Szczecin odpowiada na petycję obywatelską dot. roślinnych posiłków. Władze odsyłają do szkół…
W grudniu 2022 Jagoda Gmachowska, działaczka społeczna, aktywistka na rzecz praw człowieka i zwierząt oraz prezeska Stowarzyszenia Wiosna Bez Barier przekazała do władz Szczecina petycję obywatelską w sprawie podjęcia działań mających na celu zwiększenie dostępności oraz promocji roślinnych opcji żywieniowych w przedszkolach i szkołach.
W treści oraz w uzasadnieniu przesłanej petycji wyraźnie wskazano na pozytywne aspekty środowiskowe, zdrowotne, społeczne związane z szeroką dostępnością posiłków roślinnych w szkołach oraz przytoczono badanie wskazujące na brak dostępności roślinnych opcji w placówkach oświatowych. (tekst petycji)
Na początku stycznia 2023 r. otrzymała odpowiedź (link) od Zastępczyni Prezydenta Miasta Szczecina, Pani Lidii Rogaś. Niestety, z jej treści i ogólnego tonu jasno wynika, że władze Szczecina pełną odpowiedzialność za żywienie przenoszą na organy działające w imieniu i na rzecz placówek oświatowych. Czy to szkoły i przedszkola w pełni odpowiadają za kształtowanie zdrowych nawyków żywieniowych, edukację żywieniową i kształtowanie zrównoważonych posiłków, czy też może Miasto Szczecin - jako organ prowadzący dla szerokiego katalogu placówek oświatowych - również posiada pole do działania?
Bartek Gawrecki, koordynator rzecznictwa w Green REV Institute: “Artykuł 68 Prawa oświatowego, na który powołują się władze Szczecina, trzeba odczytywać łącznie z art. 10 ust. 1 pkt 1 Prawa oświatowego, zgodnie z którym organ prowadzący szkołę lub placówkę odpowiada za jej działalność. Do zadań organu prowadzącego szkołę lub placówkę należy w szczególności zapewnienie warunków działania szkoły lub placówki, w tym bezpiecznych i higienicznych warunków nauki, wychowania i opieki. Kwestie związane z opieką pojawiają się wprost w treści przepisów odnoszących się do zbiorowego żywienia w szkołach - zgodnie z art. 106 ust. 1 Prawa oświatowego w celu zapewnienia prawidłowej realizacji zadań opiekuńczych, w szczególności wspierania prawidłowego rozwoju uczniów, szkoła może zorganizować stołówkę. Skoro zatem organ prowadzący szkołę (Miasto Szczecin) odpowiada za jej działalność, to nie ma przeszkód, by ingerował również w organizację stołówki, w tym w zakresie serwowanych lub zamawianych do niej potraw. Nie stoi ku temu na przeszkodzie ani art. 68 Prawa oświatowego, ani art. 106 ust. 3 Prawa oświatowego, co w swojej odpowiedzi podnosi Zastępczyni Prezydenta Miasta Szczecina”.
To już kolejna odpowiedź władz samorządowych z całej Polski na postulaty obywatelek i obywateli dotyczących zwiększenia dostępności do roślinnych posiłków w placówkach oświatowych, kierowanych poprzez interpelacje radnych lub w drodze petycji obywatelskich. Koalicja Future Food Climate, zainicjowana w grudniu 2021 r. przez zielony, wegański think tank Green REV Institute współpracuje z radnymi w Poznaniu, Wrocławiu, Krakowie, Cieszynie, Ostródzie, Warszawie, Toruniu, Gorzowie Wielkopolskim, Katowicach. Petycje obywatelskie dot. dostępności roślinnych opcji w placówkach oświatowych były i są kierowane przez partnerów koalicji FF4C w Dąbrowie Górniczej, Pile, Krakowie, Katowicach, Piekarach Śląskich, Szczecinie, Jaworznie, Łodzi, Konstantynowie Łódzkim, Zawierciu, Opolu, Trzciance, Czarnkowie, Czeladzi, Sosnowcu, Będzinie, Dąbrowie Górniczej.
Anna Spurek, COO Green REV Institute: “Już za chwilę samorządy będą częścią zrównoważonego systemu unijnego, z konkretnymi, mierzalnymi obowiązkami w zakresie zamówień publicznych i wyżywienia w placówkach oświatowych. Odpowiedzi, jakie otrzymujemy, to zwykłe odkładanie problemu na później. Nie da się odłożyć na półkę katastrofy klimatycznej, społecznej, zdrowotnej i praw zwierząt. Działamy dla wprowadzenia polityk żywnościowych jako kluczowej części strategii rozwoju lokalnego.”
Jagoda Gmachowska, prezeska Stowarzyszenia Wiosna Bez Granic: "W mojej opinii otrzymana odpowiedź nie jest w żaden sposób satysfakcjonująca ani kompletna. Stanowi ona jedynie oddalenie od siebie odpowiedzialności i dowód na niechęć do działania w kierunku zwiększenia dostępności do posiłków roślinnych w szkołach przez władze miejskie Szczecina. To nieprawda, że w temacie dostępności do posiłków roślinnych nie da się nic zrobić, ponieważ zgodnie z przepisami prawa organ prowadzący szkołę lub placówkę odpowiada za jej działalność - w tym również za działanie i organizację stołówki".
Green REV Institute & Future Food 4 Climate
Future Food 4 Climate to pierwsza i największa w Polsce koalicja dla transformacji systemu żywności. Zrzesza ponad 70 organizacji społeczeństwa obywatelskiego w Polsce i w Ukrainie. Buduje rzeczniczą masę krytyczną, działa na poziomie UE, krajowym i samorządowym domagając się wprowadzania legislacji i zmian systemowych dla zrównoważonego systemu żywnościowego dla zwierząt, ludzi i planety. FF4C to dziesiątki apeli, stanowisk, partycypacji w konsultacjach, wysłuchaniach. FF4C reaguje, mówi sprawdzamy i buduje rzecznictwo. Koalicja organizuje Okrągłe Stoły, debaty, spotkania. Jest organizatorem Forum Bezpiecznej Żywności. Obecnie rozpoczyna projekt Green Advocacy Academy skierowany do młodych osób aktywistycznych.
Green REV Institute to zielony think tank, watchdog klimatyczny działający dla transformacji systemu żywności. Green REV Institute łączy kropki na mapie praw człowieka, praw zwierząt i klimatu. Założony w 2014 r. włącza dla zmiany systemowej osoby aktywistyczne, buduje współpracę i partnerstwa dla transformacji systemu żywności.
Green REV Institute to organizacja członkowska 50by40, Eurogroup for Animals, World Federation for Animals,European Vegetarian Union, Aquatic Animal Alliance, TAPP Coalition, PlantEurope network, OFOP, Niech Żyją, jedna z 10 NGO w EU Platform on Animal Welfare, wspiera Plant Based Treaty.
Green REV Institute zainicjował i jest operatorem pierwszej rzeczniczej koalicji dla naprawy systemu żywności w Polsce Future Food 4 Climate organizatorem międzynarodowego wydarzenia European Vegan Summit, producentem reportażu Wegańska Warszawa, Posłuchaj Wegańskich Biznesów.
