Stanowisko OCWIP w sprawie programu współpracy samorządu woj. opolskiego z organizacjami pozarządowymi
Opolskie Centrum Wspierania Inicjatyw Pozarządowych, jako organizacja infrastrukturalna wspierająca rozwój III sektora oraz wszelkich inicjatyw obywatelskich na Opolszczyźnie, pragnie włączyć się w konsultacje społeczne fundamentalnego dokumentu określającego ramy współpracy pomiędzy Samorządem Województwa Opolskiego a organizacjami pozarządowymi, jakim jest Program Współpracy Samorządu Województwa Opolskiego z Organizacjami Pozarządowymi. Po zapoznaniu się z dokumentem przedstawia oficjalne stanowisko w tej sprawie:
W obszarach współpracy wymienionych w
dokumencie zauważyliśmy nieuwzględnienie części zapisów zawartych w
ustawie o pożytku publicznym i o wolontariacie. Mamy świadomość, że
Zarząd Marszałkowski wskazuje obszary najważniejsze dla naszego
regionu jednak z pewnym niepokojem dostrzegamy pominięcie ważnych
kwestii, szczególnie dotyczących wspierania:
- promocji i organizacji wolontariatu,
- działalności wspomagającej rozwój wspólnot i społeczności lokalnych
Nasza codzienna praca z organizacjami
pozarządowymi wykazuje bardzo słabe przygotowanie tychże
organizacji do absorpcji środków w ramach otwartych konkursów
ofert, prywatnych grantodawców oraz funduszy unijnych. Szybkiej
zmiany wymaga również niewielka wiedzy liderów organizacji
pozarządowych w zakresie obowiązujących przepisów prawa. Gdyż w
chwili obecnej większość liderów nie zdaje sobie sprawy
z ciążących na nim obowiązkach np. przy
zatrudnianiu wolontariuszy, sprawozdawczości itp. Wszelkie
opracowania dotyczące III sektora w Polsce wskazują na województwo
opolskie jako jedno z najgorzej przygotowywanych województw do
wykorzystywania dostępnych środków. Jednocześnie pokazuje się
niewielki przyrost nowo powstających organizacji oraz nikłą
świadomości liderów na temat profesjonalizacji działań organizacji.
Zatem racjonalne wydaje się być szybkie wyrównanie dysproporcji w
stosunku do reszty kraju, co wymaga konkretnych działań i powinno
być wyraźnie wskazane jako priorytetowy obszar współpracy Samorządu
z III sektorem.
W obszarach współpracy w sferze realizacji
zadań publicznych wydaje się za zasadne dodanie zapisu: Działalność
wspierająca organizacje pozarządowe. Celem którego byłoby:
profesjonalizowanie i rozwój potencjału organizacji pozarządowych w
woj. Opolskim.
Osiągnąć zamierzony cel można poprzez
działania, takie jak:
- szkolenia dla organizacji pozarządowych,
- wsparcie dla centrów wolontariatu,
- wsparcie dla doradztwa, konsultacji organizacji pozarządowych,
- docenienie nagrodami przez Marszałka wyróżniających się organizacji,
- organizacja Forum Inicjatyw Pozarządowych,
- stworzenie elektronicznej bazy organizacji pozarządowych woj. Opolskiego oraz wydanie jej w formie publikacji.
W chwili obecnej w województwie opolskim nikt
nie dysponuje pełna i aktualną bazą danych zarejestrowanych i
aktywnie działających organizacji pozarządowych. Opracowanie tego
typu bazy jest pracochłonne i kosztowne zatem prawdopodobne jest,
że bez odpowiedniego wsparcia nikt nie podejmie się tego
zadania.
