Komisja Europejska przyjęła w ostatnich miesiącach szereg programów współpracy transgranicznej opiewających ogółem na kwotę 1 miliarda euro. Ich celem jest wsparcie rozwoju społecznego i gospodarczego regionów znajdujących się po obu stronach zewnętrznych granic UE. Informuje o tym komunikat KE z 7 stycznia 2016 r.
„Współpraca transgraniczna ma kluczowe znaczenie, pozwala bowiem zapobiegać tworzeniu nowych podziałów. Nowe środki finansowe dodatkowo przyczynią się do bardziej zintegrowanego i zrównoważonego rozwoju regionalnego sąsiednich regionów przygranicznych, a także do bardziej harmonijnej współpracy terytorialnej na zewnętrznych granicach UE.”, stwierdził komisarz do spraw europejskiej polityki sąsiedztwa i negocjacji w sprawie rozszerzenia Johannes Hahn.
„Bardzo się cieszę, że dzięki środkom z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego zacieśnią się powiązania między UE a jej sąsiadami. Programy współpracy transgranicznej są konkretnymi przykładami działań UE, które mają pomóc obywatelom w rozwiązywaniu wspólnych wyzwań, co pozwala stworzyć poczucie prawdziwej solidarności, a jednocześnie zwiększa konkurencyjność lokalnych gospodarek.”, powiedziała komisarz do spraw polityki regionalnej Corina Crețu.
Tego rodzaju współpraca transgraniczna jest istotnym elementem polityki UE wobec jej sąsiadów. W ramach tej polityki pierwszeństwo będą mieć projekty wspierające zrównoważony rozwój obszarów położonych wzdłuż granic zewnętrznych UE, co pozwoli na zmniejszenie różnic w poziomie życia oraz rozwiązanie wspólnych wyzwań istniejących po obu stronach tych granic. W przypadku każdego z programów uczestniczące państwa wybrały maksymalnie cztery priorytety, takie jak rozwój MŚP, kultura, środowisko i zmiana klimatu, ograniczanie ubóstwa, edukacja i badania, energia, dostępność, zarządzanie granicami.
Przykład: Dzięki projektowi „Czysta rzeka” („Clean river”) skupiającemu Rumunię i Ukrainę, którego budżet opiewa na 3,8 mln euro, i współpracy transgraniczej w ramach ENI możliwe będzie zachowanie wartości ekologicznej dorzecza Dunaju poprzez zacieśnienie współpracy w zakresie zapobiegania katastrofom spowodowanym przez człowieka.
Dzięki nowemu pakietowi sfinansowane zostaną projekty w 27 krajach: w Armenii, Gruzji, Republice Mołdawii, na Ukrainie i w Rosji na wschodzie; w Egipcie, Izraelu, Jordanii, Libanie, Palestynie, Tunezji; w państwach członkowskich UE (w Bułgarii, na Cyprze, w Estonii, Finlandii, Francji, Grecji, we Włoszech, na Łotwie, Litwie, Malcie, w Polsce, Portugalii, Rumunii, Szwecji) oraz w Norwegii i Turcji.
Środki finansowe pochodzą z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR) i Europejskiego Instrumentu Sąsiedztwa (ENI). Umowy finansowe będą finalizowane pomiędzy krajami partnerskimi a UE do końca 2016 r.
Dotacje będą przyznawane w drodze zaproszeń do składania wniosków. Procedura ta ma rozpocząć się w ciągu 2016 roku lub na początku 2017 r.