Publicystyka - ngo.pl

Dobrze zaprojektowana, przyjazna użytkownikowi strona internetowa organizacji pomoże w angażowaniu nowych osób, w pozyskiwaniu środków na działania, czy nawet w komunikacji z władzami. Stworzenie takiej strony może być jednak wyzwaniem, szczególnie kiedy do dyspozycji masz jedynie niewielkie środki. Jeśli dodatkowo zamierzasz zrobić to własnymi siłami i masz nieduże, lub nie masz żadnego doświadczenia z tworzeniem stron internetowych, problem może stanowić już znalezienie odpowiednich narzędzi do skonstruowania strony.

Jeśli jednak proces tworzenia strony będzie odpowiednio przemyślany i zaplanowany, zbudowanie atrakcyjnej strony nie powinno stanowić problemu – również bez umiejętności programowania i bez pozyskiwania dodatkowych środków.

Oto kilka kroków, od których warto zacząć proces planowania i tworzenia strony internetowej.

Zacznij od wykupienia domeny z nazwą swojej organizacji – nawet jeśli nie zamierzasz w najbliższym czasie tworzyć strony internetowej. Jeśli tego nie zrobisz, może ją wykupić ktoś inny i umieścić pod tym adresem stronę, która nie będzie miała nic wspólnego z działaniami twojej organizacji. Nazwa domeny to unikalny ciąg liter i cyfr, który identyfikuje stronę w Internecie. Na przykład nazwy domen Fundacji TechSoup, to: www.techsoup.org oraz: www.fundacjatechsoup.pl. Organizacje pozarządowe w Polsce zazwyczaj wybierają nazwy domen, zakończone na .org lub org.pl, lub po prostu „.pl”, czasami również na.com/com.pl i .net/net.pl. (Podobnie jest w przypadku szkół i uczelni, które zazwyczaj wybierają domeny kończące się na .edu lub edu.pl, czy firm komercyjnych ze stronami kończącymi się na .com lub com.pl, i instytucjami rządowymi na .gov.pl.).

Aby zaoszczędzić pieniądze i zminimalizować kłopoty, rozważ zarejestrowanie i wykupienie nazwy domeny lub domen od razu na pięć lat. Koniecznie udokumentuj proces rejestracji tak, aby mieć łatwy dostęp do dokumentów, kiedy nadejdzie czas jej odnowienia. Niezależnie od tego, z usług jakiego serwisu skorzystasz rejestrując domenę, nie powinna cię ona kosztować więcej niż 200 zł rocznie.

Nawet jeśli strona ma powstać możliwie szybko, warto poświęcić nieco czasu przed podjęciem działań na zebranie związanych z nią potrzeb. Zdecydowanie łatwiej jest działać, kiedy dokładnie wiadomo, jakie funkcje ma pełnić strona. Dotyczy to zarówno prac technicznych związanych z budowaniem strony, jak i określania budżetu na bieżące potrzeby.

Zbieranie potrzeb nie musi trwać długo. Czasem wystarczy po prostu usiąść i odpowiedzieć na kilka kluczowych pytań:

• Do czego jest ci potrzebna strona internetowa? Czy chodzi o miejsce, gdzie ludzie będą mogli znaleźć dane kontaktowe oraz informacje na temat misji organizacji, czy potrzebna jest strona, na której odwiedzający będą mogli przeczytać aktualności, zarejestrować się na wydarzenia, zadać pytanie, wchodzić w interakcje z innymi, czy nawet dokonać zakupu?
   
• Jakie masz środki, żeby zbudować stronę? Bardzo proste strony internetowe można zbudować i utrzymywać przy bardzo niskich nakładach. Natomiast bardziej skomplikowane strony mogą wymagać konkretnych umiejętności związanych z programowaniem, architekturą informacji, projektowaniem stron internetowych oraz redagowaniem. Czy masz do dyspozycji osoby współpracujące, które pomogą zaplanować i zbudować stronę? Czy może skorzystasz z usług firmy zewnętrznej lub wolontariuszek i wolontariuszy? Jakie masz na to środki finansowe?
   
• Jak będziesz utrzymywać swoją stronę? Nawet proste, prawie statyczne strony wymagają pewnego zaangażowania w utrzymywanie i nadzór nad nimi. Kto z osób zatrudnionych może w dłuższej perspektywie zająć się obsługą strony?
   
• W jaki sposób twoja nowa strona będzie nawiązywać do dotychczasowej identyfikacji wizualnej organizacji? Upewnij się, że strona będzie spójna z pozostałymi materiałami promocyjnymi. Jeżeli organizacja nie ma logo czy księgi znaków dotyczącej identyfikacji wizualnej, może właśnie to jest dobry moment, żeby się tym zająć? Pozwoli to uniknąć późniejszych nieporozumień i kosztownych zmian na stronie.
   
