Ministerstwo Cyfryzacji chce walczyć z cyberprzestępczością, ale przy okazji ogranicza możliwości zdobywania pieniędzy przez organizacje pozarządowe. Kto będzie rzeczywistą ofiarą nowelizacji prawa telekomunikacyjnego?
Do Sejmu wpłynął projekt zmiany ustawy o prawie telekomunikacyjnym. Przygotowana przez Ministerstwo Cyfryzacji nowelizacja zapewnić ma lepszą ochronę konsumentów i usprawnić system powiadamiania obywateli o zagrożeniach. Niektóre z planowanych zmian wzbudziły jednak niepokój wśród organizacji pozarządowych. Dlaczego?
Głównym celem wprowadzanych zmian jest jak najlepsza ochrona abonentów przed tak zwanymi oszustami SMS-owymi. SMS Premium to usługa telekomunikacyjna o podwyższonej opłacie wykorzystywana choćby do prowadzenia takich usług jak konkursy czy loterie. Znaczną ich część stanowią jednak także wiadomości z datkami na organizacje charytatywne.
Limit – 35 złotych. Za mało na NGO?
Niestety, wiadomości Premium często służą również jako narzędzie dla oszustów naciągających klientów na zakup niechcianych przez nich usług. Naraża to abonentów na dodatkowe opłaty, które nie trafiają wcale na wybrany przez nich cel, a do kieszeni przestępców. Przy niewątpliwej słuszności intencji Ministerstwa, jaką jest walka z cyberprzestępczością, warto zwrócić również uwagę na niekorzystny wpływ, jaki mogą mieć niektóre zmiany w ustawie na finansowanie organizacji, dla których usługa SMS Premium stanowi istotne źródło przychodów.
Największe kontrowersje wywołała kwestia progu kwotowego ustalonego dla wszystkich abonentów. Zgodnie z nową ustawą limit usług Premium wynosić będzie 35 złotych miesięcznie na jednego abonenta. Próg ten ustalany jest automatycznie, choć istnieć ma również możliwość zmiany limitu (także na 0 złotych). W przypadku chęci jego zwiększenia (do 100 lub 200 złotych) klient będzie musiał sam skontaktować się z operatorem i wystąpić z prośbą o zmianę. Organizacje pozarządowe obawiają się, że wiele osób może zwyczajnie nie mieć świadomości, że ustalony automatycznie limit może zostać zmieniony. A braki w świadomości klientów mogą poskutkować spadkiem kwot, jakie skłonni byliby oni przeznaczyć na poszczególne organizacje.
SMS cieszy się zaufaniem
– Ustawa może negatywnie wpłynąć na wszystkich, którzy przekazują darowizny za pomocą charytatywnej usługi SMS Premium. Naszym zdaniem decyzja o wprowadzeniu limitu 35 złotych w znacznym stopniu ograniczy przychód wielu organizacji non-profit, także naszej fundacji – mówi Andrzej Kalemba z Fundacji „Akogo?” założonej przez Ewę Błaszczyk. Przychód z SMS-ów Fundacja „Akogo?” szacuje na około 5% swojego budżetu. W przypadku organizacji zbierających duże pieniądze nie jest to kwota bez znaczenia. Wiele innych, równie szeroko rozpoznawalnych, organizacji pozarządowych także pozyskuje środki na prowadzenie działalności właśnie dzięki zbiórkom SMS-owym. Dla części z nich jest to jedna z ważnych form zbierania pieniędzy od darczyńców, którzy – oprócz wysłania SMS-a – mogą jeszcze dokonać bezpośredniej wpłaty na konto lub ustalić stały przelew. Obie te możliwości wymagają od chcącego wesprzeć organizację obywatela jednak więcej zaangażowania. A – jak przekonują organizacje – warto darczyńcom ułatwiać przekazywanie pieniędzy na cele charytatywne, tym bardziej, że – co pokazują choćby badania Stowarzyszenia Klon/Jawor – wiele organizacji wciąż korzysta z niewielkiej liczby źródeł przychodów.
Zagrożenie dostrzeżone zostało przez niektóre organizacje jeszcze w fazie konsultacji publicznych na pół roku przed skierowaniem projektu ustawy do Sejmu. Jedną z organizacji, która wystosowała pismo do ministra w sprawie podwyższenia progu kwotowego dla SMS-ów Premium, była Fundacja Siepomaga, zbierająca fundusze na ratowanie pacjentów w stanie krytycznym, których życie często zależy od tempa, w jakim zbierze się pieniądze na ich niezwłoczną i kosztowną operację. Agnieszka Nowik, członkini Zarządu Fundacji, w opinii skierowanej do Ministerstwa pisze: „Jestem przekonana, że tak niski próg zablokuje naszym darczyńcom możliwość pomocy w takim zakresie, jak do tej pory. Z naszej analizy wynika, że nasi darczyńcy bardzo chętnie wspierają zbiórki za pomocą SMS-ów, jest to dla nich łatwo dostępna i wygodna forma wsparcia, która cieszy się ogromnym zaufaniem. Kwota wsparcia SMS-a charytatywnego to 2 złote, nie jest to duża kwota, dlatego darczyńcy często wysyłają wiele SMS-ów, dzięki czemu ich wsparcie może otrzymać większa ilość potrzebujących”.
Środki z usługi Premium stanowią znaczny procent przychodów Fundacji Siepomaga, która nierzadko notuje przekazywane tą drogą wpłaty przekraczające 35 złotych. Znaczące wpływy z SMS-ów Premium odnotowuje także inna duża organizacja pozarządowa – Fundacja Polsat, wspierająca chore dzieci i ich rodziców, od wielu lat zbierająca środki właśnie tym kanałem. Jej przedstawiciele nie obawiają się jednak, że automatycznie nałożony limit wyraźnie wpłynie na jej budżet.
Kto będzie ofiarą zmian?
Organizacje pozarządowe, które odnotowują wiele wpłat z SMS-ów Premium przekraczających 35 złotych miesięcznie od pojedynczych abonentów, będą musiały zastanowić się nad tym, jak skutecznie dotrzeć do darczyńców z informacją o możliwości zwiększenia limitu. Istotne pytanie dotyczy także tego, jak wygląda zainteresowanie Polaków usługą Premium i w jakim celu jest ona stosowana. Według raportu z badania konsumenckiego, przeprowadzonego przez System Obsługi Marketingu Mobilnego SerwerSMS.pl, w roku 2016/2017 ponad 60% Polaków skorzystało z usługi SMS Premium, a aż 72,1% wiadomości wysłanych zostało w celu wsparcia akcji charytatywnych. To o 10 punktów procentowych więcej niż rok wcześniej.
Ze względu na łatwość i szybkość donacji usługa Premium to z pewnością jedna z wygodniejszych dróg przekazywania datków na akcje charytatywne, a Polacy coraz chętniej decydują się z niej skorzystać. Tym istotniejsze jest, by abonenci nie padali ofiarami oszustw SMS-owych.
Oby ofiarami walki Ministerstwa z naciągaczami nie padły jednak również organizacje pozarządowe.
Dowiedz się, co ciekawego wydarzyło się w III sektorze. Śledź wydarzenia ważne dla NGO, przeczytaj wiadomości dla organizacji pozarządowych.
Odwiedź serwis wiadomosci.ngo.pl.
– Decyzja o wprowadzeniu limitu ograniczy przychód wielu organizacji non-profit – mówi Andrzej Kalemba z Fundacji „Akogo?”.