Szkoła ekonomii społecznej, czyli jak wspierać podmioty ekonomii społecznej?
Ekonomia społeczna na Mazowszu to wciąż ważny i potrzebny obszar działania sektora pozarządowego. Liczba podmiotów ES w województwie mazowieckim nie jest duża, a osobom zaangażowanym w ich tworzenie i prowadzenie często brak wiedzy i umiejętności z zakresu zakładania i prowadzenia organizacji czy znajomości przepisów prawa dotyczącego działalności podmiotów ekonomii społecznej.
W ciągu półtora roku odbyły się dwa cykle szkoleń. "Chcieliśmy, aby osoby biorące udział w projekcie otrzymały kompleksowe i długoterminowe wsparcie. Wyszliśmy z założenia, że aby skutecznie powadzić podmiot ES, konieczna jest wiedza z wielu obszarów" – mówi koordynatorka projektu, Marta Lasocka. Dlatego zdecydowano się na zorganizowanie dla każdej z czterech grup pięciu trzydniowych spotkań, podczas których uczestnicy i uczestniczki zdobywali i pogłębiali wiedzę z następujących tematów:
- Czym jest ekonomia społeczna
- Tworzenie biznesplanu jako narzędzia działalności gospodarczej
- Prowadzenie biura i księgowości
- Zarządzanie personelem i zespołem wolontariuszy
- Zdobywanie środków na działalność – fundraising i metodologia projektu - Partnerstwo lokalne na rzecz ekonomii społecznej
W szkoleniach uczestniczyły zarówno osoby, które chciały utworzyć spółdzielnie socjalną, stowarzyszenie czy fundację, jak również pracownicy i wolontariusze funkcjonujących podmiotów ekonomii społecznej. W zależności od doświadczenia zostali przypisani do grup: podstawowej lub zaawansowanej. Co ciekawe, dla wszystkich ważne były zajęcia dotyczące samej idei ekonomii społecznej, dyskusja, czym jest i czym może być taka działalność. "Ekonomia społeczna to było dla mnie nowe pojęcie – mówi jedna z uczestniczek – nie wiedziałam, jak wiele rzeczy i typów działalności się pod nim kryje. Te pierwsze zajęcia pozwoliły mi odnaleźć się w kontekście, zrozumieć zasady funkcjonowania podmiotów ES."
Praktyczne umiejętności
Kolejne spotkania miały na celu wyposażenie uczestników i uczestniczek w praktyczne umiejętności związane z zarządzaniem organizacją lub spółdzielnią i prowadzeniem dokumentacji księgowo – finansowej, przygotowywaniem projektów czy strategii fundraisingowych. Szkolenia były bardzo różnorodne, poruszały wiele tematów, które następnie można było pogłębiać w ramach oferowanych w projekcie konsultacji. "Wydaje mi się, że każdy mógł znaleźć w tym projekcie coś dla siebie. Często uczestnicy po szkoleniach pytali o możliwość konsultacji, dodatkowych informacji. Ważne było dla nich, że poradnicy mogli dojechać „na miejsce”, zwłaszcza do osób spoza Warszawy" – zauważa specjalistka ds. procesu edukacyjnego.
W dwóch edycjach Szkoły wzięło udział 80 osób z ponad 40 organizacji. Kilka osób założyło nowe podmioty ekonomii społecznej – stowarzyszenia, które będą w przyszłości powadziły działalność gospodarczą.
Pomysły na biznes
Dziesięć organizacji, dzięki udziałowi w projekcie, opracowało biznesplany dla planowanej działalności gospodarczej lub odpłatnej działalności statutowej. Pomysły na działalność dotyczyły przede wszystkim obszaru edukacji: szkoleń z zakresu równości szans (gender), kształcenia osób starszych, szeroko zakrojonej działalności edukacyjnej. Jedna z organizacji postanowiła zająć się świadczeniem usług opiekuńczych na rzecz seniorów. Opracowane przy wsparciu szkoleniowym i doradczym biznesplany wraz ze zdobytymi umiejętnościami dają szansę na rozwój podmiotów, które wzięły udział w projekcie. "Mam nadzieję, że uda nam się wprowadzić w życie nasze plany – mówi jedna z uczestniczek – Tak naprawdę ten biznesplan to dopiero początek, wszystko jeszcze przed nami."
Aby dodatkowo wesprzeć mazowieckie podmioty ekonomii społecznej, na początku 2010 roku w ramach projektu odbyły się jednodniowe szkolenia z zakresu prowadzenia działalności gospodarczej przez organizacje pozarządowe. Okazało się bowiem, że jest to trudny temat, który jednocześnie budzi duże zainteresowanie wśród pracowników i wolontariuszy organizacji. W ramach tych szkoleń ze wsparcia skorzystało 60 osób z mazowieckich organizacji.
Partnerstwa na rzecz ekonomii społecznej
Bardzo ważną częścią Szkoły, jak i całego projektu, był nacisk na rolę lokalnego środowiska i partnerstwa lokalnych w rozwoju ekonomii społecznej. "Przedsiębiorstwa społeczne powinny być głęboko zakorzenione w środowisku, ponieważ dzięki wsparciu ze strony zintegrowanego wokół idei przedsiębiorczości społecznej partnerstwa lokalnego mają większą szansę przetrwać najtrudniejszy, pierwszy okres funkcjonowania. Nowopowstające podmioty ekonomii społecznej często nie znajdują stałego oparcia dla swojego rozwoju w najbliższym otoczeniu, dlatego tak ważne są wszelkie inicjatywy i porozumienia partnerów społecznych i publicznych na rzecz tworzenia lokalnych warunków ułatwiających pracę przedsiębiorstwom społecznym" – mówi Zbigniew Wejcman, animator w projekcie.
Tematyce partnerstwa poświęcony był jeden moduł w ramach cyklu szkoleniowego, podczas którego uczestnicy i uczestniczki wspólnie z prowadzącymi zastanawiali się, na czym powinno polegać partnerstwo i jakie są w ich społecznościach możliwości tworzenia lokalnych koalicji wokół problemu wykluczenia społecznego. Rozmawiano o korzyściach płynących z pracy w partnerstwie, problemach, jakie mogą się pojawiać i sposobach ich rozwiązywania. Odbyło się także 10 spotkań informacyjnych w różnych miejscowościach na Mazowszu, a pięć partnerstw lokalnych wypracowało zasady wsparcia i współpracy z podmiotami ekonomii społecznej na swoim terenie.
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego, Program Operacyjny Kapitał Ludzki, Priorytet VII Promocja Integracji społecznej, Podziałanie 7.2.2 Wsparcie ekonomii społecznej. Projekt zrealizowany w okresie od sierpnia 2008 r. do lutego 2010 r.
Źródło: Stowarzyszenie BORIS
