W związku z nowelizacją ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, która wchodzi w życie 27 maja bieżącego roku, bezprzedmiotowa staje się jedna z klauzul społecznych istniejąca w Prawie zamówień publicznych. Warto więc pomyśleć, czym ją zastąpić.
fot. A. Kubicki (ngo.pl)
27 maja bieżącego roku wchodzi w życie ustawa z dnia 14 marca 2014 r. o zmianie ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2014 poz. 598). Nowelizacja wprowadza szereg rozwiązań mających na celu poprawę skuteczności dotychczasowych instrumentów aktywizacji zawodowej i wspierania zatrudnienia.
Jedną ze zmian jest likwidacja zakładowych funduszy szkoleniowych. Mogli je tworzyć pracodawcy z przeznaczeniem na finansowanie lub współfinansowanie kosztów kształcenia ustawicznego zarówno pracowników, jaki i pracodawców. Fundusz zasilany był wpłatami pracodawcy w wysokości nie mniejszej niż 0,25% zakładowego funduszu płac. Środki przekazane na fundusz szkoleniowy stanowiły dla pracodawcy koszt uzyskania przychodu w momencie zasilenia tego funduszu. Na wniosek pracodawcy, który utworzył fundusz szkoleniowy, starosta mógł refundować z Funduszu Pracy koszty szkolenia pracowników lub pracodawcy w wysokości do 50%, nie więcej jednak niż do wysokości przeciętnego wynagrodzenia obowiązującego w dniu zawarcia umowy, na jedną osobę, a w przypadku osób w wieku 45 lat i powyżej – w wysokości do 80%, nie więcej jednak niż do wysokości 300% przeciętnego wynagrodzenia, obowiązującego w dniu zawarcia umowy, na jedną osobę.
Likwidacja zakładowych funduszy szkoleniowych wynika z tego, że pracodawcy ich nie wykorzystywali. Zastąpi je Krajowy Fundusz Szkoleniowy, finansowany z Funduszu Pracy, który będzie dofinansowywał koszty kształcenia ustawicznego pracodawców i pracowników.
Ta zmiana powoduje, że jedna z istniejących w Prawie zamówień publicznych klauzul społecznych, tak zwana klauzula pro-pracownicza, staje się bezprzedmiotowa. Punkt 2 i 3, w ustępie 4, w artykule 29 Prawa zamówień publicznych stanowi, że zamawiający może określić w opisie przedmiotu zamówienia wymagania związane z realizacją zamówienia, dotyczące utworzenia funduszu szkoleniowego, w którym wpłaty pracodawców stanowić będą co najmniej 1% zakładowego funduszu płac lub zwiększenia wpłat pracodawców na rzecz funduszu szkoleniowego do tej wysokości.
Z założenia stosowanie klauzuli pro-zatrudnieniowej miało stymulować tworzenie zakładowych funduszy szkoleniowych czyli wspierać kształcenie ustawiczne pracowników. W praktyce stosowanie tej klauzuli przez zamawiających ograniczyło się dotychczas zaledwie do kilku postępowań w skali kraju, co w dużej mierze wiąże się z brakiem zainteresowania tworzeniem zakładowych funduszy szkoleniowych.
W związku z „zamianą” zakładowych funduszy szkoleniowych na Krajowy Fundusz Szkoleniowy warto byłoby zmienić także dotychczasową klauzulę pro-zatrudnieniową i stworzyć z niej instrument stymulowania pracodawców do korzystania z Krajowego Funduszu Szkoleniowego, a być może także wziąć pod uwagę zawarcie w niej również innych wymagać związanych z rozwojem kompetencji i potencjału pracowników.
Tomasz Schimanek, Instytut Spraw Publicznych
