Publicystyka - ngo.pl

Działania Fundacji Q w 2022 roku skupiły się na wsparciu osób w kryzysie uchodźczym oraz obywateli Ukrainy, którzy przebywają na terenie swojego kraju i potrzebują pomocy. Pierwsze „pomocowe zrywy” rozpoczęły się w siedzibie Fundacji Q w Nowej Dębie, a wtórowało im wsparcie tamtejszego samorządu oraz osób prywatnych. Pierwsze akcje to pomoc w znalezieniu miejsc noclegowych dla uchodźców, podstawowych elementów wyposażenia ich nowych miejsc pobytu, ubrań, artykułów spożywczych itp. Sukcesem zakończyła się też zbiórka elektrośmieci, które to z kolei zostały przekute na finanse i trafiły na Ukrainę. 

Po Nowej Dębie otworzyliśmy biura w Rzeszowie oraz Krakowie. Pracownicy każdego z nich aktywnie działali na rzecz wsparcia i aktywizacji nie tylko osób uchodźczych: zaoferowaliśmy pomoc psychologiczną także dla osób niosących im bezinteresowną pomoc, dla wolontariuszy, którzy nieustannie wspierają obywateli Ukrainy i doświadczają emocji, graniczących z traumą wojenną i mogących wywołać zespół stresu pourazowego.

Co konkretnie zadziało się w naszych biurach? Służą one głównie jako wsparcie w adaptacji społecznej. Przede wszystkim powstały tam punkty informacyjne dla uchodźców, oferujące także pomoc materialną i psychologiczną. Wsparcie psychologiczne jest dostępne bezpłatnie dla każdej osoby, która wyrazi taką potrzebę i dostosowywane bardzo indywidualnie. Prowadzone są także różne treningi, w tym trening skutecznego radzenia sobie ze stresem oraz emocjami, trening rezyliencji (odporności psychicznej), trening kompetencji miękkich itp.

By uchodźcy mogli lepiej odnaleźć się w naszym kraju i łatwiej w nim funkcjonowali, a przede wszystkim zyskali na samodzielności, zorganizowaliśmy klub Języka Polskiego „Rozmówka”: naukę języka polskiego (poziom A1-A2) w przyjaznej atmosferze rozmów. Lekcje te zafunkcjonowały praktycznie od początku wojny w biurze w Nowej Dębie, a obecnie są prowadzone również w Rzeszowie oraz Krakowie.

Dorosłym obywatelom Ukrainy oferujemy także pomoc w znalezieniu pracy, od samego, rekrutacyjnego początku. Stąd nasi pracownicy przede wszystkim pomagają tworzyć dokumenty typu CV oraz list motywacyjny, wspólnie przeglądają oferty pracy oraz analizują rynek zatrudnienia i stanowiska, aby pomóc potrzebującym osobom znaleźć jak najlepsze miejsce zarobku, a także dalszego rozwoju zawodowego. Oferujemy także poszerzenie zawodowych kompetencji o kursy z podstaw obsługi urządzeń cyfrowych, walcząc tym samym z wykluczeniem cyfrowym oraz wspierając rozwój osób uchodźczych m.in. poprzez poprawę ich szans na rynku pracy.

Przy okazji działań edukacyjno-naukowych uruchomiliśmy biblioteki z książkami dla dorosłych i dzieci, podręcznikami i magazynami. Dzięki temu wszyscy zainteresowani mają łatwiejszy dostęp do książek fabularnych, ale również do publikacji naukowych, które ułatwiają zdobywanie wiedzy z różnych dziedzin. Działają także wypożyczalnie laptopów i kąciki komputerowe do bezpłatnego korzystania, dające pomoc w edukacji zdalnej dzieciom i młodzieży oraz poszerzające możliwości edukacji. I tu ciekawostka: dzięki użyczeniu laptopów, lekarze z Ukrainy mogli się przygotować do nostryfikacji i obecnie uzupełniają kadrę m.in. szpitala w Nowej Dębie.

Ponieważ duża część uchodźców to matki z dziećmi, zadbaliśmy o warsztaty kreatywne dla dzieci i młodzieży, swoistą terapię zajęciową. Tu walor psychologiczno-społeczny, wynikający ze wspólnego spędzania czasu przez najmłodszych, został uzupełniony terapeutyczną funkcją, jaką pełni sztuka. Poza nawiązywaniem nowych relacji i przyjaźni, dzieciaki i młodzież zyskały możliwość odkrycia oraz rozwijania swoich zdolności plastyczno-artystycznych. Mamy za sobą m.in. warsztaty tworzenia dekoracji świątecznych, w tym bożonarodzeniowych zawieszek, aniołów, motanek, choinek, gipsowych dekoracji. Nie zapomnieliśmy i o dorosłych, oferując zajęcia manualne i dla nich. 