Pisząc o potrzebie wspierania poprzez doradztwo
i szkolenia organizacji pozarządowych, organizowania spotkań
reprezentantów sektora opieramy się na analizach największych
organizacji pozarządowych w Polsce m.in. Klon/Jawor, które są
partnerami OCWIP w realizacji wielu przedsięwzięć. Analizy te
wskazują na słabe przygotowanie
III sektora w województwie opolskim,
ograniczony dostęp do szkoleń, braku wsparcia odpowiednich doradców
specjalizujących się w zagadnieniach organizacji pozarządowych.
Jednocześnie województwo opolskie jako jedno z
niewielu w kraju nie wspiera pracy organizacji infrastrukturalnych
pomagających innym organizacjom. Nasza codzienna praca jako
szkoleniowców i doradców wykazuje na wielkie zainteresowanie
naszymi usługami jednakże bez odpowiedniego wsparcia podobnych nam
organizacji pomoc ta jest dość ograniczona.
W odniesieniu do postanowień końcowych nie
zrozumiały jest dla nas zapis: „Dotacje nie mogą być wykorzystane
na pokrycie kosztów utrzymania biura organizacji” czy to oznacza,
że organizacja realizująca projekt finansowany przez Urząd
Marszałkowski nie może wliczać do kosztów realizacji projektu
kosztu utrzymania powierzchni biura zaangażowanego bezpośrednio w
realizacje zadania? Wszelkie konkursy, również z funduszy
europejskich, pozwalają na pokrywanie kosztów funkcjonowania biura
w części zaangażowanej do realizacji projektu. Za dobrą praktykę
niech posłuży Urzędowi katalog kosztów ustalanych co roku przez
Ministerstwo w ramach Funduszu Inicjatyw Obywatelskich.
Uważamy również, że w programie współpracy
powinien zaistnieć literalny zapis dotyczący umożliwienia, w ramach
realizowanych projektów, ujęcia etatowych pracowników organizacji
pozarządowych. W chwili obecnej nie ma oficjalnego zakazu w tej
sprawie, jednakże pracownicy jednostek odpowiedzialnych za
ogłaszanie konkursów już w samym ogłoszeniu konkursowych lub w
trakcie zadania pytania w tej sprawie informują, że nie ma takiej
możliwości. Naszym zdanie nie ma racjonalnych przesłanek do takiego
postępowania. Dodatkowo profesjonalizacja działań organizacji
wymaga etatyzacji pracowników.
W celu większej przejrzystości ogłaszanych
konkursów Opolskie Centrum Wspierania Inicjatyw Pozarządowych
postuluje podawanie na stronach internetowych punktacji otrzymanej
przez dany wniosek od komisji oceniającej. Pozwoli to na
wykluczenie wszelkich spekulacji nt. organizowanych konkursów oraz
będzie wyraźnym wskaźnikiem dla organizacji o jej potencjalnych
niedociągnięciach w przedstawiony wniosku.
Opolskiego Centrum Wspierania Inicjatyw
Pozarządowych zauważa również potrzebę utworzenia w strukturze
organizacyjnej UMWO biura ds. Organizacji Pozarządowych
lub w strukturze Departamentu Organizacyjno –
Prawnego i Kadr UMWO Referatu ds. Organizacji Pozarządowych, w
chwili obecnej organizacjami pozarządowymi zajmuje się w urzędzie
tylko jedna osoba co w stosunku do ilości organizacji działających
w naszym województwie jest niewystarczające aby zapewnić im
niezbędne wsparcie.
Ze swej stron Opolskie Centrum Wspierania
Inicjatyw Pozarządowych deklaruje chęć wsparcia Urzędu we wszelkich
sprawach dotyczących III sektora w województwie opolskim poprzez
doradztwo, udostępnianie analiz własnych oraz kontaktów z
najważniejszymi organizacjami w kraju. Mamy nadzieje, że Urząd wraz
z OCWIP i innymi organizacjami pozarządowymi, współpracując na
zasadach partnerskich, w szybki sposób przyczyni się do rozwoju
jakże słabego w chwili obecnej sektora, który bezpośrednio u
podstaw buduje społeczeństwo obywatelskie naszego województwa.