krawędzi nieba". Tegoroczną nagrodę otrzymał natomiast film "Bóg istnieje, a jej imię to Petrunia" macedońskiej reżyserki Teony Mitevskiej.
Pokazy filmowe European Cinema Night oraz sieć Europa Cinemas
Zwycięzcę tegorocznej nagrody filmowe LUX Film Prize będzie można obejrzeć podczas 2. edycji European Cinema Night, która trwa od 2 do 6 grudnia 2019 r. Jest to wyjątkowa inicjatywa Komisji Europejskiej mająca na celu prezentację bogactwa europejskiej kultury filmowej. Podczas kilku grudniowych wieczorów w wybranych 54 miastach leżących w 27 europejskich krajach zaprezentowane zostaną filmy dofinansowane w ramach komponentu MEDIA programu Kreatywna Europa, którym towarzyszyć będą debaty z twórcami i krytykami filmowymi opowiadającymi więcej o filmach, a także europejskiej kinematografii. Wstęp na wszystkie wydarzenie jest bezpłatny, a wejściówki do odbioru w kasach kin. Szczegółowy harmonogram znajduje się na stronie Komisji Europejskiej.
W ramach European Cinema Night odbędą się pokazy w trzech polskich kinach:
- Kino Luna w Warszawie, 4 grudnia o godz. 18:45 – „Fuga”, reż. Agnieszka Smoczyńska; po seanse odbędzie się dyskusja z reżyserką, prowadzona przez filmoznawcę Tomasza Kolankiewicza;
- Kino Muza w Poznaniu, 6 grudnia o godz. 20:00 – „Boże ciało”, reż. Jan Komasa; po seanse odbędzie się dyskusja z udziałem aktora Tomasza Ziętka;
- Kino Nowe Horyzonty we Wrocławiu, 6 grudnia o godz. 19:00 – „Tam gdzieś musi być niebo”, reż. Elia Suleiman, po seansie odbędzie się dyskusja z udziałem krytyka filmowego Adama Kruka.
Wszystkie kina biorącę udział w inicjatywie należą do sieci Europa Cinemas, która powstała w ramach programu MEDIA. Jej celem jest zarówno zwiększenie liczby europejskich filmów w ofercie kin, promowanie różnorodności w repertuarze filmów europejskich, jak i zachęcenie właścicieli kin do wspierania inicjatyw europejskich. Do sieci mogą przystąpić europejskie kina komercyjne działające co najmniej 6 miesięcy, wyświetlające co najmniej 520 seansów rocznie, oferująca co najmniej 30 seansów dla kin plenerowych oraz charakteryzujące się co najmniej 20 000 roczną frekwencją (30 000 w przypadku kin niemieckich, hiszpańskich, francuskich, włoskich i brytyjskich). W Polsce jest ich 39.
Więcej informacji
Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat działań Unii Europejskiej mających na celu promocję europejskiego przemysłu filmowego skontaktuj się z Punktem Informacji Europejskiej Europe Direct- Wrocław, który mieści się w budynku wrocławskiego Centrum Wspierania Organizacji Pozarządowych Centrum Sektor3 (ul. Legnicka 65).
Źródło: PIEED-Wrocław