W ostatnich tygodniach dużo mówiło się o organizacjach pożytku publicznego uprawnionych do otrzymywania 1% podatku za 2010 rok. Przy tej okazji warto spojrzeć wstecz i przyjrzeć się temu, jak zmieniało się zainteresowanie mechanizmem 1% od momentu jego wprowadzenia.
źródło: http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Strza%C5%82ka_prosto.gif?uselang=pl
Ile osób przekazuje 1% swojego podatku?
Dane Ministerstwa Finansów pokazują, że w 2010 roku 1% na rzecz OPP przekazało ponad 8 mln 600 tys. osób, czyli co trzeci uprawniony do tego podatnik.
Źródło: Ministerstwo Finansów.
Jest to o blisko jedną piątą więcej niż rok wcześniej i ponad 100 razy (!) więcej niż w pierwszym roku obowiązywania mechanizmu.
Największy wzrost liczby osób korzystających z mechanizmu 1% zanotowano w 2008 roku: podatnik nie musi już sam dokonywać wpłaty na konto OPP; wystarczy, że wskaże organizacje, a wpłaty dokonuje urząd skarbowy.
Kto przekazuje 1%?
Zainteresowanie mechanizmem 1% jest wyraźnie związane z wykształceniem, statusem zawodowym i zamożnością, jak również z poglądami dotyczącymi współdziałania i funkcjonowania organizacji pozarządowych.
1% swojego podatku przekazała organizacjom blisko połowa osób z wyższym wykształceniem i zaledwie co dziesiąta osoba z wykształceniem podstawowym. Niewielkie zainteresowanie widać też wśród emerytów – 1% dla OPP przekazał tylko co piąty. Trzeba jednak pamiętać, że skorzystanie z tego mechanizmu wymaga od emerytów osobistego złożenia zeznania podatkowego, podczas gdy standardowo zeznanie podatkowe wypełnia za nich ZUS.
Co ciekawe, chęć przekazywania procenta podatku na rzecz OPP wyraźnie zależy też od zamożności, pomimo iż podatnik przekazuje pieniądze, które i tak oddałby fiskusowi. Wśród osób deklarujących, że z trudem starcza im na codzienne potrzeby, 1% swojego podatku przekazuje mniej niż jedna piąta; z kolei wśród osób, którym starcza na wszystkie wydatki, nawet te większe, przekazywanie 1% deklaruje blisko połowa badanych. Być może dopiero większa kwota „jednego procenta” (będąca częścią większych płaconych podatków) przekonuje Polaków, że warto przekazać ją na wybraną przez siebie OPP.
Duże znaczenie mają też poglądy podatników: osoby uważające, że organizacje rozwiązują ważne problemy i że są przy tym skuteczniejsze niż instytucje państwowe, decydują się na przekazanie 1% OPP prawie dwa razy częściej niż osoby nie zgadzające się z tymi stwierdzeniami. Wyraźny pozytywny wpływ ma też zaufanie do innych i wiara w celowość współdziałania.
Ile pieniędzy przekazujemy?
Źródło: Ministerstwo Finansów
Pomimo wzrostu liczby osób decydujących się na przekazanie 1% swojego podatku na rzecz OPP, w 2010 roku spadła łączna kwota: wyniosła 357 milionów (w porównaniu do 380 milionów w 2009 roku). Spadek wynika m.in. z obniżenia stawek podatkowych (trzy progi 19%, 30% i 40% zastąpiono dwoma: 18% i 32%) i zmniejszenia w konsekwencji ogólnej kwoty odprowadzonego przez Polaków podatku.
Źródło: Stowarzyszenie Klon/Jawor
