Uczelnie dostępne dla wszystkich studentów
Nawet co dziesiąta osoba z Zespołem Aspergera przejawia specjalne zdolności i może być wybitnym absolwentem i naukowcem. Często jednak na jej drodze stają trudności w odnalezieniu się w nowym środowisku. Dlatego 40 uczelni w całej Polsce wdroży program indywidualnego wsparcia dla studentów z ASD (zaburzenia ze spektrum autyzmu).
Na mocy umowy podpisanej 8 kwietnia 2021 r. w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej, projekt otrzymał dofinansowanie z Funduszy Europejskich. Projekt realizuje cele rządowego Programu „Dostępność Plus”.
Projekt „Asystent studenta z ASD” będzie trwałym wsparciem dla studentów ze spektrum autyzmu, umożliwiającym im pokonanie trudności w studiowaniu. Początkowo będzie realizowany w wybranych szkołach wyższych, które następnie podzielą się swoimi doświadczeniami z co najmniej jedną uczelnią. Finalnie przynajmniej 80 uczelni zaoferuje osobom ze spektrum autyzmu konkretne wsparcie. – Projekt to szansa, że pomoc dostosowana do indywidualnych potrzeb studentów ze spektrum autyzmu stanie się standardem na polskich uczelniach – powiedziała wiceminister funduszy i polityki regionalnej Małgorzata Jarosińska-Jedynak.
Innowacyjny pomysł ustanowienia osoby, która będzie pomagać studentom z ASD w organizacji uczelnianego życia, powstał na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (UAM), dzięki pomocy Funduszy Europejskich.
Udany pilotaż
Model pomocy dla studentów z ASD powstała jako odpowiedź na konkretne problemy doświadczane przez osoby w ich środowisku lokalnym – na uczelni. Wprowadzenie odczuwalnych zmian w życiu studentów nastąpiło przy stosunkowo niewysokich kosztach związanych z jej wdrożeniem.
Kluczowym elementem jest pomoc udzielana przez asystentów studenta z ASD. Są to osoby zaufane i posiadające odpowiednie kompetencje, aby udzielona pomoc była dostosowana do potrzeb studenta oraz sytuacji, w której się obecnie znajduje. Asystentem może zostać nie tylko pracownik uczelni, ale również student po ukończeniu I semestru studiów lub absolwent uczelni. Zadaniem tych osób oprócz pomocy będzie także przygotowanie kolejnych osób do roli asystenta studenta z ASD, w tym na zasadach wolontariatu.
Wsparcie dla uczestników zapewni zestaw gotowych narzędzi do wykorzystania przez uczelnie, w tym scenariusz warsztatów dla kandydatów na asystentów, a także dwa poradniki: jeden dla pracowników uczelni z praktycznymi wskazówkami ułatwiającymi kontakt ze studentem z ASD, drugi dla studentów z ASD pokazujący, jak radzić sobie z codziennymi wyzwaniami na uczelni, w tym trudnościami najczęściej wskazywanymi przez osoby z ASD. Trwałą praktyką na uczelni będzie to, że każdy student z ASD, zgłaszający taką potrzebę, otrzyma odpowiednią pomoc.
Budżet projektu to 1,7 mln zł. Działania będą realizowane od 1 marca 2021 roku do 30 kwietnia 2023 roku.
Model pomocy dla studentów z ASD to efekt innowacji „Tłumacz/Adwokat społeczny – asystent osoby ASD”, opracowanej w Programie Wiedza Edukacja Rozwój (PO WER) przez Fundację Aktywnych FURIA we współpracy z Regionalnym Ośrodkiem Polityki Społecznej w Poznaniu, a następnie sprawdzonej w praktyce z udziałem studentów i pracowników UAM w Poznaniu.
Dostępna uczelnia
Wprowadzenie zmian organizacyjnych oraz podniesienie świadomości i kompetencji kadry uczelni powoduje zwiększenie dostępności oferty edukacyjnej dla osób z niepełnosprawnościami. Z Funduszy Europejskich w ramach Programu Wiedza Edukacja Rozwój realizujemy, w ramach konkursów „Uczelnia dostępna ”, projekty wspierające zapewnienie przez szkoły wyższe dostępności administrowanych stron internetowych, narzędzi informatycznych, modyfikacji programów oraz procedur kształcenia, jak i działania z zakresu dostępności architektonicznej, czy informacyjno-komunikacyjnej.
„Uczelnia dostępna” wpisuje się w założenia Programu Dostępność Plus, koordynowanego przez Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej. Celem Programu jest zapewnienie swobodnego dostępu do dóbr, usług oraz możliwości udziału w życiu społecznym i publicznym osób o szczególnych potrzebach. Koncentrujemy się na dostosowaniu przestrzeni publicznej, architektury, transportu i produktów do wymagań wszystkich obywateli. To konkretne rozwiązania, a „Uczelnia dostępna” jest tego przykładem.
W konkursach możliwy jest wybór jednej z dwóch ścieżek rozwoju dostępności – mini lub midi. Obejmują one różne zestawy działań zależnych od tego jaki jest poziom dostępności uczelni w momencie aplikowania o wsparcie. Od wybranej opcji zależy też maksymalna kwota, o jaką uczelnia może się starać. Do tej pory przeprowadzono już dwie edycje konkursu (odpowiednio w 2019 i 2020 r.). W sumie, w efekcie obydwu edycji podpisano 121 umów o dofinansowanie na kwotę prawie 470 mln zł. W 2021 r. planowane jest podpisanie kolejnych 31 umów.
W związku z bardzo dużym zainteresowaniem konkursem, zaplanowano także jego trzecią edycję dla kolejnych 20 uczelni, które dotychczas nie korzystały ze wsparcia na poprawę dostępności. Alokacja w konkursie to 60 mln zł, rozpoczęcie naboru planowane jest na maj 2021 r.
Źródło: Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej