Mimo deklaracji o równości, kobiety z niepełnosprawnościami w Szkocji wciąż są marginalizowane i pozbawione wielu praw. Brak dostępu do odpowiedniej opieki zdrowotnej, edukacji seksualnej i wsparcia w rodzicielstwie to tylko niektóre z barier, z którymi się zmagają.
Zdjęcie ilustracyjne
Autor/źródło: canva.comRegularne przypominanie o prawach kobiet, w tym kobiet z niepełnosprawnościami, jest niezbędne, aby zapewnić ciągły postęp w tej dziedzinie. Niestety, kobiety z niepełnosprawnościami są często marginalizowane i pozbawione możliwości podejmowania decyzji dotyczących własnego życia. Dlatego tak ważne jest, aby aktywiści i sojusznicy głośno mówili o ich potrzebach i wspierali je w walce o równość.
Eksperci zaprezentowali swoje działania na rzecz kobiet w raporcie z 2018 roku „Nasze ciała naszym prawem”. Dokument zawierał wytyczne dla kobiet z niepełnosprawnościami, które zostały dotknięte przemocą oraz kontakty do stowarzyszeń, które bronią ich praw.
W Szkocji żyje wiele kobiet, które z powodu niepełnosprawności są pozbawiane swoich praw, gdyż są postrzegane przez stereotypy. Jednym z licznych przykładów barier jest niedostępność do świadczeń medycznych. Problemem jest również pomijanie sytuacji niepełnosprawnych kobiet w polityce, szkolnictwie oraz poradnictwie.
Prace nad programem na rzecz kobiet z niepełnosprawnościami rozpoczęto we współpracy z Forum Osób Niepełnosprawnych w Szkocji. W ramach tego forum działa również Zespół do spraw Kobiet. Szybko okazało się, że rząd Szkocji nie opracował spójnej polityki wobec osób niepełnosprawnych.
Raport „Nasze ciała naszym prawem” skupia się na perspektywach pomocy w takich obszarach, jak zdrowie, prawa reprodukcyjne oraz dobrobyt. Prezentuje on sukcesy oraz sprawy wymagające poprawy. Twórcy raportu uzyskali informacje, w jaki sposób kobiety chcą poprawić swoją sytuację. W tym celu przeprowadzono ankietę wśród kobiet z dysfunkcjami. Grupa ekspercka zorganizowała również dwa spotkania konsultacyjne ze środowiskiem kobiet z niepełnosprawnością. Zorganizowano także dwie grupy badawcze prowadzone przez naukowców z Uniwersytetu w Glasgow. Projekt wskazywał na negatywne stereotypy, poprzez które są postrzegane niepełnosprawne kobiety. Jednym z nich jest posiadanie rodziny. Kobiety biorące udział w badaniu podkreśliły, że ograniczenia w dostępie do edukacji seksualnej są znaczącą barierą. Wyraziły przekonanie, że możliwość podejmowania samodzielnych decyzji dotyczących reprodukcji znacząco poprawiłaby ich sytuację.
Kobiety z niepełnosprawnościami, które pragną zostać matkami, często napotykają na bariery ze strony służby zdrowia. Usługi medyczne są niewystarczająco dostosowane do ich indywidualnych potrzeb. W przeprowadzonych badaniach kobiety z niepełnosprawnościami wskazały na niedostępność gabinetów ginekologicznych jako jeden z przejawów dyskryminacji. Ponadto, wiele z nich nie zostało poinformowanych o konieczności przeprowadzenia cesarskiego cięcia i nie otrzymało odpowiedniej opieki okołoporodowej.
Dane najbardziej prestiżowych ośrodków badawczych mówią same za siebie. Wśród rodziców z niepełnosprawnością intelektualną odsetek rodzin, którym są odbierane dzieci waha od 40 do 60 procent. Takie dane zostały zaprezentowane w raporcie przygotowanym na zlecenie Szkockiej Komisji do spraw Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną. Powstały również raporty na temat przemocy seksualnej wobec kobiet. Według nich kobiety z niepełnosprawnością są ponad dwukrotnie częściej narażone na przemoc oraz przemoc seksualną ze strony partnera.
Władze zauważyły skalę problemu i zleciły szereg audytów, które weryfikowały dostępność placówek służby zdrowia. Rozpoczęto również prace na ustaleniem liczby rodziców niepełnosprawnych w Szkocji. Zebrane dane systematyzuje się według płci i dysfunkcji.
Choć obserwuje się poprawę dostępności placówek służby zdrowia, to kwestie przeciwdziałania przemocy, rodzicielstwa oraz dostępu do aborcji i antykoncepcji nadal wymagają pilnych działań, szczególnie w odniesieniu do kobiet z niepełnosprawnościami. Ciepłe o słowa o potrzebie zmian nie zastąpią konkretnych działań na rzecz praw kobiet z niepełnosprawnościami.
Adam Przybylski – absolwent politologii i filologii germańskiej na Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim. Ukończył również studia z zakresu administracji elektronicznej i zaawansowanych technologii informatycznych. Współpracuje z Warmińsko-Mazurskim Sejmikiem Osób z Niepełnosprawnościami w zakresie wyrównywania szans osób z niepełnosprawnościami. Publikuje artykuły o problemach osób z niepełnosprawnościami. Pracownik Warmińsko-Mazurskiego Urzędu Wojewódzkiego. Organizował konferencje o projektowaniu uniwersalnym i warsztaty z zakresu funkcjonowania osób z niepełnosprawnością wzrokową.
