Publicystyka - ngo.pl

Przyszłość programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich jest dla sektora pozarządowego wyjątkowo istotna. Nad projektem FIO na lata 2014-2020 pracuje od 2011 roku zespół ds. rozwiązań finansowych i prawnych w zakresie działalności społecznej i obywatelskiej w Kancelarii Prezydenta – w spotkaniach zespołu uczestniczyli także przedstawiciele Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej. 16 lutego 2012 Minister Pracy ogłosił jednak konsultacje swojego projektu Programu FIO na lata 2014-2020 – potrwają do 28 lutego 2013 roku.

Przedstawiciele prezydenckiego zespołu, Henryk Wujec i Marcin Dadel, pojawili się na posiedzeniu Rady, by odtąd wspólnie debatować o przyszłości FIO.

Rada chciałaby debaty, która zebrałaby wszystkie wątki dotyczące FIO poruszane przez różne gremia – na jakich zasadach powinno być realizowane w latach 2014-2020, jakie szczególnie kierunki należałoby wspierać, jak Fundusz powinien uzupełniać Europejski Funduszu Społeczny czy Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego. – Trzeba określić ich punkty styczne – stwierdził Cezary Miżejewski, przewodniczący zespołu ds. programów i funduszy.

Rada wraz z Ministrem Pracy jest otwarta na propozycje zespołu prezydenckiego dotyczące przyszłości FIO. Współprzewodniczący RDPP Krzysztof Balon zastanawiał się, jak w projekt ustawy wpisać rozwiązania, które dotyczyłyby rozwiązań do zastosowania w przyszłości. – Chodzi o trwałość funduszu, jego wyposażenie kapitałowe – zaznaczał.

Pojawiają się również kwestie umocowania FIO poza strukturami rządu. Na pewno nie będzie to możliwe w ciągu najbliższego roku. Docelowo miałby powstać fundusz żelazny, możliwie zdecentralizowany, by sprzyjał działaniom społeczności lokalnych. – Chodzi o stopniowe przejście od funduszu ministerialnego do funduszu żelaznego. Docelowo chodziłoby o uniezależnienie Funduszu i stworzenie dla niego nowej osobowości prawnej. Potem należałoby przekonać Ministra Finansów do naszych pomysłów – wyjaśniał Henryk Wujec.

Cezary Miżejewski chciałby do dyskusji o FIO wciągnąć społeczności lokalne. – To oni są odbiorcą. Zapytajmy ich, czy dotychczasowe mechanizmy się sprawdziły i czy je reformować.

Krzysztof Balon podkreślił, że po 2020 roku strumień środków unijnych prawdopodobnie ulegnie znacznemu zmniejszeniu, a w Polsce obecnie Europejski Fundusz Społeczny decyduje o bycie znacznej grupy organizacji. – Należy zwrócić uwagę na to, by w nowym okresie programowania wprowadzić możliwość rozliczenia wynikiem, a nie fakturą. To ważne. To metoda na uczciwą kapitalizację III sektora. Przy dobrym zarządzaniu można uzyskać zysk i odłożyć go – tłumaczył.

– FIO nie może być zarządzane jak obecnie. Warto pracować nad rozwiązaniem stałym, by w przyszłości nie było narzędziem w rękach rządu – uważa Kuba Wygnański.

Członkowie Rady Działalności Pożytku Publicznego oraz zespołu prezydenckiego będą odtąd razem pracować we wspólnym zespole. W jego skład weszli: ks. Stanisław Słowik, Robert Sitarek, Krzysztof Balon, Henryk Wujec, Marcin Dadel, Kuba Wygnański, Marcin Wojdat, Cezary Miżejewski oraz Krzysztof Więckiewicz.

W 2013 roku Rada zajmie się poważną nowelizacją ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. – Na przyszły rok to ważne zadanie, by zebrać wszystkie wątpliwości dotyczące ustawy. Należałoby się zastanowić nad kolejną dużą nowelizacja ustawy – podkreślił Marcin Wojdat z Unii Metropolii Polskich.

Podczas posiedzenia Rada zapoznała się również z ostateczną formą nowych uproszczonych wzorów sprawozdania merytorycznego organizacji pożytku publicznego. Ich oceną zajmował się zespół ds. prawnych i monitoringu. – Rekomendujemy przyjęcie tych wzorów. Naszym zdaniem są one nadal zbyt skomplikowane. Należałoby je jeszcze uprościć. Warto by zgrać dane z bilansów przesyłanych przez organizacje na bieżąco i ze sprawozdań, by nie kolekcjonować znów tych samych danych – przekonywał Marcin Wojdat.

Zwrócono uwagę, że w dziale „Informacje o przychodach organizacji” obok przychodów z działalności nieodpłatnej, odpłatnej, gospodarczej, należy wyodrębnić w sprawozdaniu kwoty uzyskane z darowizn.

Przy okazji rozmowy o wzorach sprawozdań merytorycznych przedstawiciele Kancelarii Prezydenta wspomnieli o pracach nad nowym wzorem oferty realizacji zadania publicznego. – Proponujemy zmienić wzory tych dokumentów, by umożliwić alternatywny sposób rozliczania się – byłaby to nowa i stara ścieżka. Wpisane byłoby to już w umowę. Organizacja składałaby oświadczenie, że wykorzystała środki na realizację zadania i przedstawiałaby dowody na to. Obok propozycji wzoru oferty składanej przez pojedynczą organizację istniałaby też oferta wspólna grupy organizacji – tłumaczył Marcin Dadel.

Komisja Europejska chce pomagać najbardziej potrzebującym. Nad projektem europejskiego rozporządzenia debatuje grupa robocza ds. prac nad perspektywą finansową UE 2014-2020 w Ministerstwie Rozwoju Regionalnego – w jej pracach uczestniczy również przedstawiciel RDPP.

– Nowy fundusz na rzecz najbardziej potrzebujących ma być niezależny od EFS-u, ale uszczupli go i ma być skierowany do organizacji pozarządowych – wyjaśniał Krzysztof Balon. – To plan pomocowy, który ma zastąpić pomoc żywnościową. Rząd Polski nie ma wyraźnego stanowiska. Niektóre państwa członkowskie podchodzą sceptycznie do programu. Istnieje pogląd, że udzielanie bezpośredniej pomocy zdejmowałoby z państw członkowskich obowiązek zapewnienia pomocy socjalnej.

Na poprzednich posiedzeniach członkowie Rady Działalności Pożytku Publicznego mieli wątpliwości, w jaki sposób mają uczestniczyć w procesie monitorowania Programu ASOS. Minister Pracy chce, by rola konsultacyjno-doradcza miała charakter ciągły podczas kolejnych etapów realizacji programu.

Minister Władysław Kosiniak-Kamysz zaproponował również, by w tworzonej obecnie interdyscyplinarnej grupie do prac nad założeniami długofalowej polityki senioralnej znalazły się trzy osoby reprezentujące Radę.

Następne spotkania RDPP zaplanowano na 12 lutego 2013 roku oraz 3 kwietnia 2013 roku.