Udział organizacji pozarządowych w postępowaniu administracyjnym
Organ administracji nie może odmówić stowarzyszeniu udziału w postępowaniu administracyjnym na prawach strony, bez gruntownego wyjaśnienia i uzasadnienia powodów odmowy – zadecydował NSA w Krakowie
Organ administracji nie może odmówić stowarzyszeniu udziału w postępowaniu administracyjnym na prawach strony, bez gruntownego wyjaśnienia i uzasadnienia powodów odmowy – zadecydował Naczelny Sąd Administracyjny w Krakowie.
Zgodnie z art. 31 § 1 k.p.a. organizacja społeczna może w sprawie innej osoby występować z żądaniem dopuszczenia jej do udziału w postępowaniu, jeżeli jest to uzasadnione celami statutowymi tej organizacji i gdy przemawia za tym interes społeczny. Jak wynika z uzasadnienia wyroku, skoro przepis prawa określa kryteria dopuszczenia organizacji do postępowania administracyjnego, więc ewentualna odmowa dopuszczenia stowarzyszenia do udziału w postępowaniu nie może być arbitralna, lecz musi być wynikiem szczegółowej analizy celów stowarzyszenia i wykazania, że cel konkretnego postępowania jurysdykcyjnego nie jest zbieżny ze statutowymi celami zainteresowanego stowarzyszenia.
Stowarzyszenie, które zaskarżyło decyzję wojewody, przedstawiło swój statut, określiło powody ubiegania się o dopuszczenie do czynnego udziału w postępowaniu oraz zaprezentowało własną ocenę interesu społecznego w tej sprawie. Zdaniem NSA, rzeczą organu administracyjnego jest ocena złożonej dokumentacji oraz argumentacji pod kątem art. 31 k.p.a. Wobec powyższego, za niezgodne z prawem należy uznać uchylanie się organu administracyjnego od tego obowiązku i kwitowanie problemu lapidarną formułką, że stowarzyszenie „nie wypełniło wymogów dopuszczenia organizacji do udziału w postępowaniu administracyjnym”. Zgodnie z wyrokiem, organ administracji, domagając się udowodnienia przez stowarzyszenie interesu społecznego, przemawiającego za dopuszczeniem go do postępowania, w istocie przyjmuje negatywne domniemanie w tym zakresie. Takie stanowisko jest wyraźnie sprzeczne z konstytucyjnym prawem obywateli do stowarzyszania się (art.12). Odmowa dopuszczenia stowarzyszenia do udziału w postępowaniu na prawach strony może nastąpić pod warunkiem wykazania przez organ administracyjny, iż jest on sprzeczny z interesem społecznym.
Orzeczenie NSA w Krakowie, Sygn. akt II S.A./Kr 56/01
Źródło: Gazeta Prawna
