Szkoła wrażliwa – jak zrozumieć świat dziecka skrzywdzonego?
Aż 41 proc. dzieci w wieku szkolnym doświadczyło przemocy ze strony bliskiej osoby, a ponad milion wychowuje się w rodzinach dotkniętych problemem alkoholowym. Oznacza to, że w każdej klasie w Polsce jest skrzywdzone dziecko.
Wielu uczniów musi nieść na swoich barkach dramatyczne doświadczenia, takie jak skrajne zaniedbanie i odrzucenie, rozpad rodziny, choroba lub śmierć rodzica.
Jak zrozumieć świat dziecka zranionego i jak pomóc mu w szkolnej codzienności? Te właśnie pytania podjęła debata „Szkoła wrażliwa”, zorganizowana z inicjatywy Stowarzyszenia SOS Wioski Dziecięce”, w ramach kampanii „Problemy dorosłych obciążają codzienność dzieci”. Celem spotkania było zwrócenie uwagi na ważną rolę nauczycieli i pedagogów w pracy z uczniami mierzącymi się z traumą i jej konsekwencjami.
W rozmowie wzięli udział eksperci SOS i przedstawiciele środowiska szkolnego. Cenny głos w debacie zabrały również ambasadorki Stowarzyszenia: Anna Dereszowska i Natalia Kukulska, które podzieliły się swoimi osobistymi doświadczeniami i wspomnieniami.
– Dobrze rozumiem, z jakimi emocjami mierzy się dziecko, którego dotychczasowa rzeczywistość, poczucie bezpieczeństwa, przynależności burzą się jak domek z kart. Odbudowanie tego dziecięcego świata jest niezwykle trudne. Wiem jak ogromne znaczenie w tak dramatycznych dla dziecka sytuacjach ma zewnętrzne wsparcie, zrozumienie, empatia – nie tylko ze strony najbliższych, ale także nauczycieli i wychowawców – mówi Natalia Kukulska, wieloletnia Ambasadorka SOS.
Podczas wydarzenia Stowarzyszenie zaprezentowało przewodnik dla nauczycieli pt.„Szkoła wrażliwa na traumę. Jak wspierać dziecko z doświadczeniem traumy w procesie edukacji”, kierowaną do przedstawicieli środowiska szkolnego: nauczycieli, pedagogów i psychologów, a także dyrektorów, którzy chcieliby, aby zarządzane przez nich szkoły stały się ważnym elementem systemu wsparcia dla zranionych dzieci. W przewodniku znajdują się kluczowe zasady pracy nauczyciela z dzieckiem po doświadczeniach traumatycznych oraz informacje pomagające nauczycielom zrozumieć zachowania dzieci i odpowiedzieć na ich potrzeby.
Przewodnik można znaleźć na stronie: www.mojesos.org.
– W procesie wychowania i edukacji zranionego dziecka trzeba pamiętać o pewnym kontekście, jego historii, przeżyciach. Te trudne, a czasem bolesne doświadczenia znacząco wpływają na rozwój dziecka, jego emocje, a także zachowanie, które dla otoczenia może być niezrozumiałe i zaskakujące. Wiemy, że w polskich szkołach pracuje wielu fantastycznych pedagogów, pragnących nie tylko przekazywać dzieciom wiedzę, ale także pomóc im dorastać i wspierać je w trudnych sytuacjach. To z myślą o nich Stowarzyszenie przygotowało przewodnik, który pomoże im lepiej zrozumieć świat dziecka z doświadczeniem traumy, a tym samym będzie cennym wsparciem w ich codziennej pracy – mówi Tomasz Saj, trener, psychoprofilaktyk i pedagog Stowarzyszenia SOS Wioski Dziecięce, współautor przewodnika.
Publikacja dla nauczycieli jest jednym z wielu działań Stowarzyszenia SOS Wioski Dziecięce kierowanych do szkół. Stowarzyszenie blisko współpracuje z nauczycielami dzieci, objętych opieką programów SOS – dzieci opuszczonych, osieroconych oraz z rodzin w trudnej sytuacji, tak by zapewnić im jak najbardziej kompleksowe wsparcie. Z tego powodu szkołach, do których uczęszczają podopieczni SOS, Stowarzyszenie prowadzi m.in. specjalistyczne szkolenia poświęcone pracy z dzieckiem, które doświadczyło traumy. Już od 2016 roku Stowarzyszenie edukuje również rówieśników swoich podopiecznych w ramach akcji #jestemzSOS. Projekt obejmuje lekcje empatii i tolerancji w szkołach podstawowych, których celem jest zmiana postawy młodych ludzi wobec dzieci z opieki zastępczej i rodzin zagrożonych rozpadem.
Debata „Szkoła wrażliwa” była elementem trwającej obecnie kampanii Stowarzyszenia „Problemy dorosłych obciążają codzienność dzieci”, której celem jest zebranie środków na zapewnienie opieki, specjalistycznego wsparcia i wyrównanie szans edukacyjnych podopiecznych SOS – dzieci opuszczonych i osieroconych, wychowujących się w SOS Wioskach Dziecięcych, a także maluchów z rodzin w trudnej sytuacji, objętych opieką programu „SOS Rodzinie”. Kampania i towarzysząca jej zbiórka darowizn potrwają do końca października.
Źródło: SOS Wioski Dziecięce w Polsce