Publicystyka - ngo.pl

Ruch Przeciwko Bezradności Społecznej powołany został trzy lata temu. Tworzą go organizacje pozarządowe, przedstawiciele administracji samorządowej, przedstawiciele środowiska akademickiego, studenci i inne osoby, którym bliskie są założenia i cele Ruchu. Od samego początku Ruch cieszy się szerokim wsparciem i opieką ze strony Rzecznika Praw Obywatelskich prof. Andrzeja Zolla.

Wszyscy zaangażowani w działalność Ruchu Przeciwko Bezradności Społecznej rozpoznają bezradność społeczną jako główne zagrożenie dla budowy społeczeństwa obywatelskiego. Rozprzestrzeniająca się bieda, bardzo wysoki poziom bezrobocia, niski poziom wykształcenia są czynnikami sprzyjającymi postawie pasywnej i pozostawaniem na marginesie życia społecznego. Szczególnie niebezpiecznym zjawiskiem jest coraz powszechniejsze i długotrwałe bezrobocie. Dlatego też uczestnicy Ruchu postanowili podczas III Konwencji wiele miejsca poświęcić temu zagadnieniu.

Obrady III Konwencji Ruchu Przeciw Bezradności Społecznej otworzył prof. Andrzej Zoll. Następnie zebranych powitał prowadzący sesję plenarną prof. Piotr Sałustowicz oraz prof. Regulski Prezes Fundacji Rozwoju Demokracji Lokalnej i Ludwik Węgrzyn Prezes Związku Powiatów Polskich.

Następnie głos zabrał prof. Jerzy Hausner, Wiceprezes Rady Ministrów, Minister Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej. W swoim wystąpieniu prof. Jerzy Hausner dokonał analizy obecnej sytuacji społeczno – ekonomicznej kraju oraz przedstawił podejmowane oraz planowane działania rządu zmierzające do jej poprawienia. Jednym z wprowadzonych już elementów, z którym prof. Hausner wiąże znaczne nadzieje jest ustawa o działalności pożytku publicznego i wolontariacie. Wyraził on przekonanie, że ustawa ta przyczyni się do rozwoju organizacji pozarządowych oraz w sposób systemowy ureguluje współpracę tych organizacji z administracją publiczną. Prof. Hausner przyznał, że jest zmartwiony tym, że problematyka dotycząca wdrażania ustawy została zdominowana przez dyskusję na temat opodatkowania organizacji oraz opodatkowania darowizn przekazywanych na ich rzecz. Przyznał, że ma o to żal do ministra finansów oraz obiecał, że postara się o zastąpienie ulgi kwotowej (350 zł), związanej z przekazywaniem darowizn na rzecz organizacji, ulgą procentową w ciągu roku podatkowego. Poinformował ponadto, że chciałby ogłosić skład Rady Działalności Pożytku Publicznego do końca listopada oraz że jej skład będzie konsultował między innymi z prof. Andrzejem Zollem.

W dalszej części swojego wystąpienia prof. Jerzy Hausner mówił o przygotowywanych lub wdrażanych ustawach z zakresu pomocy społecznej, tj. o ustawie o zatrudnieniu socjalnym, ustawie o rencie socjalnej, ustawie o domach socjalnych, programie Pierwsza Praca, programie 50+ oraz ustawie o promocji zatrudnienia. Ostatnia z wspomnianych ustaw ma na celu zmianę filozofii działania Urzędów Pracy, które mają stać się agencjami pracy, miejscami gdzie prowadzone będzie doradztwo zawodowe oraz gdzie aktywnie będzie się poszukiwać pracy. Wypłacanie wszelkiego rodzaju zasiłków i pomocy materialnej przejąć powinny ZUS i pomoc społeczna.

W tym miejscu zakończyła się sesja plenarna. Dalsza część obrad Konwencji prowadzona była w ramach trzech sesji tematycznych. Jedna z nich została poświęcona problematyce rodziny. Sesja ta prowadzona pod przewodnictwem prof. Zbigniewa Woźniaka z Instytutu Socjologii UAM w Poznaniu i mgr Marii Bocheńskiej Seweryn z Uniwersytetu Jagiellońskiego rozpoczęła się od przedstawienia danych zebranych podczas spisu powszechnego, a dotyczących kondycji polskiej rodziny.

Z danych spisowych wynika, że obecnie w Polsce najwięcej jest rodzin z jednym dzieckiem. Rośnie liczba rodzin niepełnych oraz osób pozostających w związkach nieformalnych. Generalnie zmniejsza się liczba dzieci w rodzinach. Ponadto wyraźnie maleje liczba rodzin utrzymujących się z pracy, a rośnie odsetek rodzin, w których oboje małżonków pozostaje bez pracy i jedynymi źródłami utrzymania są zasiłki socjalne oraz renty i emerytury.

Podobny obraz wyłania się z badań przeprowadzonych przez socjologów w Łodzi. Okazuje się, że coraz powszechniejsze bezrobocie powoduje, że wzrasta w rodzinach znaczenie najstarszej generacji. Otóż emeryci dysponują coraz częściej jedynym w miarę stałym i relatywnie dość wysokim źródłem dochodu w rodzinie oraz najczęściej to właśnie babcie i dziadkowie posiadają mieszkania, w których brakuje osobom młodym.

Skutkiem bezrobocia i najczęściej związanego z nim ubóstwa są negatywne postawy społeczne. Z przedstawionych badań wynika, że w rodzinach ubogich często występuje orientacja na zasiłki, roszczeniowość oraz bierność (oczekiwanie na pomoc). Rodziny pozostające przez dłuższy czas w ubóstwie nastawiają się na teraźniejszość, nie myślą o przyszłości i nie planują swoich działań. Bardzo często ubóstwo, bezradność i brak poczucia wpływu powoduje depresje, agresję i alkoholizm. Niskie aspiracje, poczucie wyłączenia i bezradności przekazywane są kolejnym generacjom. Stąd też dzieci z ubogich rodzin wymagają szczególnej troski ze strony społeczeństwa.
Dr. Bogdan de Barbaro w swoim wystąpieniu zwrócił uwagę na szczególnie trudną sytuację osób chorych psychicznie i ich rodzin.

W drugiej części tej sesji tematycznej zaprezentowały się organizacje pozarządowe, które działają na rzecz rodziny oraz działania, których przyczyniają się do ograniczenia marginalizacji i wykluczenia społecznego, a także organizacje, które pracują na rzecz ponownego włączenia w życie społeczno – zawodowe osób wykluczonych. Zaprezentowały się między innymi Wspólnota Robocza Związku Organizacji Socjalnych WRZOS, Związek Biur Porad Obywatelskich, Fundacja „Świat na Tak”, Centrum Socjoterapii „U Siemachy”, Firma Społeczna „Hotel”, Stowarzyszenie Samorządowych Ośrodków Pomocy Społecznej „Forum”. Szczególnie interesująca jest ostatnia z wymienionych organizacji. Jest to bowiem stowarzyszenie, którego członkami są kierownicy OPS-ów. Organizacja ta powstała w celu ułatwienia wymiany informacji oraz udzielania wsparcia dla pracowników OPS.