Rok po wdrożeniu ram partnerstwa w dziedzinie migracji i w przededniu czerwcowego szczytu Rady Europejskiej Komisja i Wysoki Przedstawiciel przedstawiają czwarte sprawozdanie z postępów w realizacji tych ram. Ze sprawozdania wynika, że partnerstwo pomogło krajom partnerskim w Afryce lepiej radzić sobie z nieuregulowaną migracją oraz zwalczać siatki przemytnicze.
Wysoka przedstawiciel/wiceprzewodnicząca Federica Mogherini stwierdziła: Rok temu uruchomiliśmy ramy partnerstwa w przekonaniu, że zarządzanie migracją wymaga partnerstwa i kompleksowego podejścia opartego na ochronie praw migrantów, walce z handlarzami ludźmi oraz dotarciu do podstawowych przyczyn migracji takich jak ubóstwo, konflikty i zmiana klimatu. Pracujemy na co dzień z pięcioma priorytetowymi krajami i innymi państwami w regionie Sahelu, w Afryce Zachodniej i w Rogu Afryki. Te wspólne działania przyniosły wymierne postępy, między innymi w zakresie zwalczania handlu ludźmi. Jeśli chodzi o wspomagane dobrowolne powroty, od początku 2017 r. ponad 4000 migrantów dobrowolnie powróciło z Libii do swoich krajów pochodzenia w ramach programu zarządzanego we współpracy z IOM. Będziemy kontynuować te działania w celu dalszej poprawy współpracy z naszymi partnerami w Afryce, aby ratować życie migrantów i zapewnić im godne traktowanie oraz wspólnie zlikwidować model biznesowy osób żerujących na ludzkim nieszczęściu.
Wyniki realizacji ram partnerstwa
Rok po rozpoczęciu partnerstwa nastąpił zauważalny postęp we współpracy z pięcioma priorytetowymi krajami afrykańskimi: Nigrem, Mali, Nigerią, Senegalem i Etiopią. Niger jest najlepszym przykładem tego, co można osiągnąć w ramach partnerstwa: UE i państwa członkowskie ściśle koordynowały swoje działania i współpracę wraz z władzami nigerskimi. Zwiększono kontrolę granic i działania przeciwko handlowi ludźmi, czego wynikiem były aresztowania przemytników i znaczny wzrost wspomaganych dobrowolnych powrotów migrantów z Nigru do krajów pochodzenia.
Znacznie rozwinęła się współpraca ze wszystkimi krajami partnerskimi, między innymi dzięki obecności europejskich oficerów łącznikowych ds. migracji w 12 krajach partnerskich. UE prowadzi obecnie ugruntowaną współpracę z Międzynarodową Organizacją ds. Migracji (IOM) i wysokim Komisarzem Narodów Zjednoczonych ds. Uchodźców (UNHCR). Podjęto kroki w celu ułatwiania powrotu i readmisji migrantów o nieuregulowanym statusie, lecz konieczne jest przyspieszenie prac w tej dziedzinie. Poprawiono również współpracę w dziedzinie zarządzania migracją z większą liczbą państw Afryki Północnej i Zachodniej oraz Azji.
Kryzysowy fundusz powierniczy UE dla Afryki jest wsparciem politycznego zaangażowania UE. Dzięki niemu realizowane są projekty tworzenia miejsc pracy, dostępu do edukacji lub zarządzania granicami w kluczowych krajach. Jak dotąd zatwierdzono 118 projektów. Całkowity poziom zasobów dostępnych w trzech regionach objętych funduszem wzrósł do ok. 2,8 mld euro i obejmuje obecnie również Gwineę, Wybrzeże Kości Słoniowej i Ghanę.
Działania podjęte na szlaku środkowośródziemnomorskim
UE wzmocniła również swoje stosunki z subsaharyjskimi sąsiadami Libii w związku z kwestią nieuregulowanych przepływów migracyjnych skierowanych na północ. W dniu 5 czerwca 2017 r. UE ogłosiła, że zamierza wesprzeć kwotą do 50 mln euro uruchomienie sił połączonych G5 (złożonych z jednostek z Mali, Mauretanii, Nigru, Nigerii i Czadu) w celu zapewnienia bezpieczeństwa newralgicznych regionów przygranicznych.
Dalsze działania
Migracja jest wyzwaniem długoterminowym i działania w ramach partnerstwa będą z czasem nabierać coraz większej intensywności politycznej i operacyjnej. Należy zwiększać zakres dostępnych instrumentów i zasobów. Rosnąć powinna również liczba aktywnie działających państw członkowskich oraz ich zaangażowanie. UE będzie nadal zwiększać wysiłki w dziedzinie powrotów z krajami partnerskimi, dążąc do ustabilizowania sytuacji w zakresie powrotów i readmisji.
Z uwagi na to, że czynniki skłaniające do migracji do Europy nadal istnieją, osiągnięcie wszystkich celów ram partnerstwa pozostaje kluczowym priorytetem w nadchodzących miesiącach i będzie wymagało stałego i rosnącego zaangażowania wszystkich zainteresowanych stron. Na swoim szczycie w dniach 22–23 czerwca 2017 r. Rada Europejska podsumuje dotychczasowe wyniki oraz przekaże wskazówki co do dalszych działań.
Kontekst
Jednocześnie trwają dodatkowe działania w ramach inicjatyw regionalnych, takich jak proces z Rabatu oraz proces chartumski, jak również w zakresie realizacji wspólnego planu działania z Valetty.
Komisja przedstawia także trzy sprawozdania z postępów w realizacji środków podejmowanych w ramach Europejskiego programu w zakresie migracji. W 2017 r. znacznie wzrosło tempo relokacji oraz przesiedleń. Oświadczenie UE–Turcja z dnia 18 marca 2016 r. nadal przynosi wyniki. W ciągu ostatnich kilku miesięcy widać było również postępy w zakresie pełnego uruchomienia Europejskiej Straży Granicznej i Przybrzeżnej. Komisja wzywa jednak państwa członkowskie do wzmożenia wysiłków w celu wypełnienia ich zobowiązań prawnych: wniesienia sprawiedliwego i proporcjonalnego wkładu w unijny program relokacji, uzupełnienia braków w zakresie siły roboczej i sprzętu na rzecz Europejskiej Straży Granicznej i Przybrzeżnej oraz zapewnienia pełnego wdrożenia porozumienia między UE a Turcją.
Więcej informacji: