W ostatnim czasie bardzo dużo uwagi poświęca się tematyce zamówień publicznych. Zagadnienie to jest szczególnie ważne dla podmiotów korzystających ze środków publicznych (w tym ze środków Unii Europejskiej).
Co to są zamówienia publiczne, kiedy należy je stosować?
- Gdy zamierzamy dokonać jakiś poważniejszych zakupów do
naszego domu np. chcemy kupić pralkę lub telewizor, bierzemy pod
uwagę kilka czynników – po: pierwsze ile chcemy i możemy wydać na
dany sprzęt (czyli jakim dysponujemy budżetem); po drugie: jakie
cechy ma posiadać dany sprzęt (jakie mają być jego parametry
techniczne). Dokonując wyboru dążymy do tego by kupić sprzęt o
możliwie najlepszych parametrach za możliwe najniższą (rozsądną)
cenę. Identycznie wygląda sytuacja z realizacją zadań publicznych,
gdy korzystamy ze środków publicznych – dążymy do racjonalności ich
wydatkowania, czyli zakupu najwyższej jakości za możliwie najniższą
(racjonalną) cenę.
|
Podstawowymi trybami wyboru są tryby przetargowe.
Oznacza to, ze chcąc zastosować inny tryb muszą wystąpić przesłanki
z ustawy – ustawa musi dopuszczać możliwość przeprowadzania innego
trybu niż przetarg.
|
Jak zrealizować prawidłowo tę zasadę stanowi Ustawa Prawo
zamówień publicznych. Wskazuje ona sposoby dokonywania wyboru
najkorzystniejszych ofert.
Ustawa nakłada obowiązek jej stosowania na wszystkie
podmioty, które dokonują zakupu dostaw lub usług ze środków
publicznych, a udział tych środków wynosi ponad 50 %. W ostatnim
czasie dotyczy to zwłaszcza tych instytucji, które realizują
projekty ze środków europejskich, w tym ze środków EFS.
- Oznacza to, że każdy podmiot wydając pieniądze publiczne
musi stosować ustawę – tłumaczy Rafał Jaworski, doradca Centrum
PISOP.
|
Specyfikacja Istotnych Warunków Zamówienia –
podstawowy dokument w postępowaniu, przedstawia wszystkie
informacje niezbędne wykonawcy do przygotowania
oferty
|
Obowiązek stosowania ustawy nie oznacza każdorazowo
obowiązku organizacji przetargu lub innego trybu wyboru oferentów.
Generalnie obowiązek taki rodzi się, gdy wartość przedmiotu
zamówienia przekracza równowartość w złotych 6000 €.
- Należy pamiętać, że zabronione jest dzielenie zamówienia
lub zaniżanie jego wartości w celu ominięcia przepisów ustawy –
przypomina R. Jaworski.
|
Naruszenie którejkolwiek z zasad zamówień
publicznych (uczciwej konkurencji, obiektywizmu, bezstronności,
pisemności, jawności, prymatu procedur przetargowych) stanowi
każdorazowo rażące naruszenie ustawy i jest przesłanką do
unieważnienia umowy
|
Do prawidłowego przeprowadzenia wyboru najkorzystniejszej
oferty należy pamiętać o kilku zasadach. Postępowanie powinno być
prowadzone w sposób zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji,
przez osoby zapewniające bezstronność i obiektywizm, prowadzone
winno być w sposób jawny, a wszelkie czynności postępowania muszą
być dokumentowane. Zachowanie tych zasad ma szczególne znaczenie
dla oceny prawidłowości postępowania.
Ustawa wskazuje kilka sposobów wyboru oferenta.
Podstawowym jest przetarg nieograniczony, w którym w ogłoszeniu na
publiczne ogłoszenie o zamówieniu oferty mogą składać wszyscy
zainteresowani wykonawcy. Innym często stosowanym jest zamówienie z
wolnej ręki, w którym udziela się zamówienia po negocjacjach
wyłącznie z jednym wykonawców. Dla zamówień, w których jedynym
kryterium wyboru może być cena stosowany jest tryb zapytania o
cenę, w którym kieruje się pytanie do wybranych wykonawców i
zaprasza się ich do składania ofert.
|
Ustawę stosujemy zawsze, gdy mamy do czynienia ze
środkami publicznymi. Obowiązek przeprowadzenia właściwego trybu
rodzi się gdy wartość przedmiotu zamówienia przekroczy 6000
€.
|
- Nie należy bać się zamówień publicznych – mówi R.
Jaworski – najważniejsze by prawidłowo opisać przedmiot zamówienia
oraz odpowiednio dobrać kryteria oceny. Przerażać może konieczność
przygotowania dokumentacji, jednakże w Internecie (np. na stronach
Urzędu Zamówień Publicznych – www.uzp.gov.pl) dostępne są wszystkie
wzory dokumentów wraz z szczegółowymi wyjaśnieniami.
Przeprowadzenie procedury wyboru najkorzystniejszej oferty
nie jest więc tak skomplikowane jak się powszechnie uważa. Nie
przeprowadzenie jej zaś skutkować będzie uznaniem, że środki wydano
z naruszeniem przepisów ustawy – co każdorazowo skutkuje
koniecznością zwrotu środków.
Przedruk, kopiowanie, skracanie, wykorzystanie tekstów (lub ich fragmentów) publikowanych w portalu www.ngo.pl w innych mediach lub w innych serwisach internetowych wymaga zgody Redakcji portalu.
Redakcja www.ngo.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść komentarzy.