• Czy możesz w jakiś sposób przewidzieć przyszłe potrzeby? Nawet jeśli nie masz planów, żeby w najbliższym czasie zakładać bloga, możesz zaplanować założenie go, na wypadek gdyby miał się przydać w perspektywie roku, czy dwóch. Podobnie sprawa się ma z innymi rozwiązaniami, które można wbudować w strukturę strony.

Jeśli potrzeby organizacji nie są bardzo skomplikowane, można wykorzystać wiele prostych, bezpłatnych lub niedrogich sposobów stworzenia atrakcyjnej i dynamicznej strony internetowej. Pamiętaj jednak, że nawet najprostsza strona wymaga utrzymywania. To, że rozwiązanie nie jest drogie w zastosowaniu, nie oznacza jeszcze, że nie będzie wymagało poświęcenia czasu i pieniędzy na jego utrzymywanie.

Chcąc w prosty sposób stworzyć swoją stronę internetową, możesz po prostu założyć bloga.

Blog wciąż jeszcze kojarzy się przede wszystkim z publikowaniem osobistych przemyśleń i treści. Jednak coraz więcej organizacji korzysta z bezpłatnych platform blogowych, takich jak Blogspot.com, Blogger.com, Blox.pl, czy Wordpress.com. Często jest to ich podstawowe narzędzie obecności w sieci.

Większość platform blogowych pozwala na istnienie więcej niż jednego autora publikowanych treści, co oznacza, że kilka osób z organizacji może współtworzyć jednego bloga. Co ważne, aby założyć i prowadzić bloga nie trzeba w ogóle znać języka HTML. Ponadto nie ma potrzeby utrzymywania strony bloga na swoim własnym serwerze. To wiele upraszcza.

Serwisy blogowe zazwyczaj oferują duży wybór darmowych szablonów graficznych strony do wykorzystania. Gotowe szablony można w pewnym stopniu dopasować do swoich potrzeb. Często istnieje również możliwość publikowania na blogu kalendarzy, zdjęć, materiałów wideo i innych treści. Najczęściej możemy skorzystać z darmowej subdomeny, czyli adresu bloga, który poza nazwą naszej strony będzie zawierał nazwę platformy blogowej. Na ogół można opcjonalnie wykupić płatny adres domeny, bez nazwy platformy blogowej, tak aby adres strony bloga był unikalny i łatwiejszy do znalezienia.

Na większości platform blogowych można dokonać również bardziej zaawansowanych dostosowań w proponowanych szablonach serwisów blogowych, co jednak wymaga przynajmniej podstawowej znajomości języka CSS lub HTML.

Jeśli jednak twoja organizacja potrzebuje obszerniejszej lub bardzo wyspecjalizowanej strony internetowej, trudno będzie znaleźć szybkie i łatwe rozwiązanie. O ile nie zatrudniasz osób specjalizujących się w programowaniu, do zbudowania i utrzymywania strony będzie trzeba wynająć kogoś z zewnątrz. Nawet system zarządzania treścią (CMS – Content Management System), narzędzie stworzone, aby pomagać w zarządzaniu i automatyzowaniu rozbudowanych stron, wymaga znaczącego zaangażowania czasu i/lub pieniędzy.

Jeśli współpracujesz z jakąś firmą przy okazji działań w Internecie – np. przy zbieraniu dotacji, czy tworzeniu baz danych, ta sama firma może zaprojektować i zbudować stronę internetową dla organizacji. Jeśli nie, z łatwością znajdziesz wiele firm świadczących takie usługi. Zazwyczaj możesz wybrać jeden spośród wielu gotowych szablonów, bądź też możesz przesłać oryginalny szablon stworzony na własną rękę przy wykorzystaniu Dreamweavera, czy innego narzędzia tworzenia stron internetowych. Jeśli masz własny szablon, twój projekt zostanie odpowiednio dostosowany, tak aby działał z proponowanym przez firmę oprogramowaniem.

Pamiętaj jednak o tym, że firmy często pobierają dodatkową opłatę za każde dostosowanie. Im bardziej strona ma być spersonalizowana, tym większa może być opłata za usługę.

Niezależnie od tego, jaką wybierzesz metodę stworzenia strony internetowej, pamiętaj o tym, że wszystkie wykorzystywane przez ciebie dotąd narzędzia muszą być zintegrowane z tą stroną. Jeśli korzystasz ze wspomnianych baz danych, czy narzędzia zbierania datków w Internecie, porozmawiaj z firmą wykonującą te usługi, zanim decydujesz się na wybór narzędzia budowania strony internetowej.