Tego typu spotkania to przede wszystkim okazja do swobodnych rozmów, nawiązywania znajomości, a także dzielenia się doświadczeniami. Generuje to znakomicie warunki do tworzenia więzi międzyludzkich oraz radzenia sobie ze stresem związanym z wydarzeniami w Ukrainie. Wszystko, co sprzyja arteterapii dzieci i dorosłych, w tym muzykoterapia, biblioterapia i ekspresja plastyczna, było uatrakcyjniane wycieczkami po Krakowie, Rzeszowie i Podkarpaciu oraz aktywnościami grupowymi w terenie.

Fundacja Q nieustająco bierze udział w zbiórkach na rzecz Ukrainy oraz osób uchodźczych. Na początku były elektrośmieci, a obecnie angażuje się w zbiórkę metalowych puszek, z których powstaną świecie okopowe dla żołnierzy ukraińskich.

Nasze działania w mijającym roku były również mocno skupione na współpracach, nie tylko krajowych, ale również międzynarodowych. Przede wszystkim Fundacja Q jest jedną z organizacji tworzących podkarpacką Grupę Parasol, która w 2022 roku została laureatem nagrody Prezydenta RP „Dla Dobra Wspólnego" w kategorii Dzieło–przedsięwzięcie. 

Jedną z głównych współprac, która zaowocowała pomocą finansową dla ponad 10 tysięcy osób w kryzysie uchodźczym był projekt realizowany z Międzynarodową Organizacją ds. Migracji (IOM), agendą ONZ. Początkowa faza inicjatywy była realizowana jedynie na terenie Podkarpacia. W sierpniu utworzono trzy biura projektowe w Nowej Dębie, Rzeszowie oraz Sanoku, a także biuro mobilne, które działało na terenie całego województwa. W kolejnych miesiącach otworzono dodatkowe biura w Krakowie, Katowicach oraz Sandomierzu. Dzięki tym działaniom z pomocy finansowej mogło skorzystać kilka tysięcy rodzin, które przybyły do Polski po wybuchu konfliktu zbrojnego w Ukrainie.

Fundacja Q stara się dbać o każdy aspekt życia osób w problematycznej sytuacji, która wynika z wojny. Jedną z ważnych osi codziennego życia dla dzieci i młodzieży jest edukacja. W ramach współpracy z Global Business Coalition for Education, Theirworld oraz Hewlett-Packard (HP) końcem września do naszej siedziby w Nowej Dębie dotarło 1400 laptopów, które zostały odpowiednio rozdysponowane. Większa część sprzętu (900 laptopów) została przetransportowana do ukraińskich fundacji: Chatitable Fundation of Driya Sayed w Kijowie (obwód kijowski) i Towarzystwa Kultury Polskiej im. Władysława Jagiełły w Gródku Jagiellońskim (obwód lwowski) oraz do Gminy Wiejskiej Czortków (obwód tarnopolski). Stamtąd przekazano je dzieciom i młodzieży, a także do szkół, gdzie edukacja wciąż odbywa się poprzez zdalne zajęcia. Pozostałe laptopy spełniają swoją pomocową funkcję w Polsce  – część została przekazana do tzw. Czytelni Obywatelskich, placówek oświatowych, domów pomocy, m.in. Fundacji Domy Wspólnoty Chleb Życia siostry Małgorzaty Chmielewskiej oraz szczecińskiej Fundacji YOUkraine, ale również są bezpłatnie wypożyczana osobom potrzebującym, np. w biurach Fundacji Q.

Plany na kolejny rok? Główne wyzwanie to powstające w Tarnowskiej Woli (obok Nowej Dęby) Centrum Obywatelskiej Pomocy (COP). Tworzymy tu biuro informacyjne telefoniczno-wirtualne, dzięki któremu każda osoba będzie mogła nabyć szczegółową wiedzę o naszych działaniach, informacje, a także zasób wiedzy o tym jakiej pomocy możemy jej udzielić lub wesprzeć w poszukiwaniu pomocy w zakresie innych kategorii.

Na położonej nieopodal działce planujemy stworzyć noclegownię, tzw. shelter. Zależy nam, aby to miejsce było dostosowane odpowiednio do potrzeb osób w kryzysie, nie tylko uchodźczym oraz pomogło im samodzielnie stanąć na zawodowe i społeczne nogi w czasie około kilku miesięcy. Mamy odpowiednie informacje o potrzebach związanych z funkcjonowaniem takich miejsc, które nabyliśmy dzięki współpracy z Międzynarodową Organizacją ds. Migracji. Poza całym procesem społeczno-ekonomicznego usamodzielniania takich osób zależy nam również, aby na miejscu powstało biuro karier, aktywnie działające na rzecz podopiecznych placówki, by odbywały się szkolenia z kompetencji zawodowych i podstawowych umiejętności, jak np. zajęcia IT, lekcje języka polskiego.