Publicystyka - ngo.pl

Rynek szkoleniowy przez ostatnie lata uległ ogromnym przemianom, a potrzeba, będąca matką wynalazków stworzyła nową kategorię trenerów, którzy zajmują się poszczególnymi tematami nie z racji swojego doświadczenia i wiedzy, ale potrzeby projektowej. Od razu nadmienię, że nie chodzi mi o posiadanie przez trenerów certyfikatów, szkół trenerskich, bo nie są to w moim odczuciu wyznaczniki dobrego trenera, jednak o coś, co trywialnie określiłabym mianem przyzwoitości i uczciwości wobec uczestników szkoleń. Coraz częściej słyszę spotykając się z ludźmi, których zatrudniam do szkoleń w naszej firmie, że mogą przeprowadzić każde szkolenie, tylko… „muszą przeczytać jakąś książkę”. Wymagania dotyczące co najmniej dwudziestu przeprowadzonych przez trenera szkoleń z danego zakresu jest jakąś fanaberią i oczekiwaniem ponad miarę, bo trzeba teraz korzystać… „Unia daje kasę i trzeba ją przerobić”. No więc pytam się:

No i tu zaczynają się schody, bo beneficjent ostateczny to nie jest numer PESEL w formularzu PEFS, ale człowiek, który potrzebuje wiedzy, bo czasy jeżdżenia na szkolenia, gdzie decydującym argumentem na piątkę w ankiecie był super catering i fajny hotel już się skończyły. Uczestnik szkolenia to nie jest voucher pozwalający na wyjazd na narty w zimie, a latem na Hawaje, tylko odpowiedzialność, którą trener decydujący się na przeprowadzenie szkolenia powinien wziąć na siebie.

Czym właściwie różni się jego odpowiedzialność od nauczyciela, z którym spotykamy się w szkole? Etos nauczyciela i oczekiwania względem tego zawodu są ogromne począwszy od przekazania wiedzy do współwychowania młodego człowieka. Czemu więc tak często organizatorzy szkoleń nie wymagają od trenerów chociażby wiedzy?

Pęd do wiedzy w naszym społeczeństwie był i nadal jest w moim odczuciu ogromny, jednak od jakiegoś czasu z podziwem obserwuję jednostki walczące o odpowiedzialne traktowanie ludzi i spełnianie obietnic, jakie stawia się w momencie rekrutacji na szkolenia, w warunkach ekstremalnych prowadzące do zmiany wykładowcy w długich cyklach szkoleniowych. Bo nie ma już w nich zgody na mierność i bylejakość tego co dostają. Za darmo? Otóż nie za darmo, bo czas spędzony na szkoleniu jest mierzalny w: godzinach spędzonych z dala od rodziny, nadgodzinach spędzonych w biurze, nadrabiając zaległości, urlopie, który często jest koniecznością aby się szkolić. No i po co? Po to by w segregatorze stojącym w zakamarkach szafy z dokumentami mieć kolejny kolorowy i koniecznie oklejony logotypami certyfikat! Certyfikat, który dla pracodawców, a niejednokrotnie dla uczestników szkoleń jest po prostu certyfikowaną makulaturą!!

Zastanawiałam się, czy tylko ja nie informuję w swoim CV o 50% odbytych bezpłatnych (w moim odczuciu płatnych własnym czasem) szkoleń ze względu na ich poziom? Czy tylko ja wracając do domu i pracy po jakimś czasie szukam innego szkolenia z podobnego lub tego samego zakresu, bo nie mam wiedzy umożliwiającej mi dalszy rozwój oraz uczciwe i kompetentne wykonywanie pracy? Okazuje się, że nie jestem wyjątkiem, a ludzi myślących i czujących podobnie jest coraz więcej! I nie boją się o tym mówić i egzekwować swoich praw. Jeżeli będziemy trwać w akceptacji takiej postawy szkoleniowców, w przyzwoleniu na niski standard, to poza dobrymi zarobkami i ich ewentualnym dobrym samopoczuciem nie przełoży się to na wiedzę dla ludzi, którzy podczas szkoleń są najważniejsi. A to właśnie ludzie przychodzący na szkolenia są najważniejsi i są kluczem do dalszego rozwoju, a nie trener.

Główne grzechy organizatorów szkoleń to: brak wymogów dla trenerów, weryfikacji doświadczenia, brak monitoringu pracy trenera podczas szkoleń, dobór uczestników szkoleń na podstawie PESEL, dobór uczestników bez weryfikacji poziomu wiedzy, zła rekrutacja, ankiety to papier projektowy, a nie materiał do przemyśleń, brak informacji dla trenera: kim są uczestnicy? jakie wsparcie już dostali?

Główne grzechy trenerów: mają wiedzę, tylko nie umieją jej przekazać, teatr jednego aktora, trenerowi żaden temat nie jest obcy, nie wyciągają wniosków z otrzymanej informacji zwrotniej, nie mają wiedzy, nie są praktykami, nie znają mechanizmów procesu grupowego, nie wiedzą, że oddziałują nie tylko na wiedzę, ale też postawy i umiejętności, nie są trenerami! tylko kimś à la szkoleniowcami – a to różnica, nie pracują na oczekiwaniach, nie stawiają sobie celów.

Główne grzechy uczestników szkoleń: niski poziom zaangażowania, po co mi to szkolenie, brak oczekiwań, nieegzekwowanie założeń szkoleniowych, ankiety wypełniane są bezmyślnie, bardzo duże wymagania dotyczące organizacji szkoleń (jedzenie, picie, materiały) – kuriozum, „uczestniczę w szkoleniu, bo mnie przełożony wysłał”.

Celem tego tekstu nie jest napiętnowanie środowiska trenerów, a raczej zwrócenie uwagi na duże poczucie braku odpowiedzialności dorosłych ludzi za swoje działania. Do tej pory udało mi się stanąć po każdej z tych stron, jako uczestnik szkoleń, trener oraz przedstawiciel firmy organizującej szkolenia. Są oczywiście trenerzy – i to całkiem duża grupa, którzy oprócz umiejętności, doświadczenia i wiedzy wykonują swoją pracę z pełną odpowiedzialnością i zaangażowaniem. Nie ma nic złego w zarabianiu pieniędzy, jednak jak w każdej pracy płacić powinno się za pracę, a nie za „bycie”.

Odpowiedzialność za taką sytuację ponoszą jednak nie tylko trenerzy i organizatorzy szkoleń, ale również uczestnicy, których bierność w reakcji na złą sytuację jest przyzwoleniem na mierność szkoleniową. Nie bójmy się wymagać, miejmy szacunek do samych siebie, bo jako uczestnicy miernych szkoleń nie jesteśmy i chyba nie chcemy być mierni.

Autorka jest absolwentką politologii Uniwersytetu Gdańskiego, obecnie przed obroną dyplomu MBA w Wyższej Szkole Bankowej. Od 8 lat związana z trzecim sektorem. Pracuje w Regionalnym Centrum Informacji i Wspomagania Organizacji Pozarządowych w Gdańsku, jako dyrektor wykonawczy, trener i doradca z zakresu ekonomii społecznej, marketingu i fundraisingu . Od 2010 roku prezes zarządu Bałtyckiej Agencji Rozwoju Regionalnego Sp. z o.o. firmy szkoleniowo-consultingowej. Współautorka i redaktorka wielu publikacji z zakresu przedsiębiorczości społecznej i zarządzania organizacjami pozarządowymi.

Foto: quinn.anya na licencji CC BY-SA 2.0