Jeśli natomiast zbudujesz stronę internetową czy założysz bloga niezależnie, firma która zajmuje się twoją bazą danych może również zintegrować swoją usługę z główną stroną internetową. Można to zrobić co najmniej na dwa sposoby:

• Przyciski. Jeśli potrzebny jest jedynie przycisk z napisem „Wspomóż nas”, które będzie łączył stronę organizacji z mechanizmem pozwalającym na przekazanie datków, można po prostu skopiować kod dostępu do strony z mechanizmem zbierania datków i umieścić go na stronie głównej. W takim wypadku jednak osoby przekazujące datki natychmiast zobaczą, że opuściły stronę organizacji. Nie zaburzy to poczucia bezpieczeństwa osoby doświadczonej w korzystaniu z Internetu (o ile oczywiście strona będzie właściwie oznaczona). Jednak mniej doświadczone osoby mogą być zaskoczone i wręcz zrezygnować z przekazania pieniędzy, obawiając się korzystania z nieznanej im strony.
   
• Dostosowane strony. Aby uniknąć takich problemów, można po prostu upodobnić wygląd nowej strony internetowej i strony z daną usługą (np. zbieraniem datków). W takim wypadku zmieni się linia adresu na stronie, przez którą zbierane są datki, lecz kolory, grafika i opcje nawigacji nie zmienią się w sposób znaczący. Większość osób najprawdopodobniej w ogóle nie zauważy, że opuściły twoją stronę. To rozwiązanie jednak na pewno będzie wymagało więcej czasu i wysiłku oraz na pewno będzie droższe.

Kiedy już została podjęta decyzja na temat tego, w jaki sposób zostanie zbudowana strona internetowa, wiadomo również, jakie będą twoje potrzeby, jeśli chodzi o wsparcie przy jej wdrażaniu. Jeśli zdecydujesz się na korzystanie z platformy blogowej lub zbudowanie prostej strony, być może będziesz w stanie samodzielnie zajmować się jej prowadzeniem. Jednak bardziej skomplikowane rozwiązania mogą wymagać pewnej pomocy z zewnątrz. W takiej sytuacji warto skorzystać z pomocy wolontariuszek i wolontariuszy, osób które po odpowiednim przeszkoleniu mogą wspierać organizację w prowadzeniu strony, czy bloga. Osób takich można szukać w różny sposób, między innymi przez stronę www.ngo.pl, czy w regionalnych oddziałach Centrum Wolontariatu (www.wolontariat.org.pl).

Istnieje oczywiście wiele innych pytań, przed którymi możesz stanąć podczas planowania budowy strony internetowej, jak na przykład:

• Czy zatrudnić osobę profesjonalnie zajmującą się grafiką przy budowaniu stron internetowych? Weź pod uwagę, że koszty zaprojektowania obszernej strony są często bardzo wysokie. Poza tym, zanim rozpoczniesz pracę z jakąkolwiek osobą zajmującą się grafiką czy programowaniem, koniecznie sprawdź jej referencje. Zawsze możesz również, zanim zdecydujesz się na rozpoczęcie współpracy, poprosić kogoś, np. wolontariusza grafika, czy wolontariuszkę programistkę, o bezstronną ocenę dotychczasowych prac takiej osoby. (Strona z portfolio czasem wygląda dobrze dla niewprawionego oka, lecz może zawierać słaby kod lub błędy w formatowaniu).
   
• Co to jest CMS? System zarządzania treścią (Content Management System – CMS) jest rodzajem oprogramowania, który pomaga w procesie tworzenia, modyfikowania i organizacji informacji oraz podstron w ramach strony internetowej. CMS oferuje również narzędzia zarządzania projektem strony, sposobem nawigacji i dostępnością dla użytkowników. CMS-y mają za zadanie łączyć elastyczność i szerokie możliwości dostosowywania strony z prostotą używania.
   
• Czy wykupić hosting na zewnętrznym serwerze? Firma zajmująca się hostingiem może wynająć ci miejsce na własnym serwerze. Opłaty z tego tytułu naliczane są w skali miesiąca lub roku. Firmy hostingowe zazwyczaj oferują użytkownikom szeroką kontrolę nad oprogramowaniem obsługiwanym w ramach wynajętej przestrzeni serwera. Przestrzeń wynajęta na serwerze daje ci możliwość instalowania i konfigurowania twojej strony internetowej, lecz łączy się z większą liczbą decyzji do podjęcia oraz z koniecznością uczenia się kolejnych narzędzi. Jeśli natomiast zbudujesz swoją stronę w oparciu o jedno z narzędzi wymienionych w tym artykule (jak Blogger czy WordPress), nie będzie konieczności wykupywania miejsca na serwerze, lecz równocześnie zmniejszą się twoje możliwości dotyczące wprowadzania zmian na stronie.

W przypadku mniejszych organizacji, które mają prostą strategię istnienia w Internecie, tworzenie nowej strony internetowej (lub uaktualnienie już istniejącej) wcale nie musi być przytłaczające, czasochłonne i kosztowne. Internet jest bardzo elastycznym medium. Dzięki stabilnej obecności w Internecie, twoja organizacja, w miarę tego jak będzie się zmieniać i rozwijać, może wykorzystywać coraz nowsze i bardziej zaawansowane rozwiązania.