Skąd organizacje pozarządowe mają pieniądze? [informacja prasowa]
Rośnie liczba źródeł, z których organizacje pozarządowe czerpią środki na swoje działania. Szczególnie popularne są źródła publiczne, a więc samorządowe, rządowe oraz unijne, z których łącznie korzysta już 65% organizacji.
Formalności związane z pozyskiwaniem środków od grantodawców są dla organizacji pozarządowych coraz poważniejszym problemem. To istotny problem dla 60% fundacji i stowarzyszeń. Pomimo tego, organizacje coraz odważniej korzystają z wielu źródeł finansowania, a ich budżety stają się coraz bardziej zróżnicowane. Jeszcze trzy lata temu typowa organizacja posiadała środki z dwóch różnych źródeł finansowania, obecnie typowe stowarzyszenie lub fundacja ma już trzy takie źródła.
Fundacje i stowarzyszenia chętniej niż w poprzednich latach korzystają z pieniędzy pochodzących ze źródeł samorządowych. W 2014 roku z takich środków korzystało 56% organizacji. Zdecydowanie najczęściej były to pieniądze pochodzące z urzędów miast oraz gmin – udało się je pozyskać 43% fundacji i stowarzyszeń. W poprzednich latach (2007, 2009, 2011) ze środków samorządowych korzystała około połowa organizacji, a wcześniej (w latach 2003, 2005) około 45%.
Większą popularnością cieszą się również środki rządowe oraz administracji centralnej. W 2014 roku korzystało z nich 19% organizacji, podczas gdy trzy lata temu 12%. Coraz więcej organizacji z sukcesem aplikuje także o środki unijne. Jeszcze trzy lata temu były one obecne w budżetach 12% stowarzyszeń i fundacji – obecnie korzysta z nich już 17%. W całej perspektywie finansowej, czyli od 2007 roku, 23% organizacji było beneficjentami środków europejskich.
Kiedy spojrzymy na środki publiczne – samorządowe, rządowe lub unijne łącznie – okaże się, że w 2014 roku zasilały budżety 65% organizacji. Trzy lata temu korzystało z nich natomiast 54%.
Rząd wspiera usługi socjalne, a samorząd - sport
Organizacje zajmujące się świadczeniem usług socjalnych najczęściej były beneficjentami środków rządowych – w 2014 roku niemal co trzecia organizacja z tej branży uzyskała dotację rządową. Organizacje sportowe zdecydowanie najczęściej otrzymywały środki ze źródeł samorządowych (70% organizacji sportowych), ale rzadziej niż organizacje z innych branż korzystały ze środków rządowych (10%) i unijnych (9% w 2014 roku i 12% w latach 2007-14).
W 2014 roku najmniej popularne było finansowanie działań ze środków samorządowych wśród fundacji i stowarzyszeń, które zajmują się rozwojem lokalnym (39% z nich). Może to wynikać z faktu przytłoczenia samorządów ogromem zadań własnych, często bez odpowiedniego ich finansowania, w związku z czym w mniejszym stopniu są w stanie wspierać finansowo rozwój lokalny po tym, jak sfinansują zadania związane z edukacją, sportem czy zdrowiem. Fundacje i stowarzyszenia zajmujące się rozwojem lokalnym znacznie częściej niż inne organizacje otrzymywały natomiast środki UE – w latach 2007-14 prawie połowa tych organizacji otrzymała takie wsparcie (45%).
Artykuł powstał na podstawie danych zebranych w badaniu „Kondycja sektora organizacji pozarządowych w Polsce 2015” przeprowadzonym między kwietniem a wrześniem 2015 roku na ogólnopolskiej, losowej próbie 4 tysięcy stowarzyszeń i fundacji oraz na podstawie wywiadów realizowanych z pracownikami organizacji pozarządowych. Badanie zostało sfinansowane ze środków Funduszy EOG w ramach programu Obywatele dla Demokracji, Funduszu Inicjatyw Obywatelskich oraz środków Polsko–Amerykańskiej Fundacji Wolności.