Sochaczewskie fortyfikacje gromadzą tłumy. Jak opowiadać historię [patronat ngo.pl]
Zajmowanie się historią to domena przeważnie specjalistów albo pasjonatów. Jak zainteresować nią szersze grono, np. lokalną społeczność, zwłaszcza gdy chodzi o poniemieckie schrony i umocnienia fortyfikacyjne z czasów II wojny światowej? Odpowiedź na to pytanie zna grupa aktywistów i pasjonatów z Sochaczewa, działająca w ramach Fundacji Ochrony Zabytków Mazowsza.
Zanim grupie udało się ożywić miejscową pamięć o obiektach historycznych z okresu II wojny światowej na terenie Sochaczewa i gminy, przez pewien czas nie było większego odzewu ze strony mieszkańców. Historia to temat trudny, wymaga specjalistycznej wiedzy. Dlatego początkowo pasjonaci z Fundacji Ochrony Zabytków Mazowsza na własną rękę i za prywatne pieniądze wykonywali prace przy fascynujących ich obiektach historycznych, które zapoczątkowały ścieżkę dydaktyczno-turystyczną wokół kilku sochaczewskich schronów.
Przełom
Do szerszego grona udało im się dotrzeć w czerwcu 2021 roku. Co takiego się stało, że zmieniła się postawa mieszkańców? Grupa wpadła na pomysł pokazywania historii w sposób angażujący do działania. Jednym z nich był I Rodzinny Piknik Forteczny „Śladami sochaczewskich fortyfikacji”, zorganizowany w ramach akcji Masz Głos Fundacji Batorego. Patronem medialnym projektu jest portal Ngo.pl.
Podczas pikniku mieszkańcy i turyści mogli zobaczyć trzy zachowane, zrewitalizowane schrony i fragment rowu przeciwpancernego. Był pokaz sprzętu i uzbrojenia wojskowego, loteria z nagrodami, a dla miłośników kuchni wojskowej żołnierska grochówka i kiełbaski. W pikniku wzięło udział 2000 osób: rodziny z dziećmi, mieszkańcy w różnym wieku, turyści. Możliwość spotkania się wielu osób w jednym miejscu i zapewnienie tylu atrakcji były szczególnie ważne po długich miesiącach życia w zamknięciu z racji pandemii.
Wsparcie różnych środowisk
Jednak tak obszernych działań nie udałoby się aktywistom zrealizować samodzielnie. Miasto i gmina wsparły Rodzinny Piknik Forteczny promocyjnie i finansowo. Dotację na realizację pikniku przyznał Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego. Muzeum Ziemi Sochaczewskiej i Pola Bitwy nad Bzurą (podlegające pod miasto Sochaczew) wystawiły stoiska z eksponatami historycznymi. Niektórzy radni z Rady Miasta i Rady Powiatu pomogli w rozmowach z właścicielami schronów z terenu miasta, dzięki czemu organizatorzy wydarzenia dostali zgodę na uporządkowanie terenów przy trzech schronach i na skorzystanie ze schronów podczas organizacji rajdu pieszego szlakiem sochaczewskich fortyfikacji. Kolejnych dwóch właścicieli zgodziło się na udostępnienie schronów do zwiedzania.
Sukces to początek
Piknik i wydarzenia, które po nim nastąpiły, otworzyły drogę do rozwoju inicjatywy dokładnie w tym miejscu, w którym działania zatrzymałyby się, gdyby nie wsparcie i zaangażowanie licznych środowisk. To właśnie doceniła w przedsięwzięciu Fundacja Batorego, przyznając tytuł finalisty nagrody Super Samorząd zarówno Fundacji Ochrony Zabytków Mazowsza i „Projektowi – Sochaczewskie Fortyfikacje”, jak i Burmistrzowi Sochaczewa, Naczelnik Wydziału Kultury, Turystyki i Promocji Miasta Sochaczew oraz Marszałkowi Województwa Mazowieckiego.
W 2022 roku grupa z sukcesem kontynuuje „Projekt – Sochaczewskie Fortyfikacje”.
Więcej w „Atlasie dobrych praktyk”
Źródło: akcja Masz Głos