O crowdfundingu głośno zrobiło się mniej więcej w momencie powołania do życia wielkich, międzynarodowych platform, Indiegogo i Kickstartera. Pozwalały one na zbieranie środków pieniężnych niezależnym wynalazcom, których projekty nierzadko trafiały potem do powszechnego użytku. A jakie były początki finansowania publicznego?
Crowdfunding opiera się przede wszystkim na dużych ilościach drobnych, jednorazowych wpłat dokonywanych przez skupioną wokół danego projektu społeczność - ludzi nim zainteresowanych. W dobie Internetu tego rodzaju zabiegi upowszechniły się i stały o wiele łatwiejsze, a gros trafiających na amerykańskiego Kickstartera projektów to zaawansowane technologicznie wynalazki mające szanse na zaistnienie w powszechnym użyciu.
Finansowanie społeczne bywa mylone ze zbiórkami publicznymi. Różnica jest dosyć istotna - te drugie zakładają, że wpłacający nie otrzymuje niczego w zamian. Crowdfunding opiera się natomiast na tym, aby wpłacający pieniądze mieli premierowy dostęp do tego, co sami finansują. Dzięki takiemu mechanizmowi łatwiej przyciągnąć potencjalnych darczyńców, a sama społeczność czuje, że wpłaca środki na realny projekt, którego udziałowcami sama się stanie.
Za pierwszą prawdziwą kampanię crowdfundingową uznaje się przeprowadzoną w 1997 roku przez brytyjską grupę Marillion zbiórkę na rzecz sfinansowania trasy koncertowej po Stanach Zjednoczonych. Za pośrednictwem Internetu muzycy zebrali wtedy 60 tysięcy dolarów, co pozwoliło im na odbycie tournee po USA. Zresztą to nie jedyny wkład Marillion w historię crowdfundingu - potem wykorzystywali go jeszcze do sfinansowania albumów „Anoraknophobia”, „Marbles” oraz „Happiness Is The Road”. Na kanwie sukcesów kapeli zaczęły powstawać pierwsze serwisy fundowania społecznego, skierowane wtedy głównie do artystów muzycznych - ArtistShare.net (2000), Sellaband (2206) oraz Pledge Music (2009).
W 2008 roku założony został obecnie jeden z największych portali crowdfundingowych, Indiegogo, natomiast rok później do życia powołano Kickstartera, najważniejszą obecnie platformę fundowania społecznego. Do Europy crowdfunding dotarł w 2010 roku, kiedy to zaczęły pojawiać się pierwsze serwisy poświęcone temu właśnie mechanizmowi.
W Polsce działa kilkadziesiąt platform crowdfundingowych. Do najpopularniejszych należą chociażby PolakPotrafi, WspieramKulturę czy WspieramTo. Generalnie większość nastawiona jest na crowdfunding nieudziałowy, a więc taki, w którym darczyńcy nie zostają udziałowcami samego projektu. Forma ta jest o tyle wygodniejsza dla twórców, że nie muszą rozliczać się z darczyńcami z dalszych działań - ich rozliczeniem pozostaje określona w kampanii nagroda za wpłatę.
Kampania ma na celu zebranie kwoty niezbędnej do zainstalowania ogrzewania w gminnej świetlicy, która jest jednym z centrum życia kulturalnego, ale z powodu technicznych niedogodności może być wykorzystywana jedynie latem i wiosną. Fundowanie społeczne może umożliwić lokalnym działaczom pracę niezależnie od pory roku, co niewątpliwie przyczyni się znacząco do rozwijania działalności na rzecz społeczności.
Crowdfunding jest ideą doskonale obrazującą, jak wiele może osiągnąć grupa ludzi skupionych wokół danego projektu. Począwszy od legendarnego Marilliona, przez Kickstartera i Indiegogo, aż do rodzimego Fundujesz - wszystkie te projekty pokazują, że wspólnymi siłami można dokonać pozornie niemożliwego, ale co ważniejsze, wesprzeć tych, dla których nie ma miejsca w innych systemach finansowania. Albo jeszcze nie ma miejsca, bo pamiętajmy, że wiele z projektów przebyło szybką drogę od amatorskiego zamysłu do wartych miliardy dolarów start-upów. Dlatego warto wspomagać kreatywnych ludzi.
Źródło: Technologie.ngo.pl
